شعار سال: كودك در فرهنگ ملي و ديني ما هديه اي الهي است كه محبت، ملايمت، مراقبت، رشد و تعالي او وظيفه خانواده است اما اين كه بر خلاف اين تلقي فرهنگي، كودك در خانواده و جامعه از سوي والدين و سايرين مورد آزار و اذيت قرار مي گيرد، نشان از يك مسأله و مشكل اساسي دارد.

كودكان خيلي راحت قرباني مي شوند زيرا از والدين و سرپرست خود استقلال ندارند و نمي دانند كه چگونه از خود مراقبت كنند، و اغلب از اعمال واقعاً نادرستي كه والدين آن ها در حق شان انجام مي دهند، ناآگاه اند.

طبق گزارش هاي سازمان بهداشت جهاني كودك آزاري به يك مشكل عمده جهاني در زمينه بهداشت عمومي تبديل شده است. اخيراً سازمان بهداشت جهاني تخمين زده است كه در حدود 40 ميليون كودك 4 تا 5 ساله، در جهان از كودك آزاري و بي توجهي رنج مي برند و نيازمند مراقبت بهداشتي و اجتماعي هستند.

آزارديدگي بنا به تعاريف مختلف به طوركلي چهار شكل به خود مي گيرد كه عبارت است از، بي توجهي، آزار عاطفي، آزار جسماني و آزار جنسي آزار جسمي رايج ترين شكل كودك آزاري در طول تاريخ وجود داشته و كودك آزاري جسمي صورت آشكار بدرفتاري با كودك است و عمدتاً در این نوع آزار کودکان با جراحات و صدمات قابل مشاهده مواجه مي شود اما در مقابل آزار جنسي، امري پنهاني و غيرظاهري است و عموماً با چشم غيرمسلح قابل مشاهده نيست.

در همین رابطه یک کارشناس ارشد جامعه شناسی در گفت و گو با خبرنگار دادمردان، اظهار داشت: تحقيقات در ايران نيز نشان مي دهد كه عموم خانواده ها بر اين باورند كه استفاده از تنبيه بدني در تربيت كودكان، بعضاً ضرورت دارد و نگرش والدين نسبت به تنبيه بدني، تابع ارزش ها و معيارهاي فرهنگي است.

جواد مداحی ادامه داد: از آنجا كه تحقيقات حكايت از اين دارند كه نگرش مثبت والدين به تنبيه بدني، باعث استفاده آن ها از تنبيه بدني در برخورد با كودكان شان هستند، بررسي نحوة تأثيرگذاري فرهنگ بر نگرش هاي والدين حائز اهميت فراواني است و روشن است كه تحقير كودكان، ايدئولوژي محافظه كارانه، مذهب و قوميت نقش مهمي در تعريف چيستي بدرفتاري با كودك ايفا می کند و براي مثال، در فرهنگ هايي همچون جامائيكا، تأديب و تربيت تند و خشونت بار كودكان، هنجار محسوب مي شود.

وی با بیان اینکه آزار و تنبيه كودكان، پديده اي است كه در همه جا اعم از ایران وجود داشته و توجهي جدي را مي طلبد، افزود: تنبيه بدني هم در كشورهاي توسعه يافته و هم در حال توسعه، اعم از لايه هاي ممتاز و لايه هاي محروم ديده مي شود.

مداحی خاطرنشان کرد: پژوهش پيرامون تنبيه بدني در كشورهاي در حال توسعه، اندك بوده است و در ايران اطلاعات اندكي دربارة هنجارهاي فرهنگي (مانند باورها، سنت هاي مذهبي،نگرش ها و ارزش ها) در ارتباط با تنبيه بدني كودكان و كودك آزاري وجود دارد همة مطالعاتي كه تاكنون انجام يافته اند، از يك ديدگاه كمي براي شناخت هنجارهاي فرهنگي استفاده كرده اند.

این کارشناس ارشد جامعه شناسی خاطرنشان کرد: افزايش آگاهي عمومی از مفهوم كودك آزاري به طور عام و تنبيه بدني به طور خاص، و نيز انواع، الگوها و عواقب ناشي از آن، از طريق رسان ههاي گروهي و وسايل ارتباط جمعی و شناساندن نيازهاي كودك اعم از جسمي و عاطفي به خانواده ها و هشدار مكرر به والدين به منظور جلوگيري از غفلت و بي توجهي نسبت به نيازهاي كودک، ترغيب و تبليغ نظارت تشويقي در خانواده و مدرسه به جاي نظارت تنبيه از عوامل کاهش دهنده این ناهنجاری در جوامع است.

در ادامه یک کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی در گفت و گو با دادمردان اظهار داشت: مطابق ماده 2 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان(مصوب 1381) «هر نوع اذيت و آزار كودكان و نوجوانان كه موجب شود به آنان صدمه جسماني يا رواني و اخلاقي وارد شود و سلامت جسم يا روان آنان را به مخاطره اندازد ممنوع است».

اسما دهمرده با بیان اینکه کودک آزاری را میتوان به دو نوع کودک آزاری جسمی و کودک آزاری روانی تقسیم کرد، ادامه داد: بهره گیری خلاف از کودکان مانند بهره گیری برای قاچاق وی ا به کار گرفتن کودک زیر پانزده سال مانند، ضرب و جرح، نادیده گرفتن عمدی سلامت و بهداشت کودک، ترک انفاق، استفاده از کودک در هرزه نگاری و ازار جنسی نیز از مصادیق کودک آزاری است.

وی با اشاره به سوء استفاده از کودکان در کارهای خلاف قانون از جمله تکدی گری، افزود: جرم بهره کشی از کودکان در اعمال خلاف در مصادیق خاصی چون تکدی گری در قانون مجازات اسلامی با مجازات شدید تری مواجه است و به موجب ماده 713 آن قانون :« هر کس طفل صغیر یا غیر رشیدی را وسیله تکدی قرار دهد به سه ماه تا دو سال حبس و استرداد کلیه اموالی که از طریق مذکور به دست آورده است، محکوم خواهد شد».

وی در ادامه با اشاره به بهره کشی از کودکان موارد جنسی، گفت: در این راستا نیز بر اساس بسیاری قانون مجازات اسلامی لواط (ماده112 و 113) ، زنا (تبصره 83 ) تقبیل( م124) قوادی (م 135) سوء استفاده جنسی نظیر تهیه تصویر مستهجن ( م640) ، تشویق و راهنمایی به فحشا ( م639 و بند 3 م 640) فریب کودک دختر و ازدواج با او ( م 649 ) جرم بوده و برخی جرایم از قبیل هرزه نگاری کودکان، تشویق کودکان به هرزه نگاری و فحشا و جرایمی از این قبیل نیز جرم است.

این کارشناس حقوقی بیان کرد: كودك آزاري از جرائم عمومي بوده و نياز به شاكي خصوصي ندارد و بدین سبب دادستان می تواند تقاضای مجازات کودک آزار اعم از والدین و غیر ایشان را بنماید.

دهمرده در پایان گفت: در جهت کشف بهتر جرم کودک آزاری ماده6 قانون حمایت از کودک مقررداشته ( كليه افراد و موسسات و مراكزي كه به نحوي مسووليت نگاهداري و سرپرستي كودكان را برعهده دارند مكلفند به محض مشاهده موارد كودك آزاري مراتب را جهت پيگيرد قانوني مرتكب و اتخاذ تصميم مقتضي به مقامات صالح قضايي اعلام نمايند تخلف از اين تكليف موجب حبس تا شش ماه يا جزاي نقدي تا پنج ميليون ریال خواهد بود).

با اندکی تلخیص و اضافات، برگرفته از پایگاه خبری تحلیلی دادمردان، تاریخ انتشار: 14 فروردین 1396، کد مطلب: ۴۲۷۵۷۵: www. dadmardan.ir