شعارسال: تأمین امنیت غذایی یکی از راهبردی‌ترین برنامه‌های دولت ایران است و این امر مهم با اقدامات هوشمندانه وزارت جهاد کشاورزی محقق می‌شود‌. در سال‌های گذشته این اقدامات منجر به افزایش سطح تولید محصولات کشاورزی از ۹۷ میلیون تن در سال ۱۳۹۲ به بیش از ۱۲۰ میلیون تن در سال ۱۳۹۷ گردید که در سال‌های اخیر بی‌سابقه بوده و شایسته تقدیر است‌. گندم ازجمله محصولاتی بود که با اقدامات وزارت جهاد کشاورزی طی این مدت، خودکفایی در تولید آن حاصل گردید و در نتیجه نیاز کشور به این محصول راهبردی مرتفع شد‌.

یکی از اقدامات مهم دولت در تحقق خودکفایی در تولید گندم، خرید تضمینی این محصول از کشاورزان بود که به افزایش تولید گندم از 3/9 میلیون تن در سال ۱۳۹۲ به 5/14 میلیون تن در سال ۱۳۹۵ انجامید‌. با این وجود، به‌دلیل عدم رعایت ارکان اساسی و قانونی خرید تضمینی در سال‌های اخیر، تولید گندم در سال زراعی ۱۳۹۶ به 5/11 میلیون تن و در سال 1397 به 5/12 میلیون تن کاهش یافت و پیش‌بینی می‌شود ادامه این روند، کاهش مجدد تولید گندم را نیز به همراه داشته باشد‌. تأخیر بیش از سه‌ماه در پرداخت مطالبات کشاورزان، عدم افزایش نرخ خرید تضمینی گندم متناسب با هزینه‌های تولید و قیمت‌های منطقه و تأخیر بیش از شش‌ماه در اعلام نرخ طی سال‌های اخیر، ازجمله عواملی بوده است که در این کاهش نقش کلیدی دارد و علاوه‌بر این‌که برنامه کشاورزان را با مشکل مواجه می‌کند، منجر به قاچاق گندم نیز می‌شود‌.

سازمان برنامه و بودجه باید هرساله نرخ خرید تضمینی محصولات کشاورزی ازجمله گندم را از ابتدای فصل پاییز در مهرماه اعلام کند؛ اما در سال جاری با وجود گذشت بیش از یک‌ماه نرخ‌های خرید تضمینی مشخص نیست و کشاورزان برای تصمیم‌گیری در انتخاب نوع کشت و محصول دچار در سردرگمی شده‌اند‌. ادامه این روند می‌تواند آثار نامناسبی بر میزان تولید گندم و کاهش رغبت کشاورزان برای کاشت محصول اساسی داشته باشد و وضعیت خودکفایی تولید گندم را در معرض تهدید قرار دهد‌. در این رابطه عباس پاپی‌زاده، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس، گفت: وزارت جهاد کشاورزی قیمت پیشنهادی خرید تضمینی گندم برای سال ۹۸ را یک‌هزار و 580 تومان اعلام کرده که نمایندگان مجلس به پایین بودن این قیمت اعتراض کردند‌‌. پاپی‌زاده، با بیان این‌که قیمت پیشنهادی خرید تضمینی گندم برای سال ۹۸ که از سوی وزارت جهاد کشاورزی اعلام شده یک‌هزار و 580 تومان است و این قیمت در مقایسه با تورم بسیار پایین است‌‌. عضو کمیسیون کشاورزی مجلس با بیان این‌که اعضای کمیسیون به این قیمت پایین اعتراض کردند، گفت: در حالی که پیش‌بینی می‌شود تورم کشور تا سال آینده به ۴۰ درصد برسد، قیمت پیشنهادی یک‌هزار و 580 تومان ظلم به کشاورز است‌‌.

پاپی‌زاده ادامه داد: براساس قانون خرید تضمینی میزان افزایش نرخ خرید تضمینی محصولات کشاورزی باید براساس میزان تورم باشد‌‌. وی گفت: دولت در سال‌های گذشته هم قانون خرید تضمینی را نقض کرد و علاوه‌بر این‌که قیمت محصولات کشاورزی را در زمان خودش اعلام نکرد، بلکه نرخ آن را نیز با میزان تورم جامعه محاسبه نکرد‌‌. عضو کمیسیون کشاورزی مجلس گفت: دولت باید بداند که ارزش تولید داخل چقدر برای کشور با ارزش است، چرا که اگر بخواهیم محصولی مانند گندم را وارد کنیم با ارز نیمایی حدود دو هزار و 600 تومان برای کشور تمام می‌شود‌‌. چرا دولت حاضر نیست حداقل کیلویی دوهزار تومان برای کشاورز بپردازد؟ پاپی‌زاده همچنین تأکید کرد: کشور ۹۵ درصد دانه‌های روغنی مورد نیاز را وارد می‌کند، همچنین در تأمین نهاده‌های دامی نظیر ذرت نیز به‌شدت وابسته‌ایم، اگر حمایت از کشاورز صورت گیرد و نرخ‌های خرید تضمینی به موقع و مناسب اعلام شود، یعنی حداقل قانون رعایت شود، بخش زیادی از آن در داخل تولید خواهد شد و نیاز به واردات و خروج ارز از کشور به‌ویژه در شرایط تحریم نخواهیم بود‌‌. به گفته حجتی وزیر جهاد کشاورزی، نرخ‌های پیشنهادی برای خرید تضمینی محصولات کشاورزی ازجمله گندم از سوی وزارت جهاد به دولت ارائه شده و منتظر تصویب در دولت و اعلام از سوی سازمان برنامه و بودجه است‌‌. سال زراعی گذشته یعنی سال جاری 5/9 میلیون تن گندم از کشاورزان به نرخ تضمینی خریداری شد‌‌.

قیمت هر کیلو گندم در بازارهای جهانی 280 دلار

مسعود اسدی، عضو شورای مرکزی خانه کشاورز، گفت: وزارت جهاد کشاورزی در پی افزایش هزینه‌های تولید، طی نامه‌ای به شورای اقتصاد نرخ جدیدی را برای خرید تضمینی گندم پیشنهاد داد‌. اسدی در گفت‌وگو با انتقاد از تأخیر در اعلام نرخ خرید تضمینی گندم اظهار کرد: آخرین شنیده‌ها حاکی از آن است که وزارت جهاد کشاورزی نرخ پیشنهادی خرید تضمینی گندم برای سال زراعی جدید را یک‌هزار و 580 تومان اعلام کرده بود که در پی افزایش هزینه‌های تولید مجدداً طی نامه‌ای به شورای اقتصاد نرخ جدیدی را پیشنهاد داد‌. به گفته وی با توجه به افزایش هزینه‌های تولید و تورم فعلی، نرخ یک‌هزار و 580 تومانی برای خرید هر کیلو گندم، جوابگوی هزینه کشاورزان نیست‌. اسدی ادامه داد: با توجه به تورم فعلی و تورمی که تا پایان سال گریبانگیر بخش کشاورزی است، حداقل قیمت خرید تضمینی گندم برای سال زراعی 97-98 باید دو هزار تومان اعلام شود‌. عضو شورای مرکزی خانه کشاورز نرخ هر کیلو گندم در بازارهای جهانی را 280 دلار اعلام کرد و افزود: بر این اساس اگر دولت قصد ندارد که در سال زراعی جدید هر کیلو گندم را حداقل با نرخ دو هزار تومان از کشاورزان خریداری کند، از این رو انتظار می‌رود که ممنوعیت صادرات گندم را بردارد‌. وی در پایان با اشاره به اینکه تأخیر در اعلام نرخ خرید تضمینی گندم توجیه اقتصادی ندارد، بیان کرد: با توجه به آنکه دولت برخلاف قانون خرید تضمینی محصولات کشاورزی عمل می‌کند؛ بنابراین این احتمال وجود دارد که برخی کشاورزان به سراغ کشت دیگر محصولات روند و برخی به ناچار به کشت گندم ادامه می‌دهند‌.

افق روشنی پیش‌روی اعلام نرخ خرید تضمینی گندم نیست

رئیس بنیاد توانمند‌سازی گندمکاران گفت: با وجود پیگیری‌های متعدد از معاون اول رئیس‌جمهور و وزارت جهاد کشاورزی، اما افق روشنی پیش روی اعلام نرخ خرید تضمینی گندم نیست‌. علیقلی ایمانی با انتقاد از تأخیر در اعلام نرخ خرید تضمینی گندم اظهار کرد: با وجود پیگیری‌های متعدد از معاون اول رئیس‌جمهور، مجلس و وزارتخانه تاکنون خبری از اعلام نرخ خرید تضمینی گندم برای سال زراعی جدید نیست‌. وی افزود: از دولتمردان انتظار می‌رود که اگر تصمیمی برای افزایش نرخ خرید ندارند یا قصد دارند که قانون خرید تضمینی را منحل کنند، هر چه سریع‌تر اعلام کنند تا تکلیف کشاورزان روشن شود‌.

ایمانی با انتقاد از اظهارنظر برخی افراد مبنی بر اختلاط گندم خارجی با داخلی و فروش خاک به جای گندم به مراکز دولتی بیان کرد: با وجود زحمات فراوان زراعت در گرمای ۵۰ درجه و سرمای زیر صفر و همچنین سودهای سرسام‌آور بانک‌ها و هزینه‌های تولید، متهم کردن کشاورزان به فروش خاک به جای گندم داخلی درست نیست؛ چرا که چنین اظهاراتی صحت ندارد‌‌. به گفته وی از شورای اقتصاد انتظار می‌رود که هر چه سریع‌تر نرخ‌های منصفانه خرید تضمینی اعلام شود تا کشاورزان بتوانند تصمیم لازم برای کشت را اتخاذ کنند‌. رئیس بنیاد توانمند‌سازی گندم‌کاران ادامه داد: اگر قرار باشد نرخ خرید تضمینی برای سال زراعی جدید نسبت به مدت مشابه سال قبل تفاوتی نداشته باشد، انصراف از کشت بهتر از کشت گندم است‌. وی با اشاره به اینکه افق روشنی پیش روی نرخ خرید تضمینی گندم نیست، بیان کرد: با توجه به آنکه وزیر جهاد کشاورزی در جلسه اخیر هیئت دولت اعلام کرده که اعلام نشدن نرخ خرید تضمینی گندم برای من جای سوال است، دیگر ما نمی‌دانیم که چه باید بگوییم؟ ایمانی در پایان با اشاره به این‌که تأخیر وثبات در اعلام نرخ خرید آثار سو به دنبال دارد، تصریح کرد: ثبات در نرخ خرید تضمینی در قاچاق و از بین رفتن خودکفایی گندم تأثیر به‌سزایی دارد که به همین خاطر از شورای اقتصاد انتظار می‌رود که به نظر وزیر جهاد کشاورزی به عنوان متولی تولید توجه کند؛ چراکه بی‌مهری به کشاورزان همانند سال ۸۳ از بین رفتن خودکفایی و واردات هفت‌ میلیون تنی گندم را به دنبال دارد‌.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار: 15آبان1397 ، کدخبر: 57384: www.sabzineh.org