شعارسال: در این بیانیه آمده است: «در هفته‌های اخیر گزارش‌هایی از موارد خودکشی با فاصله زمانی نزدیک به هم و شباهت در روش منتشر شده است. انجمن علمی روانپزشکان ایران، انجمن روانپزشکی کودک و نوجوان، جمعیت علمی پیشگیری ازخودکشی ایران و اداره کل سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد از ابتدا، این مسأله را مورد بررسی پیگیرانه قرار داده و با توجه به چندین دهه تجربه در این زمینه، با نهادهای مؤثر در پیشگیری از خودکشی در حال همکاری بوده‌اند.

خودکشی یک اولویت مهم سلامت عمومی در جهان است و خودکشی مانند سایر مسایل بهداشت روانی، حاصل تعامل پیچیده عوامل زیستی، روانی و اجتماعی است و نمی‌توان آن را فقط حاصل یک عامل، چه زیستی، چه روانی و یا اجتماعی دانست. حتی اختلالات روانی منجر به خودکشی، خود نتیجه چنین تعاملات پیچیده‌ای هستند.

شواهد نشان می‌دهند که خودکشی رفتاری آموختنی و قابل سرایت است و به گروه سنی یا جمعیتی مشخص، اختصاص ندارد. انتشار نابجای اخبار و تصاویر مرتبط با خودکشی و تمجید از افرادی که به آن اقدام کرده‌اند، میزان رفتارهای خودکشی و مرگ و میر ناشی از آن را افزایش می‌دهد، در حالی که افزایش آگاهی عمومی و همکاری گروه‌ها و اقشار اجتماعی در کنار کاربرد شیوه‌های مناسب رسانه‌ای، می‌تواند از همه‌گیر شدن این روش آسیب‌رسان جلوگیری کند. دسترسی آسان به رسانه‌های مجازی و کاربرد همگانی شبکه‌های اجتماعی به گسترش سریع این فرایند دامن می‌زند و به واسطه آنها افراد بی‌شماری در یک منطقه، شهر یا سراسر کشور، همزمان با خبر، عکس و یا فیلمی از موارد خودکشی روبرو می‌شوند. این پدیده نه تنها افراد را در معرض پیامدهای ناشی از مواجهه با تجربه ناخوشایند قرار می‌دهد، بلکه احتمال تقلید و تکرار رفتار خودکشی را نیز به همراه دارد.

خوشبختانه خودکشی قابل پیشگیری است و تشخیص افکار و نقشه‌های خودکشی توسط متخصصین سلامت روان صورت می‌گیرد، اما پیشگیری از خودکشی وظیفه همگانی است و تک تک افراد جامعه و یا گروه‌های اجتماعی و سازمان‌ها و تشکیلات همانند انجمن‌های تخصصی، سازمان‌های مردم نهاد، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، بهزیستی، شهرداری، مجلس شورای اسلامی، شوراها، دادگستری، نیروهای نظامی و انتظامی، روحانیون، کارفرمایان، دانشگاه‌ها، آموزش و پرورش و رسانه‌ها می‌توانند با همکاری هم نقش موثری در پیشگیری و کنترل خودکشی داشته باشند. بدیهی است دست اندرکاران سلامت روان نیز نقش خود را در ارائه مشاوره فنی به سایر نهادها و تشخیص و درمان‌های مرتبط با خودکشی ایفا خواهند کرد.

برای پیشگیری از خودکشی توجه به مشکلات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مهم است، اما آنچه که فوریت دارد، مراقبت از افراد در معرض خطر و محدودسازی راه‌های بالقوه و ایمن‌سازی موقعیت‌های خطرناک برای اقدام به خودکشی است.

بنابراین نهادهای فوق بر این باورهستند پیشگیری از خودکشی نیازمند رویکردی جامع و همه جانبه است و ضمن لزوم توجه جدی به مسایل کلان اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در حال حاضر راهکارهای زیر را برای پیشگیری از خودکشی پیشنهاد می‌کنند:

- ثبت دقیق موارد خودکشی و ارایه آمار دقیق اقدام و مرگ ناشی از خودکشی براساس تغییرات زمانی آن و با توجه به عوامل مختلف

- جلب مشارکت رسانه‌ها جهت رعایت اصول حرفه‌ای و ایمن در گزارش اخبار و تصاویر موارد اقدام به خودکشی

- تلاش برای محدودسازی ابزار و راه‌های اقدام به خودکشی و ایمن‌سازی موقعیت‌های خطرناک برای اقدام به خودکشی

- ارتقای آگاهی مردم و مسئولان در زمینه پیشگیری و شناخت موارد اقدام به خودکشی با توجه به علت‌های زیستی، روانی و اجتماعی

- جدی گرفتن موارد اظهار و یا مشکوک به خودکشی و ارجاع مناسب آنها برای دریافت مراقبت‌های سلامت روان

- برخورد مناسب و بدور از تحقیر و انگ با فکر و یا اقدام به خودکشی و رفتارهای آسیب‌رسان به خود و تامین مراقبت‌های مناسب برای آنها

در پایان انجمن علمی روانپزشکان ایران، انجمن روانپزشکی کودک و نوجوان، جمعیت علمی پیشگیری از خودکشی ایران و اداره کل سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی وظیفه خود می‌دانند تا رسالت اجتماعی و حرفه‌ای خود را در حفظ جان هموطنان با پیشگیری از خودکشی با جدیت دنبال کنند و ضمن ارجاع به برنامه‌های عملیاتی پیشین جهت شناخت و کاهش رفتارهای خودکشی، آمادگی خود را برای مشارکت ملی و همه جانبه و ارائه راهکارها و نظرات مشورتی، به همه افراد و گروه‌ها و سازمان‌های مرتبط در زمینه پیشگیری از خودکشی اعلام می‌دارند.

امید است با همکاری جمعی و مشارکت مدنی بتوان از گسترش این رفتار پرخطر جلوگیری کرد و چه بسا به اتفاق، بتوان میزان مرگ ومیر ناشی از خودکشی را نسبت به گذشته کاهش داد.»

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری ایسنا، تاریخ انتشار: 30خرداد1395، کدخبر: 95032917581: www.isna.ir