شعارسال: مهمترين کار دندان ها، جويدن است. اگر بتوانيد غذا را به خوبي بجويد، از خوردن غذا بيشتر لذت خواهيد برد. اگر غذا خوب جويده شود، هضم آن راحت تر انجام مي شود و مشکلات گوارشي کمتري خواهيد داشت. بوي بد دهان، علاوه بر اينکه موجب دوري اطرافيان مي شود، براي خودتان نيز آزاردهنده است. براي داشتن دندان هاي سالم، مراقبت از دندان ها بايد از ابتداي زندگي آغاز شود. هر يک از شما برحسب اينکه چقدر بهداشت دهان و دندان هايتان را رعايت کرده باشيد، ممکن است تعدادي دندان سالم، پرکرده، روکش شده يا دندان مصنوعي داشته باشيد. در هر سني با داشتن دندان طبيعي يا مصنوعي و حتي بدون دندان، بايد بهداشت دهان را رعايت کنيد.
● شيوه هاي مراقبت از دندان هاي طبيعي
چنانچه پس از مصرف مواد غذايي سطح دندان ها تميز نشود، ميکروب هاي داخل دهان به همراه خرده هاي مواد غذايي و مواد قندي، لايه اي بي رنگ و غيرقابل رويت را روي دندان ها تشکيل مي دهند که «پلاک ميکروبي» ناميده مي شود. «پلاک ميکروبي» باعث پوسيدگي لثه ها مي شود. براي مراقبت از دندان هاي طبيعي انجام کارهاي زير ضروري است.
- مسواک زدن؛ هدف اصلي از مسواک زدن، پاک کردن پلاک ميکروبي از روي دندان ها، لثه و زبان است. بهتر است مسواک زدن را در فرصت کافي و توام با آرامش انجام دهيد چون کيفيت مسواک زدن مهم تر از دفعات آن است. بهترين حالت اين است که بعد از هر بار مصرف مواد غذايي يا مواد قندي دندان هايتان را مسواک کنيد در غير اين صورت در دو زمان (شب قبل از خواب و صبح بعد از صبحانه) بايد حتماً مسواک زدن صورت گيرد. روزي دو بار مسواک زدن صحيح باعث برطرف شدن پلاک هاي ميکروبي شده و از پوسيدگي دندان ها جلوگيري مي کند.
- خميردندان؛ خميردندان بايد حاوي فلورايد باشد و حتي الامکان خوشبو و خوش طعم باشد. همچنين از خاصيت پاک کنندگي بالايي برخوردار باشد. در صورت نبود خميردندان با آب خالي هم مي توانيد مسواک بزنيد. استفاده از نمک، جوش شيرين يا ساير پودرها براي مسواک زدن مناسب نيست، ولي استفاده از آب نمک رقيق اشکالي ندارد.
- نخ دندان؛ نخ دندان سطح بين دنداني را تميز کرده و مواد غذايي ما بين دندان ها را خارج مي کند.
● دندان هاي مصنوعي و انواع آن
دندان هاي مصنوعي به دو صورت پروتز متحرک کامل و پروتز ثابت استفاده مي شوند که در ادامه به تفاوت هاي آنها با يکديگر و شيوه هاي مراقبت از آنها مي پردازيم.
- پروتز متحرک کامل؛ براي جايگزيني کليه دندان هاي از دست رفته يک فرد تهيه و استفاده مي شود که توسط خود فرد در داخل دهان گذاشته شده و برداشته مي شود.
- پروتز ثابت: براي جايگزيني تعدادي از دندان هاي از دست رفته، از اين نوع دندان مصنوعي استفاده مي شود که توسط خود فرد گذاشته و برداشته نمي شود.
نکته؛ کارايي دندان مصنوعي به اين مفهوم است که شما در استفاده از گروه هاي مختلف غذايي به خصوص ميوه، سبزيجات، گوشت و حبوبات محدوديتي نداشته باشيد، حتي اگر از روش هايي مانند خرد کردن (قطعه قطعه کردن يا لقمه کوچک برداشتن) استفاده کنيد. عدم کارايي دندان مصنوعي نيز به اين مفهوم است که شما در مصرف مواد غذايي به دليل مشکل جويدن محدوديت داشته باشيد به طوري که مجبور باشيد از روش هايي مانند رنده کردن، له کردن و کوبيدن استفاده کنيد.
● شيوه هاي مراقبت از دندان هاي مصنوعي
دندان هاي مصنوعي نيز مانند دندان هاي طبيعي، نيازمند مسواک زدن و مراقبت هستند. اگر دندان مصنوعي تميز نشود، ممکن است باعث ايجاد عفونت هاي مختلف مانند «برفک دهان» شود. براي شستن آن دسته از دندان هاي مصنوعي که مي توان آنها را از دهان خارج کرد به نکات زير توجه کنيد.
- هنگام تميز کردن دندان مصنوعي، ظرف آب پلاستيکي را تا نيمه پرکنيد و زير دست خود قرار دهيد تا اگر دندان مصنوعي از دست تان افتاد، صدمه نبيند. براي جلوگيري از افتادن بهتر است دندان مصنوعي را بين انگشت شست و اشاره خود محکم بگيريد و مسواک بزنيد.
- دندان هاي مصنوعي را حداقل يک بار در روز از دهان خارج کرده و با مسواک نرم بشوييد.
- به خاطر داشته باشيد که خميردندان براي شستن دندان هاي مصنوعي مناسب نيست. براي شستن دندان هاي مصنوعي از مايه ظرفشويي استفاده کنيد. پس از آن دندان مصنوعي را به خوبي با آب بشوييد.
- بعد از خارج کردن دندان مصنوعي از دهان، لثه ها و زبان خود را با يک مسواک نرم بشوييد. سپس لثه ها را با انگشت ماساژ دهيد.
- توجه داشته باشيد شب ها دندان هاي مصنوعي را از دهان خارج کرده و در يک ظرف آب يا آب نمک تميز قرار دهيد تا مخاط دهان که تحت فشار بوده استراحت کند. اگر دندان هاي مصنوعي در هوا خشک شوند يا در آب خيلي داغ قرار داده شوند، خراب خواهند شد.
- در مواردي که دندان مصنوعي ناکامل داريد (فقط بخشي از دندان هايتان مصنوعي است) بهتر است دو تا مسواک داشته باشيد. يکي براي تميز کردن دندان مصنوعي و ديگري براي تميز کردن دندان هاي طبيعي که در داخل دهان قرار دارند.
- اگر دچار تورم، درد و تحريک بافت هاي دهان شديد، با دست دندان را خارج کرده و حتماً به دندانپزشک مراجعه کنيد.
- حداقل هر شش تا 12 ماه يک بار به دندانپزشک مراجعه کنيد، حتي اگر مشکلي نداريد.
در موارد زير حتماً به دندانپزشک مراجعه کنيد:
- اگر دندان مصنوعي شل شده است.
- اگر دندان مصنوعي به لثه فشار مي آورد.
- اگر در هر قسمت از دهان زخم به وجود آمده است.
- اگر قسمتي از دندان مصنوعي شکسته است.
- اگر نمي توانيد با دندان مصنوعي به راحتي غذا بخوريد. (عدم کارايي دندان مصنوعي)
- اگر بعد از خارج کردن دندان مصنوعي از دهان احساس مي کنيد لثه ها برجسته شده است.
● بي دنداني
اگر اصلاً دندان نداريد و کليه دندان هاي هر دو فک را از دست داده ايد، بازهم براي جلوگيري از عفونت لثه بهداشت دهان را رعايت کنيد. با يک مسواک نرم و کمي خميردندان لثه ها و سطح روي زبان را بشوييد. پس از آن لثه ها را با انگشت ماساژ دهيد. هرچه سريع تر براي گذاشتن دندان مصنوعي اقدام کنيد.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری آریا ، تاریخ انتشار: 8 مرداد 1397 ، کد خبر: 120180730182520337 ، www.aryanews.com