مقام‌های دولتی عربستان سعودی به ویژه «محمد بن سلمان» ولیعهد آن کشور اغلب از وجود یک تهدید و یک خطر از سوی ایران صحبت می‌کنند. با این حال، واقعیت آن است که عیلرغم این ادعاها سیاست خارجی عربستان سعودی نشئت گرفته از سیاست داخلی آن کشور است.

 روزنامه «نیویورک تایمز» در گزارشی با اشاره به تاثیرگذاری سیاست داخلی عربستان سعودی در موضع خصمانه کنونی آن کشور علیه ایران می‌نویسد: آنچه سیاستگذاری‎ها و تصمیمات ریاض را جهت‌دهی می‌کند سیاست داخلی است. شاهزاده محمد بن سلمان می داند که ایجاد یک دشمن و ترساندن سایرین با آن می تواند کلیدی برای افزایش قدرت او باشد. رابطه میان عربستان سعودی و ایران در طول دهه‌های گذشته بین خصومت، بی‌اعتنایی، روابط نزدیک و روابط تنش آلود در نوسان بوده است. ظاهرا به نظر می رسد که شاهزاده محمدبن سلمان مصمم است تا رقابت با ایران را تشدید کند چرا که او همچنان درباره گسترش نفوذ ایران در جهان عرب و فراتر از آن نگرانی دارد. ریشه‎های این موضوع را باید در بستر داخلی عربستان سعودی جستجو کرد. ولیعهد عربستان سعودی از رقابت با تهران برای منحرف کردن افکار عمومی از پیچیدگی‌ها و عدم قطعیت وضعیت سیاسی داخلی عربستان سعودی استفاده می کند.

این روزنامه در ادامه می افزاید: عربستان سعودی ایدئولوژی اسلام گرایانه خود با قرائت وهابی را به سرتاسر آفریقا، آسیا و حتی به اروپا صادر کرده است. وهابی‌ها پس از انقلاب ایران روحانیون ضدشیعه را تقویت کردند. لحظه کنونی اما متفاوت است. شاهزاده محمد بن سلمان تلاش می کند تا موضوع ایران را برجسته سازد و آن کشور را به عنوان مسئله و تهدید معرفی کند تا افکار عمومی را از چالش‌های داخلی که با آن مواجه است منحرف کند. او در حال تمرکز قدرت است و در مسیر تصمیم‎گیری‎های خود میل و خواسته بسیاری از شاهزادگان را نادیده می‎گیرد. او در کارزار ضد فساد در ماه نوامبر این موضوع را نشان داد. این موضوع سبب می شود تا عدم قطعیت در عربستان سعودی نسبت به آینده افزایش یابد معلوم نیست چه اتفاقی خواهد افتاد؛ آن هم پس از آزرده خاطر شدن شاهزادگان جوان و برادرهای آنان.

«نیویورک تایمز» در ادامه می افزاید: گلایه های سیاسی، نابرابری و بیکاری در میان جوانان در عربستان سعودی دیده می شود. این وضعیت داخلی باعث نگرانی عربستان سعودی و سایر کشورهای حوزه خلیج فارس شده است. حتی باراک اوباما نیز این واقعیت را به رهبران سعودی و کشورهای حوزه خلیح فارس یاداوری کرده است. با این حال، سعودی ها این موضوع را نپذیرفتند و همچنان به فشار بر امریکا برای بمباران ایران ادامه دادند. محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی شعارهای ضد ایرانی و پوپولیستی خود را تشدید کرده است و وعده داده تا جلوی نفوذ ایران را در منطقه بگیرد. محمد بن سلمان می خواهد با ایجاد وضعیت جنگی با ایران در منطقه شورش های احتمالی داخلی و افزایش نارضایتی ها در داخل عربستان سعودی را سرکوب کند.

این روزنامه در ادامه می نویسد: او ایران را عامل تحریک شهروندان شیعه عربستان سعودی در استان های شرقی آن کشور می داند و شیعیان سعودی را به جاسوسی برای ایران متهم می کند. او با استفاده از تشدید تنش با ایران قصد دارد انتقادها از وضعیت جنگی داخلی یمن که عربستان گرفتار آن شده را خاموش کند. سعودی ها بازیابی قدرت ایران در منطقه را نمادی از احیای ملی گرایی باستانی ایران می دانند. محمد بن سلمان تلاش می کند تا با برجسته کردن ایران به عنوان یک تهدید خود را در نقش ناجی اعراب و منطقه عربی از پارسی شدن و شیعه شدن نشان دهد. او قصد دارد چهره جدیدی از عربستان سعودی ارائه دهد؛ عربستانی که چهره ایدئولوژیک وهابی پیشین را ندارد و با چهره ملی گرایی سعودی پوپولیستی و نظامی وارد شده و ایران را تهدیدی ملی گرا، شیعه و توسعه طلب مطرح کند. عربستان سعودی قصد دارد با طرح این موضوع که انصارالله در یمن از ایران کمک می گیرد برای بقای خود تلاش کند و هژمونی عرب بودن علیه ایرانی بودن را مطرح کند.

این روزنامه در ادامه می افزاید: برتری اقتصادی عربستان سعودی همچنان به بازارهای نفتی وابسته است. عربستان سعودی از بعد اقتصادی نیز وارد رقابت با ایران شده است چرا که آن کشور را همسایه تولیدکننده نفت می بیند. پادشاهی عربستان سعودی به دنبال اعمال تحریم ها علیه ایران و از هم فروپاشاندن اقتصاد آن کشور است. این موضوع سبب می شود تا ایران در منطقه ادغام اقتصادی نداشته باشد. چشم انداز شاهزاده محمد سلمان برای سال ۲۰۳۰ میلادی برنامه تحول بلندپروازانه برای از بین بردن وابستگی آن کشور به نفت است. در این مسیر در دشمنی با ایران سبب می شود تا امارات، اردن، مصر و احتمالا اسرائیل به عربستان سعودی نزدیک شوند. رقابت با ایران در ارتباط با عربستان سعودی با امریکا نیز بوده است. هرگونه احتمال بهبود روابط میان امریکا و ایران مانند توافق هسته ای که در دوران اوباما منعقد شد باعث افزایش سوء ظن و ترس عربستان سعودی از موقعیت خود به عنوان مشتری اصلی امریکا در منطقه می شود. عربستان سعودی و ایران در طول جنگ سرد در همکاری با امریکا رویارویی با اتحاد جماهیر شوروی را پذیرفتند و تقسیم وظایف را قبول کردند؛ ایران قابلیت های نظامی را فراهم می کرد و عربستان سعودی کمک های مالی را علیه اتحاد جماهیر شوروی تامین می کرد. با این حال، عربستان سعودی در آن زمان نیز بدترین کابوسی که داشت ترس از پایان حمایت امریکا از آن کشور به عنوان شریکی منطقه ای بود.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته ازسایت آفتاب ، تاریخ انتشار 4اردبیهشت 97، کد خبر: 519865، www.aftabnews.ir