شعار سال: «لاشه گوشت یک روز کیلویی ۵۳ هزار تومان و روز بعد شده ۵۵ هزار تومان، قبلاً در مناسبت‌ها مثل نوروز یا در ایام ماه رمضان گوشت گران می‌شد، اما حالا قیمت به راحتی هر روز گران می‌شود بدون این‌که نظارتی انجام شود؛ درآمد ما هم خیلی کم شده است»؛ این بخشی از گلایه‌های چند نفر از قصاب‌های شهر است. نبود نظارت کافی، گران شدن نهاده‌های دامی و هزینه‌های نگهداری دام از جمله عواملی است که گفته می‌شود بر افزایش قیمت گوشت تأثیر داشته، اما به گفته علی‌اصغر ملکی، رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی، قاچاق دام زنده به کشورهای اطراف این مشکل را دو چندان کرده است.

از سوی دیگر رئیس شورای تأمین‌کنندگان دام زنده خبر صادرات زیاد یا قاچاق دام زنده را تکذیب کرده و می‌گوید: شرایطی که برای صادرات دام زنده وجود دارد باعث شده میزان صادرات در عرضه این محصول به بازار تأثیری نداشته باشد. نرخ ارز و افزایش چند برابری آن، صادرات هر نوع کالایی را از کشور مقرون به صرفه کرده است و این امر در کنار خرید نقدی قاچاقچیان از تولیدکنندگان باعث شده تا قاچاق دام از استان‌های مرکزی از جمله اصفهان به استان‌های غرب و جنوب غربی کشور افزایش پیدا کند. در حالی که این روزها افسار گرانی و قاچاق، بر گردن دام زنده و گوشت افتاده، فعالان عرصه تولید گوشت قرمز نگران خروج دام‌های باکیفیت و مولد در سایه نبود کنترل‌های لازم مسئولان هستند؛ اتفاقی که می‌تواند آینده صنعت گوشت قرمز را به مخاطره اندازد.

دامی که از مرز خارج می‌شود چیزی نیست که در کیف جا شود

شفیع‌الدین ذوالفقاری، مدیرعامل اتحادیه دامداران استان اصفهان، در این باره می‌گوید: با توجه به آمار و ارقام موجود، عوامل ایجاد نوسانات قیمت گوشت، به سنوات گذشته باز می‌گردد، زیرا در بخش دام هر اتفاقی رخ دهد، نتیجه آن چند ماه بعد نمایان می‌شود. تولید در سنوات گذشته به‌ویژه سال گذشته کاهش چشمگیری پیدا کرد و امسال اثرات آن را در بازار شاهد هستیم. وی تأکید می‌کند: اثرات گرانی نهاده‌های دامی و شرایط خشک‌سالی باعث شده دامداران دام‌های خود را به وزن مطلوب نرسانده و زود کشتار کنند. مدیرعامل اتحادیه دامداران استان اصفهان در پاسخ به این سوال که آیا می‌توان در شرایط فعلی از قاچاق دام جلوگیری کرد، اظهار می‌کند: تنها راهکار اساسی کنترل مرزها است. همچنین دستگاه‌های نظارتی باید وظیفه نظارتی خود را به نحو احسن انجام دهند. ذوالفقاری با بیان این‌که تفاوت قیمت ارز بسیاری از افراد را برای قاچاق دام تشویق کرده و ایجاد انگیزه می‌کند، می‌گوید: نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد، این است که در برخی استان‌ها مثل اصفهان مطلوب ذائقه مردم، مصرف گوشت گوسفند است، اما در استانی مثل تبریز مصرف گوشت گوساله و گاو بیش‌تر است؛ از این رو ممکن است گوشت گوساله از اصفهان به شهرهای متقاضی ارسال و گوشت گوسفند از آن شهرها وارد اصفهان شود. وی ادامه می‌دهد: البته این فرآیند با صدور مجوز و به صورت قانونی انجام می‌شود، اما دامی که از مرز خارج می‌شود، چیزی نیست که در کیف جا شود؛ بنابراین اگر مبادی ورودی و خروجی کشور به خوبی کنترل و نظارت شود، قاچاق کاهش چشمگیری پیدا خواهد کرد. مدیرعامل اتحادیه دامداران استان اصفهان تصریح می‌کند: قیمت دام سنگین تحت تأثیر دام سبک است. به هر حال اگر دام سبک افزایش قیمت داشته باشد، روی قیمت دام سنگین نیز تأثیرگذار است، اما در دامداری‌های بزرگ افزایش قیمت چشمگیری نداشتیم. وی با بیان این‌که گران بودن نهاده‌ها و خشک‌سالی باعث شده دامداران ضرر کنند و تولید دام خود را کاهش دهند، می‌گوید: در سنوات گذشته به دلیل این‌که دامدار در قسمت شیر متضرر شده بود، تعدادی از دام‌های خود را به فروش رساند تا مخارج مابقی دام را تأمین کند و این موضوع یکی از دلایل کاهش آمار دام سبک است. ذوالفقاری تأکید می‌کند: در صورتی که روند افزایش قیمت گوشت قرمز ادامه پیدا کند، باز هم احتمال گرانی بیش‌تر تا حد شش رقمی شدن آن وجود دارد. دامداران توان خودکفایی کشور در بخش گوشت را دارند، به شرط آن‌که نهاده‌ها به میزان لازم در اختیار آن‌ها قرار گیرد و جلوی قاچاق دام گرفته شود.

سهم ۶۰ درصدی دلالان در گرانی گوشت قرمز

عبدالرضا آقاجانی، رئیس اتحادیه گوشت قرمز اصفهان، در پاسخ به این سوال که سهم دلالان در افزایش قیمت گوشت چقدر است، می‌گوید: فعالیت دلالان، بیش از ۶۰ درصد در افزایش قیمت گوشت تأثیر داشته است. وی تصریح می‌کند: از ۷۰ سال گذشته تاکنون عده‌ای به اصطلاح قدیم «چوبدار» فعالیت داشته‌اند که 5/1 درصد قیمت دام را از دامدار و یک درصد از قصاب می‌گیرند تا به نوعی ضامن پول دامدار باشند که چنانچه قصاب پول گوشت را به دامدار پرداخت نکرد، خسارت آن را به دامدار بپردازند و این در حالی است که دلالان امروزی دام را بر اساس نرخ ریال از دامداران به قسمت ۱۰ میلیون ریال می‌خرند و به قیمت دلار معادل 5/2 میلیون تومان در خارج از کشور می‌فروشند که این اقدام به‌شدت به مصرف‌کننده و بازار گوشت لطمه می‌زند. رئیس اتحادیه گوشت قرمز اصفهان با بیان این‌که حدود ۶۰ درصد دام مورد نیاز اصفهان از استان‌های کردستان، کرمانشاه، تبریز و خرم‌آباد تأمین می‌شود، گفت: در حال حاضر افرادی که دام خود را به کشتارگاه می‌بردند، دیگر دامی عرضه نمی‌کنند، زیرا دلالان با قیمت بسیار بهتر دام را خریداری و صادر می‌کنند. وی با اعلام این‌که در اصفهان تعداد دام سبک کم است، اما در بخش گوشت و شیر دام سنگین کمبودی نداریم، اظهار می‌کند: در حال حاضر گوشت قرمز با استخوان در اصفهان کیلویی ۸۰ هزار تومان عرضه می‌شود که به نسبت افزایش قیمت گوشت، قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرده است. مصرف گوشت مردم در حال حاضر نسبت به سال گذشته تا یک سوم کاهش یافته است؛ البته به تناسب قدرت کم خرید مردم، گوشت نیز در بازار کم شده است. آقاجانی با ابراز تأسف از نحوه توزیع گوشت قرمز در فروشگاه‌های زنجیره‌ای، می‌گوید: نحوه توزیع گوشت در فروشگاه‌ها صحیح نیست، بلکه راهکار اساسی افزایش نظارت مسئولان مربوطه در سازمان‌های جهادکشاورزی و صنعت، معدن و تجارت بر قیمت‌ها و جلوگیری از فعالیت دلالان است، زیرا اگر قیمت به این روال ادامه پیدا کند، تا نوروز امسال قیمت گوشت به کیلویی۱۲۰ هزار تومان هم می‌رسد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه سبزینه تاریخ انتشار ------، کدخبر: 62069، www.sabzineh.org