شعار سال: در سراسر جهان جمعیتی برابر با 253 میلیون نفر از اختلال‌های بینایی رنج می‌برند. این تعداد بیش از جمعیت کشور برزیل است. با پیشرفت فناوری و علم در سال‌های اخیر آیا این فناوری‌ها می‌توانند به جامعه‌ی نابینا و کم‌بینا کمک کنند؟ با مجله‌ی فناوری‌های توان‌افزا و پوشیدنی همراه باشید تا با شش فناوری نوین و شگفت‌انگیز برای کمک به نابینایان آشنا شوید.

عینک هوشمند OxSight

صرف نظر از همه اتفاقاتی که در جهان می‌افتد با وجود فناوری‌های کمک کننده به افزایش کیفیت زندگی همه افراد می‌توان از زندگی در این دوره خوشحال بود. بسیاری از مردم تنها از کاربردهای AR در بازی و برنامه‌ی گوشی‎های هوشمند آگاه هستند. این فناوری در زندگی افراد مبتلا به اختلال نابینایی تاثیرگذار خواهد بود. پژوهشگران دانشگاه آکسفورد در حال توسعه‌ی عینک‌هایی هوشمند هستند که بر ضعف‌‌های مشخصی از بینایی کاربر تمرکز دارد و این ضعف‌های خاص را بهبود می‌دهد. عینک هوشمند OxSight از ترکیبی از الگوریتم‌های بینایی رایانه و دوربین‌ها استفاده می‌کند تا برخی جزییات تصویر را بزرگنمایی کند. برای نمونه کنتراست (Contrast) تصویر را افزایش می‌دهد یا ویژگی‌های خاصی از تصویر را برجسته می‌کند. کنتراست تفاوت درخشندگی رنگ در اشیاست که باعث تمایز آنها یا تصویرشان از یکدیگر می‌شود. عینک‌ OxSight هنوز وارد بازار نشده است. طراحی عینک هوشمند OxSight همانند عینک‌های آفتابی خواهد بود.

ترجمه‌ی متن به خط بریل

بسیاری از برنامه‌های مترجم را می‌شناسیم که زبان‌های مختلف را به یکدیگر ترجمه می‌کند اما آیا تاکنون فناوری ایجاد شده تا بتواند نوشته به خط بریل ترجمه کند؟ گروهی از پژوهشگران دانشگاه MIT با نام Team Tactile در تلاش هستند دستگاهی طراحی کنند تا به صورت هم‌زمان متن را به خط بریل ترجمه کند. دستگاه از متن موردنظر تصویر می‌گیرد. با کمک فناوری نویسه‌خوانی نوری (Optical character recognition) که به اختصار OCR گفته می‌شود، متن تصویر را استخراج می‌کند. نویسه خوان نوری، تشخیص خودکار متن موجود در تصویر و تبدیل آن به متن قابل ویرایش توسط رایانه است. دستگاه دارای پین‌های فیزیکی به عنوان صفحه‌ی نمایش است. با بالا و پایین رفتن پین‌ها متن نوشتاری به صورت کاراکترهای خط بریل در می‌آید. هدف گروه Team Tactile ساخت نسخه‌ی نخست دستگاه ترجمه است.

برنامه‌ کاربردی مسیریابی محیط داخلی ساختمان

پژوهشگران موسسه‌ی فناوری کالیفرنیا برای عینک واقعیت ترکیبی HoloLens یک برنامه‌ی کاربردی طراحی کردند. هولولنز بستری از ترکیب فناوری واقعیت مجازی (Virtual Reality) و واقعیت افزوده (Augmented Reality) را فراهم کرده است. ترکیب فناوری VR و AR، واقعیت ترکیبی (mixed reality) نام دارد. این برنامه‌ی کاربردی می‌تواند افراد را در مسیریابی داخل ساختمان راهنمایی کند. این برنامه با ترکیبی از نقشه‌ی اتاق و اشیا در محیط و همچنین تولید صدا کار می‌کند. هرچه شی به کاربر نزدیک باشد صدای بلندتری تولید می‌کند. برنامه‌ی کاربردی می‌تواند به کاربر راهنمایی کند تا به شی موردنظر خود برسد یا مسیری از پیش تعیین شده را طی کند.

فونت ELIA Frames جایگزین خط بریل

خط بریل برای افرادی که خواندن آن را نمی‌دانند دشوار است. یادگیری خط بریل ماه‌ها طول می‌کشد. بسیاری از افراد نابینا نمی‌توانند خط بریل را بخوانند. بنابراین گروهی از ایده‌پردازان تصمیم گرفتند خطی شبیه به بریل طراحی کنند که یادگیری آن بسیار آسان باشد و بتوان در چند ساعت آن را یاد گرفت. فونت جدید ELIA Frames همانند فونت‌های معمولی بر رایانه نصب می‌شود. همچنین با استفاده از چاپگری خاص با قابلیت چاپ لمسی می‌توان آن را بر کاغذ چاپ کرد. این ایده در تارنمای کیک‌استارتر معرفی شده است. بر خلاف خط بریل که تنها در یک اندازه قابل چاپ است چون فاصله‌ی کاراکترها مهم است، در فونت ELIA Frames نوشته در مقیاس‌های مختلف قابل چاپ کردن است. در واقع حروف الفبای استاندارد به کاراکترهای قابل خواندن لمسی تبدیل شده‌اند. در اطراف هر کاراکتر یک فریم قرار گرفته است تا تشخیص و تمایز حروف امکان‌پذیر شود.

دستگاه آشکارساز موانع Guidesense

پژوهشگران مرکز پژوهشی VTT فنلاند دستگاه Guidesense را توسعه داده‌اند که شبیه یک جعبه است و با کمک حسگرهای امواج راداری موانع محیط پیرامون را شناسایی می‌کند. این دستگاه با شناسایی مانع، از طریق صدا و یا بازخوردهای لمسی به کاربر اطلاع می‌دهد. این دستگاه به افراد نابینا و با مشکل بینایی اعتماد به نفس می‌دهد تا به صورت مستقل حرکت کنند.

چشم‌های بیونیک و چاپ زیستی سه بعدی

فناوری‌هایی که تاکنون صحبت کردیم برای بهبود مشکلات بینایی کاربر دارند. اما چه راهی وجود دارد تا در دنیای واقعی، بینایی را به افراد نابینا بازگردانیم؟ در سال‌های اخیرف ایده‌ی چشم‌های بیونیک به واقعیت نزدیک شده است. پروتز بینایی یا چشم بیونیک، یک دستگاه بینایی هستند که برای بازگرداندن دید عملکردی در افراد مبتلا به نابینایی جزئی یا کامل طراحی شده است. دانشمندان دانشگاه نیوکاسل در انگلستان سلول‌های بنیادی را با مولکول‎‌های جلبک ترکیب کرده‌اند تا جوهر زیستی تولید کنند. پژوهشگران توانستند با کمک جوهر زیستی و چاپگر سه‌بعدی، یک قرنیه‌ی مصنوعی چاپ کنند.

از سوی دیگر، شرکت VisionCare یک تلسکوپ مینیاتوری کاشتنی توسعه‌داده‌اند که می‌تواند جایگزین چشم شود و بخشی از بینایی فرد را بازگرداند. این دو فناوری هنوز به مرحله‌ی تولید نرسیده است. با این وجود، در آینده می‌توان منتظر خبرهای بسیاری درباره‌ی فناوری‌های نوین بهبود مشکلات بینایی و حتی بازیابی بینایی باشیم.

سایت شعار سال، با تلخیص و اضافات برگرفته از سایت اکسوس، تاریخ انتشار 11 مرداد 97، کد مطلب: 192856، www.exos.ir