شعار سال: دیروز کمتر کسی
بود که پیشبینی کند در صحن علنی مجلس، زور مخالفان کلیات این لایحه به موافقانش
بچربد. این اتفاق اما برای اولین بار در تاریخ کشور ما افتاد و حالا آنطور که علی
لاریجانی رئیس مجلس توضیح داده، کمیسیون تلفیق 72 ساعت فرصت دارد تا با رفع
ایرادات، لایحه اصلاح شده را به صحن ارجاع دهد. به گفته رئیس مجلس، کمیسیون تلفیق
بیش از زمان مطرح شده، فرصت ندارد و تنها یک بار این اتفاق میتواند رخ دهد،
بنابراین از کمیسیون تلفیق درخواست میشود که از امشب (شب گذشته) بررسی لایحه را
در دستور کار قرار دهد و پیشنهادات و ایرادات نمایندگان که در صحن مطرح شد، مورد
توجه قرار دهد و اصلاحات انجام شود تا پس از بررسی کمیسیون تلفیق، مجدداً بررسی
لایحه آغاز شود. به عبارتی اگر برای بار دوم کلیات لایحه بودجه توسط نمایندگان رد
شود، دولت باید لایحه جدید بدهد و کمیسیون تلفیق نیز باید با ترکیب جدیدی کار خود
را آغاز کند. البته
دقایقی پیش از آنکه مجلسیها به کلیات لایحه رأی منفی بدهند، محمدباقر نوبخت، رئیس
سازمان مدیریت و برنامهریزی در دفاع از همین لایحه در صحن علنی مجلس گفته بود:
«افکار عمومی از شما سؤال خواهند کرد که چرا مجلس لایحه دولت را که مدتها در
اختیارش بود، رد کرد. چرا خود شما آن را تغییر ندادید.»
چرا کلیات بودجه رأی نیاورد؟
اما در اینکه چرا مجلسیها در اقدامی بیسابقه به کلیات
لایحه بودجه رأی منفی دادند، نظرات متفاوتی مطرح شده است. از یک سو غلامرضا
تاجگردون، رئیس کمیسیون تلفیق بودجه داشتن نگاه سیاسی را در این رأی بیتأثیر
ندانسته و گفته است»:نمایندگان
دیدگاههای مختلفی نسبت به برخی از عملکردهای دولت داشتند و بخشی از نمایندگان
دیدگاه سیاسی داشتند که در هر صورت موجب شد رأی ندهند و کلیات لایحه بودجه رد شد
که باید نقطه نظرات دوستان نماینده مجلس در کمیسیون تلفیق بررسی شود.» اما همزمان
بهروز نعمتی، سخنگوی هیأت رئیسه مجلس هم گفته است: «رد کلیات لایحه بودجه 97 سیاسی
نبود.» غلامرضا تاجگردون دیروز بعد از رد کلیات لایحه بودجه در صحن علنی گفت: «بخشی
از نمایندگان درخصوص نوع مصرف و روش برداشتهایی که قرار است از صندوق توسعه ملی
صورت بگیرد، حرف داشتند.» رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس افزود: «بخشی از
نمایندگان مجلس درخصوص هدفمندی یارانهها ابهاماتی دارند که باید به صورت سریعتر
و روانتر این موضوع روشن شود که در جلسه فردای کمیسیون تلفیق موارد مدنظر
نمایندگان مجلس درخصوص لایحه مورد بررسی قرار میگیرد.» همزمان بهروز نعمتی،
سخنگوی هیأت رئیسه هم به همین خبرگزاری گفت: چند ایراد اساسی در لایحه بودجه سال
97 وجود داشت که نمایندگان نسبت به آن حساس بودند همانند موضوع اوراق قرضه و اوراق
مالی که جزو دغدغههای نمایندگان بود که باید در کمیسیون تلفیق این موضوع اصلاح
شود. سخنگوی هیأت رئیسه مجلس با بیان اینکه ایراد دوم بحث هدفمندی یارانهها بود
که همانند کلاف سردرگم است، افزود: دقیقاً مشخص نیست که دولت در بخش هدفمندی یارانهها
چه اقدامی میخواهد انجام دهد و باید این موضوع مورد بازبینی قرار گیرد. وی افزود:
دولت باید حرف نمایندگان را بشنود و چند موضوع اساسی و جدی وجود دارد که باید
اصلاح شود. سخنگوی هیأت رئیسه مجلس همچنین معتقد بود که علیرغم چکش کاری متعدد
کمیسیون تلفیق اما همچنان ایرادات جدی در لایحه بودجه سال 97 وجود داشت. وی با
اشاره به اینکه کمیسیون تلفیق لایحه پیشنهادی دولت را مورد بررسی قرار داده است،
اظهار داشت: علیرغم چکش کاری متعددی که توسط اعضای کمیسیون تلفیق انجام شد اما
همچنان ایرادات جدی در لایحه بودجه سال 97 وجود داشت که باید رفع شود. نعمتی
افزود: بحث هدفمندی یارانهها، اوراق مشارکت، اشتغال، حمایت از تولید و واحدهای
تولیدی، بحث بازنشستگان و حقوق کارکنان از جمله موارد جدی است که باید در کمیسیون
تلفیق مورد بررسی قرار گیرد. همزمان علی مطهری هم در پاسخ به این سؤال که چه بخشهایی
از گزارش کمیسیون تلفیق درباره بودجه سال 97 باید تغییر یابد، توضیح داد: بخشهایی
که از سوی نمایندگان انتقاداتی به آن وارد شده و بخشهایی که کمیسیون احساس میکند
باید تغییر یابد، این اقدام انجام میشود. نایب رئیس مجلس با بیان اینکه نمایندگان
12 ساعت فرصت دارند تا پیشنهادات خود را درباره گزارش جدید کمیسیون تلفیق بودجه
سال 97 ارائه دهند، تصریح کرد: پس از این زمان گزارش به صحن علنی مجلس ارائه میشود
که احتمالاً روز شنبه در صحن علنی مجلس مورد بررسی قرار میگیرد. علی مطهری درباره
ادامه کار بررسی بودجه با توجه به رأی منفی دیروز مجلس به کلیات لایحه نیز گفت:
کمیسیون تلفیق 72 ساعت فرصت دارد که اصلاحات را انجام دهد و گزارش جدید را به هیأت
رئیسه ارائه دهد. در همین زمینه حمیدرضا فولادگر اظهار نظر کرد که «به نظر میرسد
که ایرادات نمایندگان روی بودجه اعم از مواردی که در لایحه مطرح شده یا موضوعاتی
که در کمیسیون تلفیق بودجه لحاظ شده، در رد کلیات لایحه تأثیرگذار بود.» همچنین
اکبر رنجبرزاده، عضو هیأت رئیسه مجلس هم نگرانی نمایندهها از بخش هزینهها و
توزیع اعتبارات را دلیل رد کلیات بودجه در صحن اعلام کرده است. در شرایطی که
کمیسیون تلفیق فرصتی 72 ساعته
برای بازنگری در لایحه بودجه 97 را دارد، سخنگوی این کمیسیون دیروز بعد از رد
کلیات بودجه این اتفاق را فرصتی برای بازنگری در لایحه بودجه97 دانست.
دفاع نوبخت از بودجه 97
دیروز محمدباقر نوبخت، معاون رئیس جمهوری
و رئیس سازمان برنامه و بودجه که برای دفاع از لایحه بودجه سال 97 راهی بهارستان
شده بود در نطق خود گفت: بودجه دو حرف دارد یکی پیشبینی منابع و مصارف و دیگر
سیاستها و اهداف است؛ هر نماینده اگر در خصوص پیشبینی منابع و مصارف مشکلی میبیند
رأی ندهد، در صورتی که نسبت بهسیاستها و اهدافی که در این لایحه و در این گزارش
از کمیسیون تلفیق دنبال میشود اعتراض دارد و آن را اهداف یک سند فرادست یعنی
برنامه ششم نمیداند حتماً رأی ندهد. رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور بیان کرد:
مبانی پیشبینی منابع و مصارف و اهداف با توجه به موضوع سیاستهای اقتصاد مقاومتی
و اهداف برنامه ششم ضابطهها هستند؛ اگر سیاست مورد نظر در این لایحه و گزارش و
بودجه سال 97 دقیقاً سیاست اقتصاد مقاومتی و اهداف برنامه ششم بود این اهداف قطعاً
بین خود و خدایمان کار دیگر و هیچ حجت دیگری نداریم الا اینکه رأی مثبت بدهیم. رئیس
سازمان برنامه و بودجه کشور با بیان اینکه این عدد پایه و مبنای آن نسبت به مالیات
است، بیان کرد: مالیات چیزی در لایحه دولت در حد 6.7 درصد است؛ از نظر ما این
مالیات بهقیمت سابق یعنی صفر و به قیمت جاری قابل دستیابی است؛ شما بهدنبال یک
منبع مطمئن میگردید این منبع وجود دارد، بیشتر از آن میتوانست فشار وارد کند به
مؤدیانی که الان ما میشناسیم. وی با اشاره به تفاوت نظر مجلس و دولت روی قیمت نفت
و تلاش نمایندگان برای تغییر این عدد گفت: برای انجام این کار و نزدیک کردن عدد
فعلی به عددی که نمایندگان به واقعیتر بودن آن اعتقاد دارند باید ابتدا به کلیات
آن رأی دهید چراکه راهی جز تأیید کلیات ندارید، البته این امکان وجود دارد که آن
را رد کنید اما 72 ساعت دیگر مجدداً به صحن خواهد آمد، در این مدت قرار است چه
اتفاقی برای لایحه در کمیسیون تلفیق بیفتد؟ نوبخت بیان کرد: اگرچه شما میتوانید
با رد کلیات نسبت به تغییر ارقام اقدام کنید اما پس از تصویب کلیات نیزخواهید
توانست این کار را -بدون القای پیام منفی به جامعه مبنی بر اینکه مجلس لایحه بودجه
دولت را رد کرد- انجام
دهید. رئیس سازمان برنامه و بودجه با تأکید براینکه افکار عمومی از مجلس سؤال میکند
اگر این لایحه مورد نظر شما نبود چرا تغییرش ندادید، افزود: از سوی دیگر ممکن است
نمایندگانی معتقد به بهتر بودن لایحه از گزارش کمیسیون تلفیق باشند لذا پیشنهاد
بازگشت به لایحه دولت و دیگر اقدامات، همگی در اختیار شما است بنابراین با تصویب
کلیات میتوانیم به آن برسیم. وی درخصوص سیاستهای دولت در لایحه برنامه بودجه سال
97، گفت: سیاست دولت کاهش فقر مطلق در این بودجه و در راستای سیاستهای اقتصاد
مقاومتی است، مصمم هستیم در سال آینده نه تنها به افرادی که مستحق دریافت یارانه
هستند بلکه به گروههای دیگر و پایینتر از خط مستمری نیز یارانه بدهیم. وی در
خصوص لایحه بودجه موارد دیگری نظیر افزایش 3.4 درصدی یارانه خانوارهای تحت پوشش
کمیته امداد در سال 96، افزایش یارانه خانوارهای تحت پوشش به هفت هزارمیلیارد تومان در بودجه 97،
ایجاد اشتغال بهعنوان یکی از اهداف دولت در لایحه بودجه 97، ایجاد هزار و یک
میلیون و 33 هزار فرصت شغلی از طریق ایمنسازی بافتهای مسکونی، بازسازی 100 هزار
واحد مسکونی در بافتهای فرسوده از سال آینده و پیشبینی
ایجاد یک میلیون و 33 هزار فرصت شغلی در لایحه بودجه 97 اشاره کرد. وی یادآور شد:
با برنامه ارائه شده میتوانیم به رشد سرمایهگذاری 11.2 درصد برسیم و نرخ تورم را یک رقمی نگه داریم و در سال
97 نرخ بیکاری را حداقل یک واحد درصد کاهش خواهیم داد.
سخنگوی کمیسیون تلفیق: رأی منفی به کلیات بودجه باعث برهم ریختن چارچوب
آن میشود
پس از نوبخت هم سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه 97 به دفاع از کلیات
این لایحه پرداخت و با بیان اینکه این بودجه به سمت کاهش حجم دولت حرکت میکند،
گفت: شفافیت، عدالت، دیدگاههای جامعه و انضباط مالی از مهمترین نکات در جریان
بررسی لایحه بودجه 97 بود. علی اصغر یوسفنژاد با بیان اینکه نظرات نمایندگان
دیدگاههای مردم بوده که نسبت به آن حساسیت نشان دادند، گفت: فرآیندی که در بررسی بودجه صورت گرفت، صحیح بود.
نماینده ساری در مجلس بر همین اساس یادآور شد: صحن علنی مجلس میتواند خطاهای دیده
نشده از سوی کمیسیون تلفیق را اصلاح کند و کمیسیون تلفیق نیز وظیفه دارد به حلقههای
تصویب بودجه به مراحل دیگر توجه کند لذا به دقت نظر همکاران احترام میگذاریم.
یوسفنژاد ادامه داد: بر اساس آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی اگر کلیات لایحه
بودجه رأی نیاورد به کمیسیون تلفیق باز گشته و با بازگشت به کمیسیون، اسکلت تصمیمگیری
که بیش از 120 ساعت روی آن وقت گذاشته شده بود، برهم میریزد و بهتر نمیشود در
حالی که همین کار را صحن علنی میتواند انجام دهد. این نماینده مجلس دهم ادامه
داد: در خصوص حل مسائل اصلی نیز در صورت رأی آوردن کلیات لایحه بودجه میتوان
کارگروههایی تشکیل داد تا به جزئیات مسائل رسیدگی شود. بعد از این سخنان رأیگیری
برای تصویب کلیات لایحه بودجه انجام شد و در نهایت با 83 رأی مثبت، 120 رأی منفی و
نه رأی ممتنع کلیات این لایحه رد شد.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران، تاریخ انتشار -، شماره: 456032