شعار سال: براساس اخباري كه از بندر امام (ره) به دست «شرق» رسيده، 16 كشتي حامل نهاده‌هاي دامي در «خور موسي» متوقف شده كه علاوه بر هزينه‌هاي ترخيص كه از جانب بانك مركزي، تخصيص نيافته، روزانه 20 هزار دلار براي هر كشتي، هزينه دموراژ (حق توقف و نرخ سپرده كشتي) مي‌تراشد.

براساس آنچه مشاور گروه شركت‌هاي مدلل به «شرق» گفته، رقم ارز تخصيص‌نيافته به اين گروه، چيزي بين 150 تا 200 ميليون يورو است. براساس برخي ادعاها، حتي اين گروه، از بانك مركزي طلبكار است و در چند ماه اخير، براي ترخيص نهاده‌ها، بخشي از هزينه‌ها را از حساب شخصي گروه شركت‌هاي مدلل پرداخت كرده است. تلاش «شرق» براي ارتباط با مديران بانك مركزي بي‌جواب ماند و اكنون مشخص نيست اين عدم تخصيص ارز به مهم‌ترين واردكننده نهاده‌هاي دامي كه مي‌تواند بازار را متأثر كند، چه آثاري روي قيمت مرغ، گوشت، تخم‌مرغ، لبنيات و... مي‌گذارد.

توقف 16 كشتي حامل كالاهاي اساسي در«خور موسي»
يك منبع آگاه از بندر امام خميني (ره) مي‌گويد: نزديك به 30 فروند كشتي بار خريداري شده كه از اين تعداد، 16 كشتي در لنگرگاه خور موسي لنگر انداخته‌اند و باقي هم در راه هستند.
فروشنده‌هاي خارجي تا خور موسي، كشتي را حمل مي‌كنند. در اينجا بانك مركزي بايد ارز را تخصيص دهد تا به حساب فروشنده واريز شود تا اجازه تخليه كالا را بدهد و كشتي‌ها بتوانند در اسكله پهلو بگيرند.
او با بيان اينكه وقتي كالايي به دستتان نمي‌رسد، امكان فروش آن نيز وجود ندارد، مي‌گويد: ازآنجا‌كه اطميناني از جهت تخصيص ارز وجود ندارد و مدام بر هزينه دموراژ كشتي‌ها افزوده مي‌شود، امكان ريسك وجود ندارد و نمي‌توان براي گروه تعهد ايجاد كرد.اين منبع آگاه با بيان اينكه در دوره قبل براي كمك به كشور و موضوع قيمت تمام‌شده، به حرف آقاي مهرفرد (معاون وزير جهاد كشاورزي)، پيش‌فروش كالاها انجام شد، مي‌گويد: در دوره قبل از سوی خريداران و مردم مبني بر اينكه گروه شركت‎هاي مدلل، پول گرفته و كالا عرضه نمي‌كند، مورد هجمه قرار گرفتيم، اما اكنون كالايي نداريم كه بتوانيم آن را بفروشيم. فروشنده تا پول خود را نگيرد، اجازه ترخيص نمي‌دهد.

گروه شركت‌هاي مدلل از بانك مركزي طلبكار است
اين منبع آگاه با بيان اينكه گروه شركت‌هاي مدلل از بانك مركزي طلبكار است، مي‌افزايد: تاكنون مازاد بر تعهدات خود، كالا وارد كشور كرده‌ايم و بانك مركزي به گروه شركت‌هاي مدلل بدهي دارد. اين البته مربوط به دوره قبل است كه كشتي‌ها با اعتبار مدلل تخليه شد، اما درحال‌حاضر هيچ‌يك‌ از كشتي‌ها تخليه نشده‌اند.

دموراژ هر كشتي روزانه 20 هزار دلار است
او با بيان اينكه دموراژ هر كشتي روزانه 20 هزار دلار است، ادامه مي‌دهد: عدم عرضه نهاده‌ها به بازار، به علت تخصيص ارزي است كه بايد از سوي بانك مركزي به گروه شركت‌هاي مدلل تخصيص پيدا كند.

سه و نیم ميليون دلار، هزينه تحميلي دموراژ
اين موضوع را با احمد ترك‌نژاد، مشاور گروه شركت‌هاي مدلل، در ميان گذاشتيم تا علت اعلام‌نشدن قيمت از سوي اين گروه را به‌طور مستقيم بدانيم. ترك‌نژاد مي‌گويد: درحال‌حاضر حدود 15 كشتي كالا در دو ماه گذشته، وارد بندر امام خميني (ره) شده است و بانك مركزي مي‌توانست با تخصيص ارز از همان زمان، شرايط را براي ترخيص كالاها فراهم كند.ترك‌نژاد در ادامه مي‌افزايد: اين گروه به‌دليل اعتبار بين‌المللي‌ای كه دارد، فروشندگان كالا را به بنادر ايران مي‌فرستد؛ اما در اينجا بايد ارز تخصيص يابد تا بتوان بار را ترخيص كرد. البته گاهی اجازه تخليه نيز صادر مي‌شود، اما اجازه ترخيص داده نمي‌شود.
مشاور گروه شركت‌هاي مدلل مي‌گويد: به‌دليل تأخير در تخصيص ارز به گروه شركت‌هاي مدلل، سه و نیم ميليون دلار، هزينه دموراژ براي اين گروه ايجاد شده است.
او در ادامه مي‌افزايد: قطعا بانك مركزي و وزارت جهاد كشاورزي تمام تلاش خود را براي حل اين موضوع به كار مي‌برند. همه بخش‌هاي مرتبط از اين موضوع مطلع هستند. ديگر نمي‌توانيم كالايي بفروشيم كه وجود فيزيكي نداشته باشد. كالای خريداري‌شده، در بندر ايران است و منتظر تخصيص ارز براي پرداخت به فروشندگان به‎منظور ترخيص كالاست.

در صورت تخصيص ارز، قطعا كالا ترخيص می‌شود و آن را توزيع خواهيم كرد.ترك‌نژاد ادامه مي‌‌دهد: مرغدارهايي كه كالا را مي‌خرند، تا چه اندازه مي‌توانند منتظر باشند؟ آنها هم حق دارند كه پيگير باشند. از اين طرف، كالا به بندر رسيده و پول هم وجود دارد كه در مقابل آن باید ارز از سوي بانك مركزي تخصيص داده شود تا بتوانيم كالا را ترخيص كنيم و بازار متعادل باقي بماند.

قيمت اعلام نمي‌كنيم
به گفته او: ما نگفته‌ايم نمي‌فروشيم، اما اعلام قيمت نمي‌كنيم. وقتي ما اعلام قيمت نمي‌كنيم، بازار دچار التهاب مي‌شود.

200 ميليون يورو؛ ارزي كه تخصيص داده نشد
از او درباره ميزان ارز تخصيصي مي‌پرسم كه چقدر باید باشد که اين 15 كشتي ترخيص شوند و او پاسخ مي‌دهد: ارز مورد نياز براي ترخيص اين 15 كشتي، چيزي در حدود 150 تا 200 ميليون يورو است.او البته تأكيد مي‌كند: فكر نمي‌كنم ارز باشد و تخصيص ندهند يا فقط به ما ارز تخصيص داده نشود، قطعا مشكلاتي وجود دارد كه اين امكان را فراهم نمي‌كند.
ترك‌نژاد با بيان اينكه ايران در كشورهاي ديگر، منابع در اختيار دارد، تصريح مي‌كند: بانك مركزي می‌کوشد منابع را وارد كشور كند، اما هركدام از منابع با محدوديت‌هايي روبه‌رو هستند.
او با بيان اينكه گروه شركت‌هاي مدلل نيز از ارتباط‌های خود استفاده كرده و وارد رايزني شده است، ادامه مي‌دهد: ما نيز تلاش مي‌كنيم اين مسيرها را باز كنيم. در دي‌ماه گذشته نيز مشكلي مشابه ايجاد شده بود كه تلاش كرديم و مسير هالك‌بانك تركيه را گشوديم و خيلي از مشكلات برطرف شد. اميدواريم مشكل كنوني نيز به‌زودي حل شود.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه دنیای اقتصاد، تاریخ انتشار 24 تیر 98، شماره: 3475