شنبه ۱۷ خرداد ۱۴۰۴ - 2025 June 07 
شعارسال:چند وقتی هست که اخبار معدن سرب در اسفراین سروصدای زیادی به پا کرده است. از رونق کسب‌وکار اهالی منطقه تا کمبود حیوانات چهارپا همچون الاغ و حضور دلالان پول به‌دست، تا ارسال محصول به کارخانه‌های در کلان‌شهرها همه و همه حکایت از اهمیت و کیفیت این معدن دارد.
اما در این میان نباید این موضوع فراموش شود که چرا هیچ سازوکار مناسب، قاعده‌مند و ایمنی برای این معدن و کار در آن صورت نمی‌گیرد. حضور گسترده دلالان نشان می‌دهد که حاشیه سود محصول این معدن با توجه به درجه خلوص آن به‌قدری هست که چنان قیمت مناسبی را پرداخت کنند تا با توجه به‌دشواری استخراج و مسیر حمل در دل کوه‌ها و دره‌ها افراد بسیاری تن به‌کار در آن شرایط بدهند. اما اشکال چیست؟
اشکال کار فارغ از اینکه معدن در منطقه حفاظت‌شده قرار دارد، در سه زمینه قابل‌بحث و بررسی است که نخست، سرب در رده سمی‌ترین فلزات برای انسان است و کار در معدن مقررات ایمنی و شرایط خاص خود را طلب می‌کند تا از صدمات و هزینه‌های بعدی پیشگیری شود! هزینه‌ای که بعدها از جیب همه مردم پرداخت می‌شود!
درواقع هم‌اکنون به‌واسطه عدم توجه مسئولان و عدم آگاهی کارگران که البته وضعیت اقتصادی هم مزید بر علت است، این نیروی کار به‌شدت در حال استثمار است و تمام منافع در جیب دلال یا صاحبان ثروت و کارخانه‌ها می‌رود که در حال استخراج ارزان به‌واسطه استثمار نیروی کار هستند.
دوم و البته خیلی مضحک، این است که با چنین گردش بالایی از نقدینگی چرا هیچ نهادی در پی شناسایی نفع برندگان اصلی این ماجرا نیست که علیرغم دستیابی به معدنی با چنان کیفیت و شرایط استخراج ارزان، به‌راحتی و به‌واسطه عدم ثبت معدن از پرداخت مالیات نیز معاف هستند. بدیهی است که ثبت معدن، شرایط نظارت بر نحوه استخراج، بیمه کارگران و پرداخت مالیات را در پی خواهد داشت که در صورت تحقق، نفع آن به همه مردم خواهد رسید.
سوم مساله ازدحام است. در صورت عدم ثبت و نظارت، هجوم روزافزون نیروی کار برای استخراج ممکن است منجر به ازدحام و وقوع نزاع و درگیری‌های گسترده و غیرقابل‌کنترل در آن منطقه شود. کما اینکه هم‌اکنون صدای بومی و غیربومی در حال شنیدن است!!
ممکن است دلیل آورند که امکان ثبت به هزار علت وجود ندارد؛ آنگاه سؤال این خواهد بود که اگر امکان آن وجود ندارد مسائل پیش‌گفته چگونه باید حل شوند؟!
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری فارس، تاریخ انتشار19 اردبیهشت 98، کدخبر: 13980219000105 ، www.farsnews.com
