شعار سال: معلولان همواره با مشکلات خاصی روبه‌رو بوده‌اند، از وضعیت معیشتی گرفته تا بحران شغلی و درآمدی و به تبع آن گرفتار شدن در تنگناهای معیشتی مواردی هستند که در سایه ناکارآمدی‌ها و بی‌کفایتی‌های متولیان این حوزه در ابعاد سیاست‌گذاری، اجرا و نظارت رخ داده است.

افراد دارای معلولیت اما سکوت نکرده و با صدای بلند خواسته‌های خود را مطرح می‌کنند که از جمله این خواسته‌ها می‌توان به مناسب سازی فضای شهری برای تسهیل تردد آنان و دسترس‌پذیر کردن هر چه بیشتر امکانات شهری اشاره کرد، خواسته‌ای که امسال در بودجه شهری جایی برای آن نبوده است، این در حالی است که پیشتر علیرضا زاکانی، شهردار تهران در سخنانی انتقادآمیز گفته بود: «در سال‌های گذشته "اقدامات جدی" برای معلولان انجام نشده درحالی که در بودجه شهرداری، موضوع مناسب‌سازی مکان‌های عمومی برای معلولان لحاظ شده است.»

با وجود این انتقاد زاکانی، اما سهم در لایحه بودجه ۱۴۰۱ شهرداری تهران کاهش و ردیف اعتباری بهسازی معابر جهت تردد معلولان و سالمندان حذف شده است. نکته آنکه اعتبارات اجرای قانون حمایت از حقوق معلولان از بودجه سال آینده کل کشور نیز کاهش یافته است.  

مخالفت شهرداری با شفاف‌سازی ابهامات معلولان

بهروز مروتی، مدیر کمپین معلولان و فعال حوزه افراد دارای معلولیت در گفتگو با جامعه ۲۴ در خصوص کاهش بودجه اختصاص یافته شهرداری تهران برای افراد دارای معلولیت، گفت: تا سال ۹۷ بودجه خیلی کمی به امور مرتبط با معلولان در حوزه شهری تخصیص داده می‌شد، برای مثال اعتبار مصوب در سال ۹۷، ۲۴ میلیارد تومان بوده است، در سال ۹۸ به علت فعالیت‌ تشکل‌های فعال مستقل و مطالبات صورت گرفته شورای پنجم بودجه بالاتری به مبلغ ۸۷ میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان برای این موضوع در نظر گرفت؛ اوج کار زمانی بود که در سال ۹۹ اعتبار مصوب بیشتر از ۸ برابر شد و به مبلغ  ۵۵۹ میلیارد تومان رسید.

وی افزود: متاسفانه در همان سال ۹۹ شورای پنجم که اعتبار مصوب خوبی را لحاظ کرده بود شروع به کاهش بودجه اختصاصی معلولان کرد و برای سال ۱۴۰۰ پانزده درصد از بودجه تخصص یافته کاهش پیدا کرد و مبلغ آن به ۴۲۸ میلیارد تومان رسید.

مدیر کمپین معلولان در ادامه یاد آور شد: اخیرا وقتی شهرداری تهران بودجه پیشنهادی را به شورای شهر ابلاغ کرد مشخص شد علیرغم صحبت‌های زاکانی در ۳۰ آذر ماه که گفته بودند حداقل هزار میلیار تومان به امور مناسب سازی اختصاص داده شده، اما بودجه‌ای که شهرداری برای سال ۱۴۰۱ در نظر گرفته است یک چهارم آن بودجه است

مروتی در ادامه افزود: در حال حاضر چند ابهام برای ما مطرح است اول آنکه نمی‌دانیم آیا بودجه‌های تخصیص‌یافته در راستای مناسب‌سازی معابر برای افراد دارای معلولیت هزینه می‌شود یا خیر؟ ما درخواست انتشار هزینه‌کرد بودجه را داشتیم که متاسفانه قبول نکردند. مساله دوم آن است که برای پروژه‌های عمرانی و شهری که افتتاح می‌شوند چک لیست‌هایی وجود دارد که در آنها مشخص می‌شود ضوابط و مقررات شهر‌سازی و معماری در پروژه‌های مذکور لحاظ شده است یا خیر. به بیان دیگر این چک‌لیست‌ها مشخص می‌کند که بوستان، مترو، فرهنگسرا و سرای محله‌ای که افتتاح می‌شود آیا دارای شرایط، ضوابط و مقررات شهرسازی و معماری هستند از جمله استانداردهای مرتبط با مناسب‌سازی فضا برای معلولان لحاظ شده است یا خیر؟ ما از شهرداری خواستیم که موارد را برای ما مشخص کند اما متاسفانه موفق نشدیم و در این دو مورد گزارش عملکرد هزینه بودجه و چک لیست‌ها، شهرداری شفاف‌سازی موردنظر ما را انجام نداد.
وی با اشاره به اینکه در ردیف‌هایی که اختصاص داده شده همچون توسعه و ترکیب فضا‌ها و اماکن ورزشی در بودجه ۱۴۰۰ هیچ اعتباری اختصاص داده نشده است، خاطرنشان کرد: این در حالیست که در سال ۱۳۹۹ به این بخش مبلغ ۱۵۵ میلیارد تخصیص داده شده بود که این بودجه‌ها برای همان سال و سال بعد آن حذف شده است. همچنین در چهار سال گذشته به بخش تعمیر و تجهیز فضا‌های فرهنگی و هنری هیچ بودجه‌ای تخصیص داده نشده بود، اما برای سال آینده ۲۸ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان اعتبار تخصیص داده شده است. همچنین برای  توسعه و تجهیز کتابخانه‌ها و قرائت‌خانه‌ها نیز ۶ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان اعتبار در نظر گرفته شده است.

اعتبارات معلولان در بودجه سال ۱۴۰۱ شهرداری تهران

مهم‌ترین قسمت‌ حذف شده در بودجه معلولان مربوط به اعتبار مناسب‌سازی معابر است

مدیر کمپین معلولان در ادامه گفتگو با جامعه ۲۴ با تاکید بر میزان حذفیات بودجه سال ۱۴۰۱ شهرداری تهران گفت: مهم‌ترین قسمت‌هایی که بودجه در آن حذف شده مربوطه به ردیف بودجه ساماندهی و مناسب سازی پیاده‌راه‌ها است. برای این بخش در سال ۹۹، ۲۹۵ میلیارد تومان و برای  سال ۱۴۰۰، مبلغ ۳۵۰ میلیارد تومان تخصیص داده شده بود که این بودجه برای سال ۱۴۰۱ کاملا حذف شده است. در بخش روانسازی عبور و مرور معلولان و سالمندان در سال ۹۷ مبلغ ۱۹.۵ میلیارد تومان، در سال ۹۸، اعتباری به مبلغ  ۳۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان و در سال ۹۹، مبلغ ۳۴ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان در نظر گرفته شده بود که این ردیف اعتباری مهم در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱  حذف شده است، این درحالیست که در بحث مطالعه مناسب سازی شهرداری در سال گذشته یک میلیارد تومان بودجه اختصاص یافته بود.

وی افزود: در بحث خدمت‌رسانی به معلولان شهر تهران نیز ردیف‌های بودجه سال ۹۷ به مبلغ ۴.۵ میلیارد تومان، سال ۹۸ به همین مبلغ و در سال ۹۹ مبلغ ۱۰ میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان بوده است. برای این بخش در سال ۱۴۰۰ نیز مبلغ ۱۲ میلیارد تومان تخصیص داده شده بود که در سال ۱۴۰۱ این مبلغ به شدت کاهشی بوده و ۵ میلیارد تومان شده است.

مروتی درباره اینکه سال‌های گذشته با وجود تخصیص بودجه‌ برای مناسب‌سازی پیاده‌راه‌ها اما کار اساسی در این حوزه صورت نگرفته است، گفت: این موضوع به رویکرد شهرداری برمی‌گردد. متاسفانه شهرداری در این خصوص رویکرد کلانی ندارد و به موضاعات به صورت جزیره‌ای نگاه کرده و جزیره‌ای هم عمل می‌کند. در ستاد مناسب سازی و در شورای پنجم کاری در این خصوص انجام نشد. در حال حاضر در شهر تهران ۱۲۳ ناحیه و ۲۲ منطقه شهرداری وجود دارد که هر کدام چند ناحیه دارند. در سال‌های گذشته تلاش شده تا شهرداری ملزم به جمع آوری موانع بتنی و فلزی از پیاده‌راه‌ها شود، اما عکس‌ها و گزارش‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد تا همین هفته‌های اخیر این اتفاق رخ نداده است تا حدی که تنها اگر جایی عکسی گرفته شده و رسانه‌‌ها بازتاب دادند شهرداری برای برداشتن آن مانع اقدام می‌کند در غیر اینصورت هیچ اقدام اصولی از طرف شهرداری صورت نگرفته است.

وی با تاکید بر اینکه پروژه‌های عمرانی یا پیاده‌راه‌سازی‌ها هم به صورت اصولی انجام نمی‌شود، عنوان کرد: به عنوان مثال پیاده راه شهریار در چهار راه ولیعصر ساخته اما بعد از آن مشخص شد که اصول، ضوابط و مقررات مربوطه در ساخت آن رعایت نشده است و در نهایت مجبور شدند بار دیگر حدود یک میلیارد هزینه کنند تا قسمت جنوبی پیاده راه شهریار را برای نابینایان مرمت کنند.

مروتی خاطرنشان کرد: ما توقع نداریم که همه پیاده‌راه‌ها را ظرف مدت کوتاهی تعمیر و بازسازی کنند اما این توقع می‌رود که در پروژ‌ه‌هایی که در دست اجراست ضوابط مربوط به مناسب‌سازی برای افرد دارای معلولیت  لحاظ شود. در جا‌هایی که پروژه عمرانی نیست حداقل‌ترین امکانات این است که پیاده‌را‌ه‌‌ها برای همه اقشار جامعه به‌ویژه سالمندان، افراد دارای معلولیت و زنان باردار، ایمن‌سازی شود یعنی اینکه مانع فیزیکی و بتنی نداشته باشد و سطح آن هموار باشد.

وی در ادامه گفت: در سال ۹۵ مصوبه‌ای از شورای چهارم داشتیم که در آن شورا، شهرداری را مکلف به خرید ۶۰ دستگاه ون برای سامانه حمل و نقل جانبازان و معلولان کرده بود. این سامانه از زمان افتتاح ۶۰ دستگاه ون داشته است و برای تعداد ۴ هزار نفری که در این سامانه ثبت نام کرده‌اند این ون‌ها نیز امروز مستهلک شده‌اند و تعداد کمی از آن‌ها در روز سرویس‌دهی دارند. متاسفانه ما نتوانسیم شورای پنجم و شهرداران سابق را موظف کنیم که این مصوبه را اجرا کنند. از طرفی دیگر در سال ۹۸ پنج میلیارد تومان برای خرید این ماشین‌ها اعتبار داده شد که با شرایط تحریم روبه‌رو شدیم، موضوعی که باعث شد قیمت این ماشین‌ها چندین برابر شده و در نهایت خریداری نشوند.

شورای پنجم سعی کرد معلولان را در مقابل معلولان قرار دهد

مدیر کمپین معلولان با انتقاد از رویکردی که ساماندهی امکانات برای استفاده افراد دارای معلولیت را غیر ضروری می‌داند عنوان کرد: علت این نوع برخورد‌ها آن است که معلولان نمی‌توانند مانند معلمان یا بازنشستگان تجمع و اعتراض کنند و حق خودشان رابخواهند و به همین دلیل است که وسایل حمل و نقل عمومی، راه‌ها و مسائلی از این قبیل برای افراد دارای معلولیت فراهم نیست. امروز بیش از ۹۰ درصد ایستگاه‌های مترو برای افراد داری معلولیت قابل دسترس نیست.

وی در اعتراض نسبت به کاهش بودجه افراد دارای معلولیت به جامعه ۲۴ گفت: ما در این خصوص اعتراض کردیم و به شورای شهر هم نامه نوشتیم، اعضای شورا نیز اعلام کردند که صدای ما را شنیده‌اند و از این بابت نگرانی نداشته باشید و امیدواریم که اتفات خوبی در این زمینه رو‌ی دهد.

مروتی خاطرنشان کرد: ما در بخش نظارتی با مشکل مواجه هستیم و خواسته ما آن است که شورای شهر بر سیاست‌های کلان نظارت داشته باشد. متاسفانه اعضای شورای پنجم برای اینکه کار را از سر خود باز کند هشت نفر از معلولان را به استخدام درآورند و به این طریق معلولان را در مقابل معلولان قرار دادند و بودجه‌ای هم برای آن اختصاص داد اما کاری پیش نرفت.

وی تاکید کرد: ما این انتظار را از شورای شهر داریم که کمیته‌ای مشورتی تشکیل داده و به اعضای آن هم هیچ حقوق و رانتی تعلق نگیرد. در این کمیته از همه انواع معلولیت‌ها اعم از جسمی حرکتی، شنوایی و نابینایان حضور داشته باشند و آن‌ها بر هزینه‌کرد بودجه‌هایی که در حوزه شهری  مصوب می‌شوند نظارت کنند و  فعالیت در این کمیته به صورت گردشی باشد تا جایگاه سبب منفعل شدن افراد نشود و از آن‌ها مشورت گرفته شود.


شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری تحلیلی جامعه 24  ، تاریخ انتشار:22   بهمن1400، کدخبر: 29037،www.jameh24.com