شعارسال: نوزدهمین جشن خانه موسیقی ایران با عنوان«شب موسیقی» شامگاه شنبه ششم بهمن ماه با حضور سید مجتبی حسینی، معاون امورهنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی ترابی، مدیرکل دفترموسیقی وزارت فرهنگ و جمعی از هنرمندان عرصه موسیقی در تالار ایوان شمس تهران برگزار شد.

در این مراسم که طی آن برگزیدگان کتاب موسیقی سال ایران معرفی شدند و سید عباس سجادی اجرای آن را برعهده داشت، حمیدرضا نوربخش مدیرعامل خانه موسیقی ضمن خوشامدگویی از تأخیر در برگزاری این جشن عذرخواهی کرد و بیان داشت: هرسال شاهد برگزاری جشن خانه موسیقی در پاییزهستیم اما متأسفانه به‌دلیل تنگناهای شدید مالی نتوانستیم در آن موعد برگزار کنیم تا اینکه خوشبختانه با همکاری شایسته مدیریت شهری تهران در دوره جدید توانستیم این مراسم را برگزار کنیم.

نوربخش ضمن قدردانی از مجموعه صندوق اعتباری هنر در حمایت از هنرمندان و برگزاری این جشن گفت: این نهاد تلاش‌های بسیاری برای حمایت ازهنرمندان داشته است و سفر به شهرهای مختلف ایران و تلاش در این عرصه سبب شده چراغ امید در دل هنرمندان مناطق دورافتاده روشن شود.

نوبت مسئولان است که خود را اثبات کنند

بخش دیگر صحبت‌های مدیرعامل خانه موسیقی در خصوص شرایط موسیقی در ایران بود. او در این باره اظهار کرد: ما در مواجهه با اتفاقات موسیقی معمولاً در قالب بیانیه‌ها و نشست‌ها اعلام موضع کرده‌ایم اما مسأله‌ای که می‌خواهم دراین جا مطرح کنم، این است که امسال ما در چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی هستیم و به اعتقاد من این سن، سن قوام، ثبات و بلوغ است و قاعدتاً باید در یک سری امور به ثبات رسیده باشیم و روا نیست که در بخشی از قواعد و قوانین شاهد به هم ریختگی‌هایی باشیم و دوباره به سر خط برگردیم. دیگر لازم نیست بگوییم نقش موسیقی در پیروزی انقلاب اسلامی و هشت سال دوران دفاع مقدس چه بوده است؟ موسیقی و موسیقیدانان خدمات خود را ثابت کرده‌اند و حالا نوبت مسئولان است که خود را به اثبات برسانند که آیا به این قشر خدوم و زحمتکش توجه دارند یا خیر! و آیا اساساً این هنرمتعالی جایگاهی [در جامعه ما] دارد! البته در مورد این مسائل بارها و بارها صحبت شده اما متأسفانه گاهی با مسائلی مواجه می‌شویم و برخی دوستان سؤال می‌کنند آیا بانوان نوازنده می‌توانند روی صحنه حضور داشته باشند؟ نیمی از جمعیت موسیقیدانان ما را بانوان تشکیل می‌دهند و خوشبختانه خانم‌های هنرمند با قواعد همین کشور در مراکز دانشگاهی و آموزشگاهی مشغول فراگیری و آموزش موسیقی هستند اما اکنون در شرایطی هستیم که در تعدادی از شهرستان‌ها هنوز خانم‌ها اجازه حضور در صحنه را ندارند.

موسیقی ایرانی نزدیک به حالت احتضار است

او افزود: قطعاً می‌دانم که در برخی مواقع قانون‌شکنی‌هایی اتفاق افتاده اما نباید این موضوعات باعث شود قواعد جدیدی وضع کنیم و شرایطی به وجود آوریم که اصلاً شایسته هنرمندان موسیقی نیست. ما در حوزه کپی رایت نیز دچار مشکلات زیادی هستیم که باید این روند در کشورمان مرتفع شود و البته نیاز به یک همدلی وجود دارد اما برخی از نهادها معتقد هستند که بین اهالی موسیقی اجماع نیست و وقتی از صدا و سیما پاسخ می‌خواهیم که آیا از صاحبان اثر در پخش آثارشان اجازه ای دریافته کرده اید یا خیر می گویند بسیاری از هنرمندان تمایل دارند بدون هیچ اجازه ای کارهایشان پخش شود و این روند آسیب زا است. باید بار دیگر با همدلی در کنار هم قرار گیریم تا بتوانیم چرخ موسیقی این کشور را بهتر بگردانیم.

این خواننده تصریح کرد: زنگ خطر موسیقی از مدت‌ها قبل به صدا درآمده بخصوص در بخش موسیقی ایرانی و بهتراست بگوییم موسیقی ایرانی هم‌اکنون نزدیک به حالت احتضار است و این میراث گرانقدر نباید از دست برود و مردم جامعه نباید با آن بیگانه شوند.

حمیدرضا نوربخش همچنین پیش از این صحبت‌ها دریک پیام تصویری بیان داشت: امسال نوزدهمین سال تأسیس خانه موسیقی است که به اعتقاد من نهادی تأثیرگذار در موسیقی ایران بوده و به هرحال سالی که گذشت سال پرفراز و نشیبی بود که با همکاری کانون‌ها و اعضای خانه موسیقی اتفاقات خوبی را رقم زدیم.

او افزود: یکی ازمهم‌ترین چالش‌ها و مشکلاتی که در عرصه موسیقی ما وجود دارد مسأله کپی‌رایت است و همان طور که قول داده بودیم این موضوع در خانه موسیقی به‌شدت در حال پیگیری است و ما به همین منظور مجموعه‌ای را در خانه موسیقی تأسیس کردیم که طی آن هنرمندان بتوانند در این فضا به مشکلات حقوقی خود در این زمینه رسیدگی کنند. ما ازهمه هنرمندان می‌خواهیم همچنان به این مجموعه در خانه موسیقی مراجعه کرده و به خانه موسیقی وکالت دهند تا بتوانیم در جهت رفع مشکلات تلاش‌هایی را انجام دهیم. پس ازصحبت‌های نوربخش با پخش کلیپی یاد و خاطره هنرمندان درگذشته موسیقی کشورمان در سال‌های ۹۶ تا ۹۷ گرامی داشته شد. بخش دیگر این برنامه قدردانی از تعدادی از هنرمندان پیشکسوت موسیقی در عرصه‌های مختلف بود که در این بخش از مینا افتاده نوازنده و مدرس پیشکسوت، علی بکان آهنگساز و پژوهشگر موسیقی، ژنیک بیدروسیان هنرمند پیشکسوت حوزه آواز وکال، فاطمه رضایی خواننده و ترانه‌سرای پیشکسوت منطقه هرمزگان، حسن زادخلیل سازنده سازهای موسیقی ایرانی، سیمین غانم هنرمند پیشکسوت موسیقی پاپ، کریم قربانی نوازنده و مدرس پیشکسوت ویولن، ارژنگ کامکار نوازنده پیشکسوت تمبک و مرادعلی نجات‌پور نوازنده پیشکسوت سرنای استان ایلام تجلیل به عمل آمد.

معرفی برگزیدگان بخش کتاب

در نوزدهمین جشن خانه موسیقی ایران برگزیدگان بخش موسیقی در حوزه کتاب در سه رشته «آموزشی»، «علمی – پژوهشی» و «ترجمه» با حضور هیأت داوران متشکل از هومان اسعدی، آروین صداقت کیش و محمدرضا فیاض معرفی شدند. در بخش پژوهش کتاب «ساختار ملودی در موسیقی ایرانی» تألیف محمدرضا آزاده‌فر به‌ عنوان کتاب برگزیده معرفی شد و کتاب «گوشه» تألیف ارشد طهماسبی و کتاب «کوک در سازهای زهی» تألیف ایمان فخر نیز شایسته تقدیر بودند.

در این بخش هیأت داوران به مساعی استاد پیشکسوت موسیقی دستگاهی مجید کیانی که حاصل چند دهه کندوکاو خود را در کتاب شناخت هنر موسیقی یک جا گرد‌آوری کرد، ارج نهادند و همچنین از کتاب «شعر؟ یا موسیقی؟» تألیف استاد پیشکسوت موسیقی دستگاهی مهدی آذرسینا که حاوی رهیافت‌هایی برای تلفیق شعر و موسیقی است، قدردانی کردند.

در بخش ترجمه نیز کتاب «تاریخ موسیقی غرب» ترجمه کامران غبرایی برگزیده شد و کتاب‌های «انسان شناسی موسیقی» ترجمه مریم قرسو و «فرهنگ موسیقی هاروارد» ترجمه عادل شاهنده شایسته تقدیر بودند. در بخش آموزش نیز «۶۰ چهار مضراب برای تار» تألیف علی کاظمی به‌عنوان کتاب برگزیده معرفی شد و کتاب‌های «تصنیف‌های استاد فرامرز پایور» تألیف رامتین نظری جو و«مجموعه آثار غلامحسین بیگجه خانی» تألیف محمد عبدلی نیز شایسته تقدیر شناخته شدند.

در نوزدهمین جشن خانه موسیقی گروه موسیقی نواحی «سازینه» به سرپرستی پیمان بزرگ نیا، گروه «سایه ارغوان» به سرپرستی محمد امین اکبرپور و خوانندگی اشکان کمانگری، گروه آوازی تهران به سرپرستی میلاد عمرانلو اجرای برنامه داشتند.

پژوهش، سازنده زیرساخت‌های حرفه‌ای موسیقی

یکی از مشکلات عمده بخش پژوهش در چند دهه گذشته - که منجر به عدم توانایی نقش تعریف شده در فوق شده است - تمرکز بر حوزه‌های خاص و غفلت از سایر حوزه‌ها بوده است. به‌عنوان‌مثال در امر آموزش تمرکز به‌صورت یک جهته روی تولید کتاب‌های آموزش مقدماتی سازها و آواز بوده و به‌اندازه کافی به سایر نیازهای آموزشی اهل موسیقی پرداخته نشده است. کتاب «ساختار ملودی در موسیقی ایرانی» که به‌عنوان کتاب برگزیده سال در حوزه پژوهشی موسیقی معرفی شد، سعی در پر کردن یکی از خلأهای مهم در حوزه آموزش موسیقی ایرانی دارد. این کتاب که محصول پنج سال تحقیق مستمر محمدرضا آزاده‌فر، عضو هیأت‌علمی دانشکده موسیقی است تلاش کرده تا در آن به «ملودی» به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین جنبه‌های موسیقی ایرانی که پیوند زننده شنونده و موسیقی ایرانی است، بپردازد. آزاده‌فر درزمینه علت نگارش این کتاب به خبرنگار روزنامه ایران گفت: مدت‌ها بود این مسأله که چرا شنوندگان امروز کشور از موسیقی ایرانی قهر کرده‌اند توجه‌ام را جلب کرده بود و در این زمینه بررسی‌های دامنه‌داری انجام دادم. یکی از مهم‌ترین یافته‌های من در این زمینه آن بود که شنونده ایرانی به‌شدت طالب شنیدن ملودی‌های جذاب در سبد شنیداری خود است و موسیقی روز ما تا حد زیادی این خصوصیت را ازدست‌داده است. به همین خاطر بر آن شدم که به‌دوراز هرگونه شعارزدگی راه‌حلی عملی برای آشتی دوباره شنوندگان با موسیقی ایرانی به دست دهم. نوشتن دو کتاب «مبانی آفرینش ملودی در آهنگ‌سازی» و همچنین کتاب «ساختار ملودی در موسیقی ایرانی» محصول تلاش من در همین زمینه بود.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از روزنامه ایران، تاریخ انتشار:8بهمن1397 ، کدخبر: 499350: www.iran-newspaper.com