شعار سال: سیاست مالیات ستانی توسط دولت‌ها در چندین سال اخیر با شکست روبرو شده و عزمی جدی نیز برای تحقق درآمد‌های مالیاتی از سوی هیچ کدام از دولت‌ها نیز دیده نشده است. مالیات ستانی از خانه‌ها و خودرو‌های لوکس به رغم تصویب در مرحله اجرا ناکام مانده و هر روز بهانه‌ای جدید برای عدم موفقیت این طرح مطرح می‌شود. این در حالی است که هنوز راهکار‌های مناسبی برای فراریان مالیاتی نیز وجود ندارد و بدهی مالیاتی این افراد بار سنگینی بر بدنه اقتصاد کشور گذاشته است.

با توجه به اهمیت درآمد‌های مالیاتی در هر کشور، تأمین بودجه و در نهایت قدرت انجام سیاست‌های اقتصادی، بررسی درآمد‌های مالیات، موضوع مهمی است. مالیات‌ها به عنوان معمول‌ترین و مهم‌ترین منبع مالی برای تأمین درآمد‌های عمومی و یکی از مؤثرترین ابزار‌های سیاست‌های مالی دولت به شمار می‌روند. دولت می‌تواند به واسطه آن بسیاری از خدمات اجتماعی و رفاهی را در خدمت مردم قرار دهد و به بسیاری از فعالیت‌ها و جریانات اقتصادی و اجتماعی سمت و سوی لازم را ببخشد.
بالا بودن سهم منابع حاصل از فروش نفت و پایین بودن سهم وصولی‌های مالیاتی در ترکیب منابع بودجه عمومی دولت، علاوه بر آن که عوارض ناگواری را همچون وابستگی درآمد کشور به صدور یک کالا دربر دارد، اقتصاد کشور را از امکان استفاده مؤثرتر از مالیات‌ها برای اعمال سیاست مالی محروم ساخته است.

ناکامی در مالیات ستانی

یوسف کاووسی، کارشناس اقتصادی

پایه‌های جدید مالیاتی که به ظاهر از سوی دولت به تازگی مطرح شده است موضوع تازه‌ای نیست. اما در مجموع مالیات بر مجموع درآمد مالیات خوبی است که اگر درست اجرا شود می‌تواند راهگشا باشد و بخشی از درآمد‌های دولت را پوشش دهد. فروش دارایی‌های دولت، شناسایی پایه‌های مالیاتی جدید و کاهش هزینه‌های دولت به معنای واقعی از راهکار‌های تأمین کسری بودجه است.

البته درستی اجرای این پایه‌ها نیز به پایگاه‌های اطلاعاتی دولت باز می‌گردد که اگر درست اجرا نشود به اهداف تعیین شده دست پیدا نخواهد کرد. در صورت اجرای نادرست آن حقوق عده‌ای ضایع می‌شود. به هر ترتیب اگر هم دولت بتواند راهی برای اجرای این مالیات‌ها پیدا کند آثار آن به امسال نخواهد رسید و نقشی در جبران کسری بودجه نخواهد داشت.

 

مالیات بر عایدی مدتهاست در مجلس در حال بررسی بوده و همچنان نیز ادامه دارد. این مالیات در صورت تصویب باید به شورای نگهبان جهت بررسی برود و اگر در این شورا تایید شود باید برای سال آینده اجرایی شود. پس فرصت استفاده از این درآمد‌ها را برای سال جاری از دست خواهیم داد.

متاسفانه یکی از چالش‌های اجرای مالیات ستانی نداشتن اطلاعات دقیق و تعارض منافع است. در مالیات ستانی از خانه‌ها و خودرو‌های لوکس بحث مردم عادی مطرح نیست برای همین است که موضوع تعارض منافع بوجود می‌آید. خانه‌های لوکس متعلق به بانکها، بنیاد‌ها و نهادهاست. این سازمان‌ها ذر ساخت خانه‌های مجلل برای افراد خاص دخیل هستند. حال اگر مالیات بخواهد دریافت شود از این جیب به آن جیب در دولت است؛ بنابراین این کلاف سردرگم راه به جایی نخواهد برد و قابلیت اجرایی نخواهد داشت.

بهتر است دولت به دنبال بررسی دقیق معافیت‌های مالیاتی باشد. بسیاری از نهادها، بنیاد‌ها و سازمان‌ها وجود دارند که یا از مالیات معاف هستند و یا مالیات ناچیزی پرداخت می‌کنند. دولت ورود به موضوع معافیت‌های مالیاتی و اصلاح قوانین آن می‌تواند میلیارد‌ها تومان درآمدزایی داشته باشد. به طور کلی مهار نقدینگی، انضباط مالی و سروسامان دادن مالیات سه عنصری است که برای کنترل تورم باید مورد توجه قرار گیرد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت کسب و کار، تاریخ انتشار: ۹ آذر ۱۴۰۰، kasbokarnews.ir