شعارسال: انسان زمانی انسان می‌شود که دارای هویت باشد و بتواند از منیت خود حرف بزند و این نیز ریشه در فرهنگ آن جامعه‌ای دارد که انسان در آن زندگی می‌کند. پس باید با آن آشنا شود و با بهره‌گیری از آن، هم خود و هم جامعه خود را باور کند.

امروزه در سراسر جهان، طراحی محیط و مبلمان شهری در حیطه هویت و فرهنگ جامعه و شهروند است و در کشور ما نیز طراحی مبلمان شهری حول محور باورها، دیده‌ها و فرهنگ جامعه ماست.

اولین نقشی که برای طراحی مبلمان شهری قائل می‌شویم، همان برقراری ارتباط بصری مناسب بین طرح و انسان است و یا به زبانی دیگر، همان ارتباط بین مبلمان شهری و هویت انسان است و در دومین نقش خود، وظیفه زیباسازی محیط را بر عهده می‌گیرد، چراکه انسان زیباپسند است و همین ویژگی در المان‌های شهری باعث آرامش انسان می‌شود.

در زندگی شهری امروز، به‌ندرت می‌توان کسی را یافت که به طریقی با مبلمان شهری سروکار نداشته باشد. سرپناه ایستگاه اتوبوس، باجه بلیت‌فروشی، نیمکت پارک یا تابلوی راهنمایی و رانندگی، فرقی نمی‌کند در هر حال با یک یا چند گروه از آنها در ارتباط هستیم. مبلمان شهری بخش زیادی از فعالیت در شهر را سامان می‌دهد و باعث بالا رفتن کیفیت استفاده شهروندان از خیابان، میدان، پارک و عرصه‌های دیگر شهری می‌شود.

عمده‌ترین ویژگی مبلمان شهری، کاربرد عام آن است. این گروه از محصولات بیش از هر چیز دیگر با توده مردم ارتباط مستقیم دارند و بدین لحاظ موضوع طراحی، ساخت و نصب آن‌ها به مطالعات عمیق و دقیقی نیاز پیدا می‌کند. همچنین تأثیرات اقلیمی، مقدار و شدت نیاز، کمیت و کیفیت خدمات، تعمیر و نگهداری نیز بسیار حائز اهمیت است.

از خصوصیات مهم اجزای مبلمان شهری وابسته بودن آنها به فرهنگ است. در طراحی شهری، چگونه مبله کردن فضاهای شهری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ برای مثال، چطور خیابان‌ها را از روشنایی مطلوب برخوردار کنیم و آیا نشانه‌های شهری و تابلوهای راهنما برای همه افراد جامعه ( حتی نابینایان ) خوانا هستند و یا در مورد ایستگاه‌های اتوبوس که یکی از مهم‌ترین اجزای مبلمان شهری محسوب می‌شود و نقش مهمی در فرهنگ شهرنشینی دارد، باید طوری طراحی شوند که جدا ازجذابیت آنها، شهروند را به استفاده از آن راغب کند و میدان دید مناسبی را داشته باشدو عملا" قابل استفاده برای کلیه شهروندان با موقعیت های ظاهری و جسمی بویژه معلولان , سالمندان, افراد بیمار, کودکان, زنان باردار و .... بوده و در کل، اجزای مبلمان شهری باید طوری در فضا مکان‌یابی شوند که فضاهای شهری به‌عنوان فضای تنفسی و تعامل حوادث اجتماعی برای شهروندان باشد.

به‌طور ساده و خلاصه وظیفه هدایت، کنترل، امنیت، ارتباط، راحتی، تبلیغات، تزئین و تفریح در سطح شهر و خیابان بر عهده مبلمان شهری است و تنظیم چنین فعالیت‌هایی در سطح شهر از توانایی یک تخصص و چند متخصص خارج است. این تنوع ساختاری، اساس شکل‌گیری تسهیلات و امکاناتی در سطح شهر با عنوان «مبلمان شهری» است.

بدیهی است که مبلمان شهری دامنه گسترده‌ای از محصولات را نیز شامل می‌شود. چراغ و پایه روشنایی، نیمکت، صندلی و گلدان، علائم، تابلو، نمادها، انواع کیوسک، جایگاه دوچرخه، در و دروازه، ورودی، نرده، حصار، آبخوری، ساعت خیابانی، تندیس، کف‌پوش، سنگفرش، کف سازی، آسفالت، دهانه فاضلاب خیابانی، پله، شیب‌راهه، تیرک، دیواره، آبشار تزیینی، آب‌نما، حوض شهری، استخر میدانی، گیاهان، درخت، آبراهه، آبسرد کن، ایستگاه هواشناسی، باغچه، پارکومتر، پایه رگلاتور گاز شهری، زباله‌دان، شیر فشار آب، ستون اعلانات، سکو، شیر آتش‌نشانی، صندوق صدقات، فانوس، فواره، وسایل ایمنی ترافیک، وسایل بازی پارک، جایگاه پلیس، جدول، جوی، جعبه‌تقسیم تلفن، خط‌کشی، چشم گربه‌ای، دکل برق، درپوش‌های مختلف خیابانی، صندوق پست، پلاک خیابان، پل عابر پیاده، پل روی جوی، ترانسفورماتور، تلفن همگانی، تیر چراغ برق، سرپناه ایستگاه اتوبوس، دستگاه‌های خودکار عرضه خوراکی، پله‌برقی، شبکه پای درخت، محافظ تنه درخت، سازه، سایبان، سیم‌ها و کابل‌های هوایی، نقشه شهر و محله، فضای سبز، پرچم، شعارنوشته، تثبیت‌کننده شیب‌ها، تجهیزات ورود و خروج توقفگاه، مسدودکننده راه، توالت خیابانی، تجهیزات ورزشی خیابانی و نورافکن همگی جزء مبلمان شهری به حساب می‌آیند.

به مجموعه فوق می‌توان انواع دسترسی‌های شهری، فضای سبز، وسایل امنیت و ایمنی و محوطه‌سازی را نیز اضافه کرد. به تعبیر دیگر این تجهیزات اصولاً شامل عناصری است که در معرض دید عموم قرار دارند و در المان‌های اصلی شهر به کار گرفته می‌شوند. به واقع تمامی عناصرمبلمان شهری که دراین قسمت به تعدادی ازآنان اشاره شد مواردی است که باید به نحوی ساخته و نصب و بکارگرفته شوند که تمامی اقشارجامعه, اعم ازافراد عادی, معلولان , سالمندان , کودکان, افراد بیمارو دارای محدودیت های حرکتی, نابینایان و ناشنوایان, زنان باردارو .... به راحتی بتوانند با آن ارتباط برقرارکرده و درصورت نیازبه سهولت مورد استفاده وبهره برداری قرار دهند. بی تردید اگردربحث مناسب سازی شهری برای معلولان و سالمندان توجه جدی صورت گرفته و مباحث مختلف ازمبلمان شهری براساس معیارهای مورد نیاز این قبیل افراد و مشابه آن چیزی که هم اکنون دربسیاری ازکشورهای جهان مورد توجه بوده و استانداردسازی شده است, صورت پذیرد. می توان ادعا نمود نیمی ازمشکلات افراد معلول و سالمند درزمینه دسترسی به خدمات و مبلمان شهری مرتفع شده است.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت آداک، تاریخ انتشار: 25آبان1395، کدخبر: - : www.adak-disabled-tourism.com