حمله مسافران به کارمند هما و تحلیلی تاریخی

درگیر ویدئوی پخش شده در فضای مجازی با عنوان حمله مسافر‌های پرواز استانبول ایران ایر به یک کارمند! و لغو پرواز به دلیل شرایط بد آب و هوایی فرودگاه مقصد، نشوید. باید پرسید که چه شده که مردم این گونه حمله می‌کنند؟ آیا ایرانیان واقعا خشن و تهاجمی شده اند؟ آیا ضعف نظارت و قانونمندی را باید عامل این کار دانست یا اینکه بدقولی‌ها و فعالیت سلیقه محور صنعت هوانوردی غیر نظامی کشور را؟

شعار سال: امثال این ویدئو کم نبوده و نیست و نخواهد بود. بعید می‌دانیم حتی لازم باشد که روی آن متمرکز شوید. افزایش تمایل ایرانیان به اعمال خشونت نیز بنا بر کم تدبیری‌هایی چند خصوصا در حوزه اقتصاد، قابل کتمان نیست. اما علل اصلی این نوع مطالبه گری تهاجمی را در جای دیگر جستجو کنید.

ده‌ها سال است که ایرلاین‌های دولتی، شبه دولتی، خصولتی و خصوصی کشور، با اعمال انواع سلیقه‌ها زندگی مردم را جهنم کرده اند. ممکن است بپرسید که چطور با استفاده صرفا ۲-۳ باره از هواپیما در سال، زندگی ایرانیان جهنم می‌شود؟ ممکن است ایرلاین‌ها هم به ضرورت استاندارد‌ها و دقت‌های فنی برای انجام یک پرواز و دوری ذاتی از سلیقه گرایی اشاره کنند.

باز باید بگوییم که داستان، حول دو سوال مطرح شده نمی‌چرخد. ایرلاین‌ها بدون رعایت استاندارد فنی نمی‌توانند کار کنند. مشکلشان در کثافت بازی‌های صورت گرفته یا قابل اجرا در بحث چارتر و زد و بند‌های صورت گرفته در آنجا یا قابل پیاده سازی در آن موضوع است.

مشکل در تعارض منافع است. سازمان هواپیمایی کشوری با این شرایط، قدرت اعمال قانون و اجرای وظایف حاکمیتی خود را ندارد. چه بپذیرید و چه نپذیرید، صنعت هوانوردی غیر نظامی کشور آلودگی بالای اقتصادی دارد و نیازمند جراحی است.

آنقدر با مردم بد کردند (حتی در یک سفر با اجحاف در فروش بلیط، در عدم پاسخگویی‌ها برای تاخیر پروازها، در برخورد‌های نامناسب صورت گرفته عموما در قبل و بعد از پرواز و ..) که رفتار امروز مردم، ثمره دستپخت دیروز خودشان است.

هشدار می‌دهیم که اگر ایرلاین‌ها را وادار به انضباط قانونی و پاسخگو بودن در برابر حقوق شهروندان نکنید، فجایایی رخ خواهد داد (هرچند موردی و دفعی ناشی از عدم قدرت کنترل هیجانات) که جبرانش بسیار پرهزینه خواهد بود.

امروز هم برای نظم بخشی به فعالیت ایرلاین‌ها دیر است، لطفا کار را به فردا محول نکنید.