شعارسال :استاد دانشگاه تربیت مدرس: «دنیای انسان‌ها بسیار وسیع است. انسان‌های دارای فرهنگ‌ها و تربیت‌های مختلفی هستند. افراد باهوش باید به علوم انسانی بیایند تا مسائل پیچیدهٔ انسان‌ها را حل کنند.»

در دو دههٔ گذشته، ادامهٔ تحصیل فارغ‌التحصیلان رشته‌های فنی‌ومهندسی در مقاطع تحصیلات تکمیلی در رشته‌های علوم انسانی، پدیده نویی در نظام آموزش عالی کشور ماست که هنوز در حال گسترش است. ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی که در خانواده و سپس در مدرسه وجود دارد، نوعاً دانش‌آموزان مستعدتر را در دورهٔ دبیرستان به سمت رشته‌های ریاضی و تجربی و در دانشگاه به سمت رشته‌های مهندسی و پزشکی سوق می‌دهند، درحالی‌که رشتهٔ علوم انسانی در نگاه والدین و نظام آموزشی مدرسه دارای نوعی مهجوریت است. اما دانشجویان بعد از گذراندن مقطع کارشناسی و ایجاد دید بازتری در دانشگاه باعث می‌شود تا به «مهاجرت به علوم انسانی» روی آورند.

از علاقه به علوم انسانی و رشد فکری تا دغدغهٔ حل مشکلات جامعه

محسن ایمانی نائینی، استاد دانشگاه به بازگویی دلایل مهاجرت از رشته‌های فنی‌ومهندسی و علوم پایه به علوم انسانی پرداخت و گفت: «برخی از دانشجویان در کنار حوزهٔ تخصصی خود، مطالعاتی پیرامون علوم انسانی انجام می‌دهند که باعث علاقه‌مندی آن‌ها به این حوزه می‌شود. بعضی نیز علوم انسانی را فرصتی برای رشد فکری و تضارب آرا می‌دانند، چون که معتقدند گسترهٔ مسائل انسانی در رشته‌های علوم انسانی بسیار زیاد است.»

وی ادامه داد: «در انتخاب رشته‌های دورهٔ کارشناسی محدودیت‌هایی وجود دارد که در همان محدودهٔ رشتهٔ مدرسهٔ خود باید انتخاب کنند، اما در مقطع کارشناسی ارشد این امکان فراهم می‌شود که از رشته‌ای به رشتهٔ دیگر تغییر رشته دهند. برخی دانشجویان در این تغییر رشته‌ها، خودشان را بیشتر می‌شناسند.»

کارشناس حوزهٔ علوم تربیتی افزود: «از یک طرف انگیزه‌های فردی و خانوادگی در این تغییر رشته تأثیرگذار است و از طرف دیگر برخی با انگیزه‌های اجتماعی وارد رشته‌های علوم انسانی می‌شوند تا مسائل و مشکلات جامعه را حل کنند.»

وی به دشواریِ رشته‌های فنی و اشباع شدن آن رشته‌ها اشاره کرد و گفت: «برخی از دانشجویان تحت تأثیر اساتید دانشگاهی قرارگرفته و باعث می‌شود تا به سمت علوم انسانی سوق پیدا کنند.»

انتخاب رشتهٔ صحیح از مدرسه آغاز می‌شود

محسن ایمانی بر اهمیت نظام آموزشی مدرسه اذعان کرد و گفت: «در دبیرستان، هفته‌ای به نام هفته مشاغل داریم که در آن برای انتخاب رشته جلساتی می‌گذارند. در این هفته، دانش‌آموزان با شغل‌های مختلف آشنا می‌شوند تا از بین آن‌ها گزینش کنند.»

وی خاطرنشان کرد: «راهنمایی شغلی مقدم بر راهنمایی تحصیلی است. ابتدا فرد باید شغلی را انتخاب کند و برای دست یافتن به آن، رشته‌ای راانتخاب کند. اگر در دبیرستان این کار خوب انجام شود، این موضوع جابه‌جایی در بین رشته‌ها کمتر در دانشگاه اتفاق می‌افتد.»

وی خاطرنشان کرد: «راهنمایی شغلی مقدم بر راهنمایی تحصیلی است. ابتدا فرد باید شغلی را انتخاب کند و برای دست یافتن به آن، رشته‌ای راانتخاب کند. اگر در دبیرستان این کار خوب انجام شود، این موضوع جابه‌جایی در بین رشته‌ها کمتر در دانشگاه اتفاق می‌افتد.»

هیئت‌علمی دانشگاه تربیت مدرس افزود: «شرط موفقیت دانشجویان، شناخت استعدادها، شناخت علائق و تلاش وافر آن‌هاست. با آموزش‌های خوبی که در مدرسه می‌دهیم، می‌توانیم به انتخاب رشتهٔ صحیح به دانش‌آموزان کمک کنیم.»

افراد باهوش باید وارد علوم انسانی شوند

این استاد دانشگاه تصریح کرد: «گاهی خانواده و افراد در مدرسه و جامعه، نگرش‌های نادرستی را دربارهٔ علوم انسانی القا می‌کنند. القا می‌کنند کسانی که ضریب هوشی بالایی دارند باید در رشته‌های فنی‌ومهندسی تحصیل کرده و بقیه علوم انسانی بخوانند. این در حالی است که امروز در دنیا معتقدند، افراد باهوش باید به سراغ علوم انسانی بروند، چون انسان موجود پیچیده‌ای هست.»

وی ادامه داد: «دنیای انسان‌ها بسیار وسیع است. انسان‌های دارای فرهنگ‌ها و تربیت‌های مختلفی هستند. افراد باهوش باید به علوم انسانی بیایند تا مسائل پیچیدهٔ انسان‌ها را حل کنند.»

ایمانی نائینی با اشاره به استفاده از افراد بومی در رشته‌های علوم انسانی در کشور‌های خارجی بیان کرد: «علوم انسانی می‌تواند سایر علوم را سمت‌وسو بدهد و برای آن‌ها سیاست‌گذاری کند.»

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات از خبرگزاری دانشجو، تاریخ انتشار26 تیر 98، کدخبر: 777948 ، www.snn.ir