شعار سال: با توجه به قرارگرفتن شهرستان سمنان در کویر و خشکسالیهای اخیر، توجه به کمآبی این شهرستان به ویژه در بخش کشاورزی دارای اهمیت است چرا که کمبود آب در کشاورزی، افت سطح آبهای زیرزمینی، افزایش عمق چاهها، نشست زمین و خالی از سکنه شدن روستاها از نشانههای کمآبی در کشور است.در استان سمنان حدود میلیارد و ۲۵۰میلیون مترمکعب آب در سال تولید میشود که از این میزان بیش از ۸۷ درصد در بخش کشاورزی، ۵ درصد در بخش شرب و خانگی و حدود ۸ درصد در بخش صنعت مصرف میشود. همانطور که آمارها نشان میدهد بیشترین میزان مصرف در بخش کشاورزی است. استفاده از فناوریهای نوین برای آبیاری، اصلاح الگوی کشت، استفاده از کشت گلخانهای و استفاده از بذرهای اصلاح شده برای کشاورزی، استفاده از محصولات سازگار با آب و هوا در هر منطقه، از راهکارهایی است که به منظور استفاده بهینه از آب در بخش کشاورزی توصیه میشود.
زمینهای کشاورزی استان ۱۹۸ هزار هکتار و میزان تولیدات کشاورزی استان در مجموع بیش از یک میلیون و ۶۶۰ هزار تن است که شامل ۳۳۱ هزار تن تولیدات باغی و ۷۳۴ هزار تن تولیدات زراعی است. تجهیز ۱۹۸ هزار هکتار از اراضیکشاورزیسمنان به سامانههای نوین آبیاری صرفهجویی بیش از ۵۰ میلیون مترمکعب آب را درپی داشته است. رئیس سازمانجهاد کشاورزیسمنان گفت: به منظور تشویق کشاورزان برای اجرای سامانه آبیاری تحت فشار، کشاورزانی که بهرهوری آبیاری را بیش از ۸۰ درصد افزایش داده و ۹۰درصد در مصرف آب صرفهجویی کنند به ازای هرهکتار اراضی کشاورزی ۶۰ میلیون ریال وام بلاعوض دریافت میکنند.
سیدحسن میرعماد گفت: علاوه بر این میزان وام بلاعوض همچنین ۶۰ میلیون ریال تسهیلات مناسب و کمبهره نیز در اختیار کشاورزان قرار میگیرد. کشاورزان واجد شرایط باید برای اطلاع از نحوه دریافت تسهیلات مراجعه و اقدام کنند. وی خاطرنشان کرد: در سال گذشته بیش از ۱۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان به سامانه نوین آبیاری مجهز شد و برای امسال تجهیز ۱۰ هزار هکتار دیگر نیز در دستور کار است.علاوه بر این تجهیز ۱۹۸هزار هکتار از اراضی کشاورزان سمنان به سامانههای نوین آبیاری، صرفهجویی بیش از۵۰ میلیون مترمکعب آب را در پی داشته است.وی درادامه افزود: تعداد قابل توجهی از کشاورزان استان تمایلی به تجهیز اراضی خود به سامانههای نوین آبیاری ندارند، در حالی که برای نصب سامانه نوین آبیاری برای هر هکتار ۵۰ میلیون ریال و با احتساب لولهکشیهای مربوط ۶۰ میلیون ریال تسهیلات به کشاورزان پرداخت میشود.
رئیس هیات مدیره صنف کشاورزاناستان سمنانگفت:دولت۸۵ درصد هزینههای اجرای سامانههای نوین آبیاری را بهصورت بلاعوض پرداخت میکند و بهرهبردار فقط ۱۵ درصد هزینه را پرداخت میکند که به این ترتیب فرصت خوبی برای کشاورزان به منظور بهرهوری بهتر از آب فراهم میشود.سعیدخادم عباسی افزود. از سویی دیگر کمآبی موجب از بین رفتناشتغالوابسته به کشاورزی میشود و باعث میشود که بسیاری از کشاورزان از کار ناامید شده و در نهایت موجبمهاجرتروستاییان به شهرها شده و به این ترتیب کاهش تولید فرآوردههای لبنی و همچنین صنایعدستی بهاقتصاد کشورلطمه وارد میکند.وی در ادامه خاطرنشان کرد: در این دوره آب جدیدی بهبخش کشاورزیتخصیص نیافته و افزایش تولیدمحصولات کشاورزیاز طریق بهرهوری آب موجود در اختیار حاصل میشود. همچنین در سه سال گذشته بازدهی آبیاری از ۳۴ درصد به ۴۶ درصد افزایش یافته و به عبارت دیگر از حدود ۷۰ میلیارد مترمکعب آب کشاورزی تخصیص یافته، نزدیک به پنج میلیارد مترمکعب مصرف آب کاهش یافته است.
علی زیاری، از کشاورزان شهرستان سمنان اظهار کرد: کمبود آب از چالشهای اساسی بخش کشاورزی است و در ۱۰ سال گذشته حجم قابل توجهی از سطح آب چاههای منطقه افت پیدا کرده است، از طرفی برداشت بیرویه آب از چاهها و قناتها و خشک شدنزمینمنجر به دست از کار کشیدن بسیاری از کشاورزان شده است.وی در ادامه خاطرنشان کرد: در مناطق بیابانی استان سمنان با افت سطح آب چاهها در چند سال گذشته روبهرو شدهایم و به دنبال آن شاهد بیابانزایی و پدیدهگرد و خاکو ریزگرد بودهایم به این منظور تغییر الگوی کشت رویه مثبتی برای کاهش هدررفت آب در شرایط کنونی استان سمنان خواهد بود.
محمدبیدختی از دانشجویان رشته کشاورزی دانشگاه سمنان نیز گفت: عدم مدیریت بهینه در بخش کشاورزی، توزیع نادرست آب در مناطق مختلف با توجه به نیازهای آبی متفاوت، عدم مدیریت صحیح در مصرف بهینه منابع آب، نبود برنامهای مناسب برای ذخیرهسازی نزولات جوی و خشکسالیهای چنددهه و چندسال اخیر را میتوان در زمره علل کم آبی اعلام کرد.وی افزود: تولید محصولات گلخانهای در استان سمنان۲۹تن است که با توجه به کویری بودن وکمبود منابع طبیعی، توجه به تولیدات گلخانهای، یکی از مهمترین و موردتوجهترین راههای برونرفت ازمشکلاتبخش کشاورزی است؛ از طرفی تغییر الگوی آبیاری کشاورزی از غرقابی و بارانی به قطرهای و گاه تبدیل کشت آبی به دیم نیز از راههای موثر است.برداشت بیرویه آب از چاهها و قناتها، عدم مدیریت بهینه در بخش کشاورزی، عدم مدیریت صحیح درمصرف بهینه منابع آب، نزول بارش درفصول با نیاز آبی کم، نبود برنامهریزی درست به منظور ذخیره نزولات جوی و استفاده در زمان مناسب را میتوان از علل کمآبی دانست که با استفاده از روشها و تجهیزات نوین آبیاری و تغییرالگوی آبیاری کشاورزی و توجه به تولیدات گلخانهای میتوان با مشکل کم آبی به مقابله پرداخت.
سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته ازسایت خبری دنیای اقتصاد ، تاریخ انتشار 10دی 96، کدمطلب:۳۳۳۳۸۶۲، www.donya-e-eqtesad.com