اگر پا را چند گام فراتر بنهیم شرکتهای مرمتی خصولتی این افراد که بعضاً نامی هم از آنها بر تارک شرکت نمیدرخشد و صرفاً از پشت پرده هدایت میشود را هم مد نظر بگیریم به گردونه جدیدی میرسیم از نفوذ در مناقصات تا نفوذ در کرسی تدریس دانشگاهی،شوراهای مشورتی شهرداریها، شوراهای شهر، مراکز وابسته به وزارت راه و شهرسازی و حتی استانداری. این گونه است که سالهاست بافت تاریخی به دلیل وجود همین گعدهها به محلی برای برآورده سازی مطامع بازار سود و سودا تبدیل شده است ظاهری میراث دوست و باطنی میراث فروش.
در این بین اقدامات رخ داده در اداره کل میراث فرهنگی استان تهران از دیرباز یکی از شبهناکترین مسائل پیش روی میراث فرهنگی کشور بوده است.
اما شاید بیش از همه و پس از موضوع سرای دلگشا در دولت احمدینژاد، سرای سیگارچی و پس از آن ساخت و ساز در اطراف کاخ گلستان در ناصر خسرو و تکیه دولت در دولت روحانی تعجب همگان را برانگیخت و حتی رییس سازمان میراث فرهنگی و معاون رییس جمهور را وادار به واکنش در این خصوص از ارسال توییت تا حضور بر سر بنای ساخته شده کرد.
افزون بر کارشناسان، فعالان میراث فرهنگی، اصحاب رسانه و رییس میراث فرهنگی برخی از بخشهای معاونت میراث فرهنگی هم به صراحت در این خصوص اعلام نظر کردند.
به عنوان مثال یکی از نامههایی که 2 مهرماه 97 از سوی دفتر ثبت آثار، حفظ و احیا میراث تاریخی و طبیعی به اداره کل میراث فرهنگی استان تهران ارسال شده با اشاره به احداث ساختمان ۵ طبقه در عرصه مصوبه دوره ارگ تاریخی تهران و مجوز صادره اداره میراث فرهنگی وقت استان تهران به ارتفاع ۱۰ و نیم متر به صراحت اعلام میشود:« با توجه به قرارگیری ساختمان مذکور در عرصه ارگ تاریخی تهران به استحضار میرساند طبق ضوابط و مقررات حفاظتی ارگ تاریخی تهران هرگونه ساخت و ساز بر اساس طرح مصوب سازمان میراث فرهنگی کشور مجاز است. در محدوده حریم درجه یک از یکصد و پنجاه متر از هر طرف، ایجاد ساختمان با ارتفاع بیش از ۸ متر ممنوع است و با توجه به جایگاه مشورتی شورای فنی و هیئت راهبردی، مصوبات شورای فنی نمیتواند ناقض یا مغایر با ضوابط عرصه و حریم آثار تاریخی یا سایر بخشنامه ها و دستورالعملهای ابلاغی از سوی سازمان باشد. هرگونه اصلاح در حدود و ضوابط حفاظتی عرصه و حریم میبایست ضمن استعلام از این دفتر و ارائه توجیه فنی و کارشناسی در شورای ثبت و حریم استان مورد بررسی اولیه قرار گیرد، نه شورای فنی، و متعاقب آن جهت بررسی نهایی و در کمیته ثبت و حریم آثار غیر منقول به این دفتر ارسال گردد. در ادامه مقتضی است دستور فرمایید از هرگونه اقدام مغایر با ضوابط و مقررات حفاظتی عرصه و حریم ارگ تاریخی ممانعت به عمل آید.»
این درحالی است که آخرین اخبار واصله از نظر کارشناس میراث فرهنگی دادگستری هم حکایت از آن دارد که ساخت و ساز در عرصه کاخ گلستان خلاف ضوابط بوده است.
اعتراض میراث فرهنگی به نظر کارشناس ثبت
ابراهیم شقاقیلوشکانی، مدیرکل حقوقی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در گفتوگو با خبرنگار اسکان نيوز درباره آخرین وضعیت پرونده کاخ گلستان، میگوید:«کارشناس ثبت اسناد و املاک دادگستری اعلام کرده تداخلی با مالکیت کاخ گلستان بوجود نیامده است که ما نسبت به این موضوع در دادگاه اعتراض کردیم و قرار است کارشناس ثبت دیگری برای ارزیابی اسناد به این موضوع ورود پیدا کند. ما اسنادی داریم و معتقدیم به ملک کاخ گلستان تعرض شده است. حال پس از اعتراض منتظریم تا مجدداً کارشناس ثبت جدیدی موضوع را بررسی کند.»
کارشناس میراث فرهنگی دادگستری هم معتقد به تخلف است
به غیر از کارشناس ثبت اسناد و املاک دادگستری که به بررسی تعرض به ملک کاخ گلستان میپردازد، کارشناس میراث فرهنگی دادگستری هم باید نظرش را در خصوص ارتفاع و حد مجاز ساخت و ساز اعلام کند. پیش از این مهدی حجت به عنوان کارشناس این پرونده معرفی شده بود که او از بررسی این پرونده خودداری کرد و سرانجام شخص دیگری برای اظهار نظر کارشناسی انتخاب شد.
شقاقی در این مورد با اشاره به بررسی پرونده ساخت و ساز اطراف کاخ گلستان توسط کارشناس میراث فرهنگی دادگستری اظهار میکند:«این کارشناس هم به صراحت اعلام کرد که تخلف صورت گرفته است و حد مجاز ساخت و ساز در این محدوده طبق ضوابط 7/5 متر است نه 10/5 متر.»
هرچند معاون حقوقی سازمان از پیگیری ماجرا و انتظار سازمان میراث فرهنگی برای صدور رأی از سوی دادگاه خبر میدهد اما آنچه محرز است ساخت و ساز ادامه دارد و مالک طبق مجوز صادره از سوی میراث فرهنگی وقت تهران حداقل تا 10/5 متر مجاز به ساخت و ساز است.
حال پرسش اصلی اینجاست آیا مالک مقصر است یا شورای فنی وقت میراث فرهنگی استان تهران، آن هم اعضای شورایی که همین چند وقت پیش در مدح کاخ گلستان به ایراد سخنرانی پرداختهاند. اگر این اعضا شورای فنی، کاخ گلستان را میشناسند که با توجه به علاقهمندیشان برای حضور در تمام سخنرانیهای مربوط به تهران، ظاهراً میشناسند، چگونه چنین نظری را اعلام کردهاند؟! در نهایت آیا این افراد تحت لوای حفاظتی جدید که آنها را صرفاً «بازوی مشورتی» مینامد از پاسخگویی معافند؟چند پرونده دیگر مانند کاخ گلستان و سرای سیگارچی وجود دارد که هنوز رسانهای نشده و کسی از آن باخبر نیست؟ آیا وقت آن نرسیده تا دستگاههای نظارتی به مسأله میراث فرهنگی استان تهران ورود پیدا کنند و پروندههای شورای فنی از سال 92 تا 97 را مورد ارزیابی جدی قرار دهند؟
پرونده شورای فنی تهران از سال 92 تا 97 بررسی میشود
در این بین معاون حقوقی سازمان میراث فرهنگی از بررسی پرونده شورای فنی تهران در «دفتر رسیدگی به تخلفات اداری» خبر میدهد و میگوید:«ما از شورای فنی وقت میراث فرهنگی استان تهران، همچنین مسوولان حال حاضر اداره کل میراث فرهنگی استان تهران درخواست کردیم تا گزارشهای خود را ارسال کنند تا در صورت وجود تخلف، «دفتر رسیدگی به تخلفات اداری» به این موضوع رسیدگی کند و در صورت احراز تخلف و وارد آمدن خسارت به سازمان میراث فرهنگی، از اعضای شورای فنی در دادگاه شکایت شود.»
او همچنین به درخواست معاونت حقوقی به اداره کل میراث فرهنگی استان تهران برای بررسی پرونده شواری فنی این استان بین سالهای 92 تا 97 اشاره میکند و میافزاید:« در صورت وجود تخلفات دیگر این موضوعات هم به طور کامل رسیدگی میشود.»
دفتر رسیدگی به تخلفات اداری بر سر دوراهی
حال شاید بیشترین فشار روی دفتر رسیدگی به تخلفات اداری سازمان میراث فرهنگی باشد. باید منتظر ماند و دید با توجه به نظر کارشناس دادگستری و نظر کارشناسی دفتر ثبت آثار تاریخی و نظر کارشناسی معاونت میراث فرهنگی استان تهران و مدیریت کاخ گلستان، این دفتر رای به برائت شورای فنی تهران میدهد یا این افراد برای دفاع از خود باید راهی دادگاه صالحه شوند و حکم مقتضی در خصوص اقدامات آنها صادر شود.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته ازسایت خبری تحلیلی اسکان نیوز ، تاریخ انتشار: 23بهمن 1397 ، کدخبر:17530 ،www.eskannews.com