رخنه در منافع آمریکا در منطقه
هل گاردنر استاد دانشگاه آمریکایی در پاریس با مروری بر فرآیند انعقاد به توافق هستهای ایران، علت تصمیم ترامپ مبنی بر خروج از برجام را باوجود مخالفت بسیاری از اعضای دولت، عدم تأمین نیازهای آمریکا در منطقه دانست. به اعتقاد این استاد دانشگاه، چین و روسیه درصدد هستند تا رخنههایی که در منافع آمریکا در منطقه ایجادشده است را با افزایش همکاریهای دفاعی و فروش اسلحه به همپیمانان آمریکا در خاورمیانه و همینطور برقراری همکارهای همهجانبه با ایران پر کنند. در چنین شرایطی است که ترامپ امید دارد با اعمال تحریمها و فشار حداکثری یا اقتصاد ایران و درنتیجه رژیم را به مرز فروپاشی برسانند و یا ایران را مجبور به قبول شرایط و مذاکره کنند.
سناریوی اول: روابط رو به آشتی
دکتر گاردنر چند سناریو را بر آینده پیشبینی میکند. یکی از سناریوها اصلاح رژیم است. در این سناریو، ایران به علت فشارها، راه پراگماتیک در پیش میگیرد. به این معنی که به توافق هستهای پایدار مانده و درعینحال، ایران درصدد بر خواهد آمد تا اصلاحات داخلی در زمینههای اقتصادی، آزادیهای اجتماعی و فرهنگی انجام دهد. چند مقام نظامی ایران در اواخر سال ۲۰۱۷ درباره احتمال کاهش تمرکز برای تولید موشکهایی با برد بیش از ۱۲۰۰ مایل صحبت کرده بودند. این جنبه میتواند زمینهای برای مذاکره با آمریکا فراهم کند. از سوی دیگر، با توجه به هزینه حضور ایران در سوریه و یمن، حاکمیت تصمیم به عقبنشینی میگیرند و با عراق به توازن میرسند. در همین حال، حاکمیت ایران راه آشتی با اسرائیل را در پیش میگیرد و از این طریق سعی به نزدیک شدن با آمریکا میکند.
سناریوی دوم: جنگ جهانی ترامپ
گاردنر، بعدازاین سناریوی خوشبینانه، احتمال فروپاشی کامل توافق هستهای را مطرح میکند. در این سناریو عربستان سعودی با قول مساعدت دولت ترامپ، درصدد ساخت تأسیسات هستهای در این کشور بر خواهد آمد. محمد بن سلمان اخیراً درباره برنامه ساخت ۷ پروژه استراتژیک هستهای در عربستان خبر داده است. بااینکه آمریکا توصیه کرده است که عربستان تمام تأسیسات هستهای و اورانیوم غنیشده را از این کشور بخرد، این پادشاهی قصد دارد امکانات غنیسازی را خود در داخل کشور بسازد. عربستان سعودی سالها با ساخت چنین تأسیساتی فاصله دارد اما میتواند از پاکستان یاری خواسته و زودتر به هدف برسد. در چنین شرایطی ترکیه و مصر نیز امکان دارد درصدد تهیه تسلیحات هستهای برآیند و کره شمالی که میبیند نمیتواند به آمریکا اعتماد کند، مذاکرات هستهای را بدون نتیجه به پایان برساند. با توجه به این تحولات، ایران از توافق هستهای خارجشده و شروع به غنیسازی اورانیوم میکند. ترامپ در ماه مه اشارهکرده بود درصورتیکه ایران فعالیت هستهای را آغاز کند، نتایج غیرقابلبرگشت و سختی برایش خواهد بود. میتوان چنین برداشت کرد که ترامپ گزینه نظامی را در پیش گیرد و برنامه جنگ بولتون را اجرا کند. در چنین شرایطی، آمریکا از نیروهای جداییطلب کرُد در ایران، عربهای خوزستان و بلوچهای سیستان حمایت خواهد کرد و اسرائیل تأسیسات هستهای ایران را مورد هدف نظامی قرار دهد. آشوبهای ایران به کشورهای منطقه ازجمله بحرین، فلسطین، لبنان، عراق و غیره منتقلشده و تمامی این تحولات، منجر به آغاز جنگ در منطقه و درنهایت جنگ جهانی ترامپ میشود.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از سایت خبری تحلیلی ساعت24 ، تاریخ انتشار: 10 آذر 1397 ، کدخبر: 406841 ، www.saat24.news