شعارسال: با وجود انبوه ادله‌ها و ایرادات اساسی قابل طرح برای استیضاح همتی، متاسفانه شاهد آنیم که مقدمات متن استیضاح عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد در دولت پزشکیان و در اسفند ۱۴۰۳ تقریبا کپی متن استیضاح احسان خان‌دوزی وزیر اقتصاد در دولت رییسی در اسفند ۱۴۰۱ است! هر دو متن نویسنده واحدی دارد حسین‌علی حاجی‌دلیگانی نماینده شاهین‌شهر و میمه و برخوار.
غلامحسین زارعی درباره استیضاح عبدالناصر همتی، گفت که موضوع استیضاح تقریباً سه تا چهار هفته است که در راهرو‌ها و کریدور‌های مجلس مطرح بوده و در جریان است. هفته گذشته پس از ارجاع هیات رئیسه مجلس، استیضاح به دستور کار کمیسیون اقتصادی قرار گرفت و در روز سه‌شنبه جلسه‌ای با حضور وزیر و نمایندگان استیضاح‌کننده برگزار شد. وزیر در این جلسه توضیحاتی ارائه داد و نمایندگان سوالات خود را مطرح کردند. در نهایت، کمیسیون تخصصی گزارشی به هیات رئیسه ارائه داد که طبق قانون در جلسه چهارشنبه مجلس اعلام وصول شد و قرار است در تاریخ ۱۲ اسفند در دستور کار صحن مجلس قرار گیرد. طبق مقررات، وزیر ۱۰ روز وقت دارد تا به سوالات استیضاح‌کنندگان پاسخ دهد و در صحن مجلس حضور یابد که تاریخ دقیق آن روز یکشنبه ۱۲ اسفند است. این‌که آیا استیضاح به صلاح است یا خیر، تصمیمی است که نمایندگان بر اساس وظایف خود اتخاذ می‌کنند. طبق آئین‌نامه داخلی مجلس، هیچ تاریخی برای زمانی که وزیر باید در معرض استیضاح قرار گیرد، مشخص نشده است. نمایندگان در هر زمانی‌که احساس کنند کم‌کاری و ضعف عملکرد وزرا وجود دارد، می‌توانند به اقدامات لازم اقدام کنند.

فضاسازی‌های بیرون از مجلس باهدف همراه کردن تعداد بیشتری از نمایندگان با استیضاح وزیر امور اقتصادی و دارایی ادامه دارد. در این میان فعل و انفعالات داخل مجلس هم جالب‌توجه است. ابتدای فرآیند استیضاح، نمایندگانی بودند که دو ماه پیش طرح استیضاح را نوشتند و با این قول که اسامی را رسانه‌ای نمی‌کنند، توانستند با حدود ۸۰ امضا آن را به مرحله اعلام وصول در هیأت رئیسه برسانند. برخی دیروز مدعی شدند توانسته‌اند این تعداد را به ۱۰۲ امضا برسانند.

علی ربیعی، دستیار اجتماعی رئیس‌جمهور در شبکه مجازی ایکس نوشت: این روز‌ها بحث استیضاح داغ شده است. آری! به نظرم باید استیضاح کرد، اما باید جریان‌هایی را استیضاح کرد که تا امروز نه تنها کمکی به حل مسائل نکرده‌اند، بلکه برای حذف رقبای خود، همواره بر حجم مشکلات افزوده و فرصت‌های ملی را هدر داده. اند. وی ادامه داد: باید گروه‌های فشاری را استیضاح کرد که تفکرشان اجازه شادی و نشاط به جامعه نداد. باید جریان‌هایی را استیضاح کرد که اجازه ندادند به شکل عزتمندانه و آبرومندانه، برجام به ثمر بنشیند. آن‌هایی که با بهانه‌های مضحک و پوچ مانند «دولت وقت می‌خواهد سرداران را تحویل خارجی‌ها دهد» یک جامعه و یک ملت را در لیست سیاه FATF نگه داشتند. آن‌ها را باید استیضاح کرد. با استیضاح همتی چه چیزی عاید کشور و جامعه خواهد شد؟

سید فرید موسوی عضو کمیسیون اقتصادی با اشاره به استیضاح کنندگان وزیر اقتصاد گفت: یک روز مظلومین را گرفتیم، روز دیگری هم گفتیم جمشید بسم‌الله است، حالا هم می‌گوییم همتی است. آقای همتی ارز ۳۰ هزارتومانی را ۶۰ هزار تومان گرفت، این تقصیر کیست؟ آیا این دوستان الان تضمین می‌دهند اگر همتی استیضاح شد نرخ ارز بالاتر از این عدد نرود؟ فردا جواب‌شان چیست اگر این اتفاق بیفتد؟ در بحث ارز و وضعیتی که در بازار ارز وجود دارد، موضوع محدودیت‌های ساختاری در اقتصاد ما مطرح است، ما نمی‌توانیم بیاییم از روش‌های گذشته پیمان‌سپاری ارزی، تثبیت ارز و این موارد بگوییم. مرکز مبادله تازه کار خودش را شروع کرده باید اجازه بدهیم کارش را انجام دهد.

حسین‌علی حاجی دلیگانی، نائب رئیس کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی ادعای پول پاشی برای جلوگیری از استیضاح همتی را مطرح نمود و بیان داشت که هزینه‌کرد از بیت‌المال برای توقف استیضاح وزرا کار درستی نیست! از نمایندگان این دوره مجلس که با بصیرت این نوع طمع‌ها را پس زدند، تشکر می‌کنم. برای مثال، یکی از سازمان‌های زیرمجموعه وزارت اقتصاد، هفته گذشته ۷۵ نفر از نمایندگان را دعوت کرده بود.

ابوالفضل ظهره‌وند، نماینده مجلس می‌گوید: شاهد موارد مختلفی از بی‌اخلاقی‌ها هستیم که برای تطمیع نمایندگان، کارت هدیه، بن‌های خرید و هدایای دیگری از سوی برخی نهاد‌های مالی ارائه می‌شود، تنها برای جلوگیری از استیضاح، که این موارد با شانیت و جایگاه نماینده و قوه مقننه تعارض دارد. لازم است در این موقعیت‌ها شأن نمایندگی رعایت شود. متأسفانه، دیده می‌شود که در مراسم‌هایی نمایندگان مجلس دور وزرا جمع می‌شوند یا وقتی که رئیس‌جمهور یا اعضای دولت به صحن مجلس می‌آیند، به هر قیمتی می‌خواهند اطراف آن‌ها قرار می‌گیرند. این رفتار‌ها شأن نمایندگی را زیر سوال می‌برد. با این اوصاف، اصل تفکیک قوا که یکی از شاخص‌ترین اصول نظام جمهوری اسلامی است زیر سوال می‌رود که به اعتبار هر دو قوه آسیب می‌زند.
امیرحسین ثابتی نماینده مجلس می‌گوید: اگر همتی هنری داشت در دوره آقای روحانی نشان می‌دهد، نه اینکه دلار ۹ هزار تومانی را تحویل بگیرد و دلار ۲۸ هزار تومانی تحویل بدهد. معتقدم استیضاح وزیر اقتصاد امروز کار درستی است چرا که ما نباید وزیری که سیگنال گرانی به بازار می‌دهد داشته باشیم. وزیر اقتصاد نباید کسی باشد که پالس گرانی به بازار می‌دهد. یکماه پیش دلار دو روز بود که داشت ارزان می‌شد، یهو آقای همتی صحبت کرد و گفت طبق محاسبات ما نرخ ارز باید ۷۳ هزار تومان شود. یکساعت بعد دوباره قیمت دلار شروع به افزایش قیمت کرد. درباره طلا هم این اتفاق افتاد. آقا شما صحبت نکنید و هیچی نگویید. چنین وزیری که نمی‌فهمد کجا چه حرفی بزند باید استیضاح شود. وقتی نمی‌تواند وضعیت را بهتر کند حداقل بدتر نکند. تو حرف نزن، خرابکاری نکن. دولت در لایحه بودجه‌ای که می‌نویسد می‌گوید ارز ترجیحی ندارم و ۳-۴ میلیارد کم می‌کند و گرانی‌اش به سفره مردم می‌آید. بعد همزمان در هیات دولت مصوبه می‌گذارند که اگر مسولان دولتی سفر خارجی رفتند حق ماموریت‌شان باید به دلار پرداخت شود. عجب! اگر دلار ندارید چرا می‌خواهید به مدیران دلار بدهید؛ اگر دارید چرا از کالای اساسی مردم می‌زنید؟!

حاجی‌دلیگانی، نماینده مجلس در برنامه صداسیما بیان داشت که، ما باید یک مناظره بین آقای همتی و آقای همتی بگذاریم. همه ۸۹ نماینده‌ای که استیضاح وزیر اقتصاد را امضا کرده‌اند، همگی اصرار به استیضاح دارند. همتی زمانی که رئیس بانک مرکزی بود می‌گفت مقصر افزایش قیمت دلار وزارت اقتصاد است؛ الان که وزیر اقتصاد شده می‌گوید مقصر بانک مرکزی است.

رسایی نماینده مجلس در خصوص دلایل استیضاح همتی می‌گوید: بازار ارز سال ۱۴۰۳ دو نیمه داشت؛ در نیمه اول رئیس‌جمهور کشور شهید شد، به ایران حمله شد، مهمان ما در تهران به شهادت رسید. ما به اسرائیل حمله کردیم، آن‌ها به ما حمله کردند. در نیمه اول دلار فقط ۷ هزار تومان نوسان داشت. نیمه دوم دولت جدید شروع بکار کرده، آقای همتی روی کار آمد، کن فیکون شد. ۶ ماه آقای همتی دائما خواستار گران شدن ارز نیمایی شد. ارز را از ۵۸ هزار و ۴۰۰ تومان در شروع دولت به ۹۰ هزار تومان رساند. یعنی آقای همتی دامنه ۷ هزار تومانی دلار در ۵ماه را به ۳۶ هزار تومان رساند. وزیر اقتصاد می‌گوید به من مربوط نیست؛ آقای همتی ۱۰ شهریور می‌گوید اگر ارز نیمایی را به قیمت بازار نزدیکتر کنیم، دلار بازار آزاد ارزان‌تر می‌شود. ۲۰ شهریور می‌گوید، سیاست ما این است که نرخ ارز نیمایی به بازار آزاد نزدیک شود، قیمت دلار نیمایی را بالا می‌بریم و دلار بازار آزاد را کاهش می‌دهیم تا این دو نرخ بهم نزدیکتر شوند. ۲۱ شهریور ماه همتی می‌گوید: دور باطل تثبیت نرخ ارز باید توسط بانک مرکزی متوقف شود. ما می‌دانیم از بیرون فشار می‌آورند، اما بانک مرکزی نباید اجازه وقوع چنین مساله‌ای را بدهد. تورم و گرانی‌ها محصول سیاست شخص همتی است.
در برخی موارد نیز بشکل سلبی از برخی نمایندگان استانی پرسیده شده که علت عدم امضا استیضاح همتی توسط ان‌ها چه بوده است؟

آقایان علیجانی، زارع، چگینی، رحمت زاده، معصومی، اسلام دوست، لاهوتی به مردم گیلان پاسخ دهند چرا مخالف استیضاح همتی و موافق سیاست‌های غلط وزارت اقتصاد هستند؟!

پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، برگرفته از منابع گوناگون