شعار سال : رجبعلی کارگر به مناسبت روز جهانی یوزپلنگ به آخرین آمار یوزپلنگ در ایران اشاره و اظهار کرد: از سال ۹۳ که با همکاری سمن‌ها و تشکل‌های محیط‌‌زیستی روی تصاویر ثبت‌شده از یوزپلنگ در زیستگاه‌های ایران کار کردیم ۴۷ قلاده یوزپلنگ در زیستگاه‌های ما شناسایی شدند البته پیش از این آمار و گزارش‌هایی مبنی بر ۹۰ تا ۱۲۰ قلاده از سوی کارشناسان به ما اعلام شده بود که پایه و اساس مستند و علمی نداشت.

معاون پروژه بین‌المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی یادآور شد: این آمار فقط برآورد و مشاهدات مستقیم کارشناسان و محیط‌‌بانان بود به طوری‌که احتمال داشت یک قلاده یوزپلنگ در طول یک روز سه تا ۱۰ بار مشاهده شود که محیط‌‌‌بانان و کارشناسان موظف بودند این گزارش‌ها را ثبت کنند و تشخیص اینکه آیا این همان یک قلاده است یا نه بسیار دشوار بود.

وی ادامه داد: در طی ۱۲ سال گذشته ۳۶۰ گزارش داشتیم که در جمع‌بندی نهایی حدود ۴۰۰ مورد یوزپلنگ مشاهده شده است اما این به معنای وجود ۴۰۰ قلاده یوز نیست و صرفاً در گزارش مشاهدات محیط‌بانی ثبت شده است.

کارگر در ادامه با اشاره به اینکه هم اکنون ۴۷ قلاده یوزپلنگ در کشور داریم، افزود: براساس شواهد کمتر از این تعداد نداریماما از تعداد بیشتر آن‌ها بی‌اطلاعیم زیرا یقیناً تعدادی از یوزپلنگ‌ها در طول این مدت زایمان کردند و تعدادی هم تلفات داشتیم.

این مقام مسئول در سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به تلفات یوزپلنگ در سال‌های اخیر گفت: در سال جاری شاهد تلفات سهقلاده یوزپلنگ در راور کرمان، جاجرم و سمنان بودیم البته حتی ممکن است تلفات دیگری نیز در طول این مدت داشته داشته باشیم که از دید ما دور مانده است و از سویی در منطقه توران سه مادر یوزپلنگ تا به حال مشاهده و تصویربرداری شده که با دو، سه و چهار توله در منطقه تردد داشتند.

وی اضافه کرد: یوز نر هم در میاندشت، دره انجیر، توران و راور کرمان دیده شده است اما به طور کلی در تمام دنیا عرصه زیستی یوزپلنگ بسیار گسترده است که در ایران این مساحت را حدود ۶ میلیون هکتار در ۱۰ منطقه شامل ۶ استان کشور برآورد کردیم در صورتی که حیطه مهاجرت و گشت‌وگذار این حیوان عشایری بالاتر از ۱۲ میلیون هکتار در مناطق آزاد و کریدورها است.

به گفته کارگر، ۶۴ درصد یوزپلنگ‌های ایران خارج از زیستگاه‌های ده‌گانه تردد دارند و به‌رغم اینکه در زیستگاه‌های ما برای آنان طعمه هست و شرایط امنیتی بالایی در این مناطق حاکم است اما به دلیل رفتار عشایری این‌ گونه جانوری که همیشه در حال گذر است در این وضعیت نیز حیوان بسیار آسیب می‌بیند.

معاون پروژه بین‌المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در ادامه گفت: در مناطقحفاظت‌شده کمتر شاهد بروز آسیب‌های زیستی به یوزپلنگ هستیم اما اکثراً در حوادث جاده‌ای و تصادفات تلفات یوز اتفاق می‌افتد و حتی حمله سگ‌های گله به یوزپلنگ نیز در خارج از منطقه صورت گرفته است.

وی اسامی استان‌های دارای یوزپلنگ را اعلام کرد و گفت: در استان‌های سمنان، خراسان شمالی، جنوبی، رضوی، یزد، اصفهان وکرمان شاهد تردد یوزپلنگ هستیم اما بیشترین عامل مرگ یوزپلنگ تصادفات اعلام شده است.

کارگر در مورد اجرای فنس‌کشی برای حفاظت از جان یوزپلنگ در جاده‌های پرتردد کشور اظهار کرد: بیشترین تصادفات در جاده بین میامی، شاهرود تا سبزوار مساحتی به وسعت ۱۲ کیلومتر رخ داده که براساس تحقیقات صورت‌گرفته تاکنون ۷ قلاده یوزپلنگ در این منطقه آسیب دیدند که بیشترین تلفات یوز در این بخش ثبت شد است.

وی تصریح کرد: در این زمینه در مسیر تردد یوزپلنگ‌ها مسیرهای زیرگذر از سوی مشاور ما مطالعه و مشخص شد که هم اکنون فنس‌کشی آن در حال اتمام است و مسیرهای زیرگذر نیز در ۸ کیلومتر در نظر گرفته شده است زیرا اعتبارات ما محدود است.

کارگر با اشاره به فنس‌کشی حدود ۸ کیلومتر از مسیرهای حساس و دارای اولویت در سال جاری گفت: به طور کلی ۲۴ کیلومتر از مسیرها نیاز به فنس‌کشی دارد که تاکنون فقط ۸ کیلومتر انجام شده است همچنین با همکاری اداره راه و پلیس تابلوهای مجهز به سنسورهای روشنایی در شب هم با توجه به استانداردهای بین‌المللی برای کاهش سرعت در این مناطق نصب کردیم.

وی در مورد تکثیر و پرورش یوزپلنگ نیز گفت: یک سایت نگهداری از یوزپلنگ‌های آسیب دیده،سیر و ضبط‌شده از متخلفان داریم و هم اکنون نیز یک جفت یوز نر و ماده نیز در پردیسان تحت نگهداری و مراقبت هستند که چندی پیش از سوی متخصصان داخلی و خارجی روی باروری آنان اقداماتی صورت گرفت اما در هیچ جای دنیا یوزپلنگ‌ها در اسارت بارور نمی‌شوند.

کارگر گفت: هم اکنون اسپرم‌گیری از یوز نر در پردیسان صورت گرفته و در بانک ژن پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی نگهداری می‌شود و از یوزهای تلف‌شده نیز نمونه‌ای از بافت آن‌ها ذخیره می‌شود اما باید دقت داشته باشیم که جفت‌گیری در اسارت پاسخگو نیست.

به گفته این مقام مسئول در سازمان حفاظت محیط زیست، در طول ۱۷ سالی که از عمر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی می‌گذرد با همکاری نهادها و سمن‌ها و سازمان‌های بین‌المللی در سه بخش حفاظت، آموزش و تحقیق اقداماتی انجام دادیم که بسیاری از مردم و نهادها را نسبت به این موضع دغدغه‌مند کردیم و در سریال‌ها و رسانه‌ها به این موضوع می‌پردازند، در حالی که پیش از سال ۸۰ مردم برخی استان‌ها یوز را آتش می‌زدند امروز همان شهر تمبر یوزپلنگ چاپ می‌کند و مجسمه یوزپلنگ می‌سازد حتی در شهرهایی مانند شاهرود، یزد، اردکان، کرمان و طبس مجسمه یوزپلنگ را ساخته و در شهر نصب می‌کنند که این اقدامات نتیجه آموزش و اطلاع‌رسانی ما در این زمینه بوده است.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری دانشگاه آزاد اسلامی، تاریخ 13 آذر 97، کد مطلب:331114 : www.ana.ir