شعارسال: کتابخانه ملی، در اراضی عباس‌آباد با وسعت ۵۶ هکتار واقع شده و یکی از مهمترین و برزگترین پروژه‌های فرهنگی ایران است. این اراضی به دلیل وسعت، یکپارچگی، طبیعت و موقعیت استقرار منحصر بفردی که در سیستم کالبدی شهر تهران دارد از دیر باز به عنوان یک کانون مهم برنامه ریزی و مدیریت در شهر تهران مطرح و مورد توجه بوده است. در سال ۱۳۸۱ به موجب صورتجلسه 6/348 مورخ 18/6/81 کمیسیون ماده ۵ شهر تهران، موضوع تجدید نظر طرح تفصیلی اراضی عباس‌آباد با هدف کاهش کاربری تجاری و افزایش فضای سبز دردستور کار قرار گرفت.

از جمله ضرورت های تجدید نظر در طرح اراضی عباس‌آباد، نیاز به فضاهای باز و طبیعی برای عرضه تعاملات اجتماعی و گذران اوقات فراغت در خور کلانشهر تهران، سرزندگی و ایجاد زمینه‌های مشارکت مردم در خلق فضاهای زنده شهری نام برده شده است.

مطابق بند 1-2-1 سند راهبردی توسعه اراضی عباس‌آباد مورخ 15/12/84، ؛ مالکیت عمومی این اراضی تعریف شده که ؛ "... کلیه اراضی، اسناد و حقوق مترتبه بر آنها و یا ناشی از آنها ؛ به عنوان سرمایه عمومی شهر تهران می‌باشد.

به موجب بند ۲ از پاراگراف 1-5-2، هرگونه اقدام، برنامه ریزی، طراحی، نظارت، مدیریت و اجرا در اراضی عباس‌آباد، می‌باید در چهار چوب این سند راهبردی و طرح جامع اراضی عباس‌آباد و اسناد منضم به این سند انجام پذیرد.

مطابق بند 3 از پاراگراف 2-5-2 هر گونه بهره برداری، تابع رهبردهای این سندو ضمائم آن می‌باشد."... مالکیت عمومی اراضی عباس‌آباد غیر قابل نقض وغیر قابل تغییر می‌باشد."

در دهه ۱۳۵۰ دو جاده سراسری شمالی – جنوبی و در دهه ۱۳۶۰ دو جاده دیگر شرقی-غربی در میان این اراضی احداث شد. سه محور از محورهای اصلی ارتباطی شهر تهران ( یعنی محور اتوبان شهید آیت الله مدرس– محور اتوبان شهید سردار همت – محور اتوبان رسالت از این اراضی عبور می‌کند و این سه محور علاوه بر نقش ارتباطی سایر نقاط شهر، ارتباط محدوده اراضی را به صورت سواره تامین می‌نماید.

از زمان ساخت و بهره برداری ازکتابخانه ملی در تاریخ ۱۳۸۳ لغایت پایان ۱۳۹۶، دسترسی و تردد در محوطه فرهنگی و تاریخی عباس‌آباد آزاد بود و بلوار کتابخانه ملی به عنوان معبر عام توسط شورای شهر تهران، تجدید نامگذاری شده است (شناسه سنواتی 72-2310 مورخ 22/12/96).

تردد آزاد شهروندان و بویژه اعضاء کتابخانه ملی به ناگهان در اردیبهشت ماه ۱۳۹۷ با نصب کانکس های شرکت نوسازی اراضی عباس‌آباد جهت اخذ وجه با محدودیت مواجه شد. این در حالی است که بلوارکتابخانه ملی از یکسو به بزرگراه حقانی و از سوی دیگر به اتوبان همت متصل بوده و بعضا جهت کاهش بارترافیکی این دو محور کاربرد دارد و لذا اخذ وجه از اینگونه ترددها، چهره عوارض دارد و نیازمند اخذ مصوبه قانونی توسط نهاد شهرداری دارد و درصورت قائل بودن به چهره دیگر برای اخذ وجه از خودروها (پارکینگ)، این مورد نیز مستلزم ایجاد ارزش افزوده‌ای در محوطه اختصاصی و نه معبر عمومی می‌باشد که طی فرآیند نگهداری و پذیرش مسئولیت، تامین خسارات ناشی از سرقت خودرو و لوازم جانبی آن وهرگونه خسارات دیگری، پذیرفته می‌شود. این درحالی است که با وجود استقرار نیروهای شرکتی اراضی عباس‌آباد، گزارش سرقت و اذیت و آزارهای جنسی طبق آمار موجود در حراست و بازرسی کتابخانه ملی افزایش یافته است.

شرکت اراضی عباس‌آباد چرا تأسیس شد

مطابق تعریف ارائه شده در سند راهبردی توسعه اراضی عباس‌آباد مورخ 15/12/84 سازمان نوسازی اراضی عباس‌آباد عبارت از تشکیلاتی است که باهدف مدیریت مسولانه، خردمندانه و کارآمد، مسئولیت اداره و نظارت بر برنامه‌ها و طرح هائی که در این اراضی تهیه می‌گردند را بر عهده داشته و بهره‌برداری صحیح از اراضی عباس‌آباد را هدایت می‌کند ( نکته : شرکت اراضی، بهره بردار نیست).

شرکت مذکور به موجب ماده ۱۲ قانون اجرای برنامه نوسازی عباس‌آباد مصوب ۱۳۵۰، توسط شهرداری تهران تاسیس و در راستای اجرای آیین نامه و قوانین و اسناد فرادستی در جهت اجرای تسهیلاتی شکل گرفت تا منطقه ویژه عباس‌آباد با وسعت ۵۳۲ هکتار، کانون و قطب فعالیت های فرهنگی و حوزه نفوذ ملی و فراملی و اکولوژی طبیعی شهر و پالایش زیست محیطی و سلامت شهروندان تهرانی باشد. ریاست مجمع عمومی شرکت نوسازی اراضی عباس‌آباد با شهردار تهران است.

تناقض عملکرد اراضی عباس‌آباد با اهداف تاسیس این شرکت از جمله ساخت عظیم ترین پارکینگ طبقاتی در جوار کتابخانه ملی که باعث نشست زمین حدفاصل فیمابین و معبرعمومی کتابخانه ملی گردیده، نه تنها آشکار است بلکه بوضوح سوء مدیریت این شرکت دراجرای تکالیف قانونی مبنی برحسن نظارت، حسن بهره برداری و ایجاد مدیریت یکپارچه دراین اراضی نتیجه‌گیری می‌شود.

الف - مستندات خاص ممنوعیت اخذ وجه از خودروها توسط شرکت نوسازی عباس‌آباد:

استناد شرکت نوسازی به ماده 5 اساسنامه، صرفا ناظر به فروش، رهن و اجاره اراضی و مستحدثات می‌باشد و هیچ حقی را برای بهره برداری از شوارع عام ایجاد نمی‌نماید.

به موجب بند ب همین ماده، جاده سازی و ایجاد معابر و میادین، از جمله وظایف ذاتی شرکت اراضی عباس‌آباد نام برده شده بدون آنکه در قبال انجام آن، اخذ وجوهی پیش بینی شده باشد.

در تمامی قوانین و مقررات بالادستی، نقش شرکت مذکور نه بهره‌بردار بلکه نظارت بر بهره‌برداری عنوان شده است ( بند 1-2 آخرین سند راهبردی توسعه اراضی عباس‌آباد)

ب- مستندات محدود کننده اخذ وجه توسط شهرداریها که به طریق اولی مشمول شرکت نوسازیعباس‌آباد نیز می‌شود:

برابر تبصره ۲۲ قانون متمم بودجه سال ۱۳۴۶ کل کشور؛ به کلیه وسایل نقلیه سواری غیر از اتوبوس و مینی بوس، مبلغی معادل ۵% قیمت آن به عنوان عوارض آسفالت تعلق می‌گیرد و کارخانجات سازنده و مونتاژ‌کننده، آن را از خریداران وسایل نقلیه وصول می‌نمایند. مبلغ مذکور برای استفاده از خیابانها و معابر عمومی بوده و منطقی نیست که شهرداری، وجوه مضاعفی از مالکین وسایل نقلیه وصول نماید.

در روند قضائی، سابقه ابطال مصوبه شماره ۱۴۲ مورخ 1/12/79 شورای اسلامی شهر تهران توسط هیئت عمومی دیوان عدالت اداری وجود دارد اگر چه موضوع وصول وجوه غیر قانونی توسط شهرداری از موضوع حاضر متفاوت است لیکن مبانی استدلال رای در مقام رد اخذ هر گونه وجه در غیر موارد مصرحه قانونی توسط شهرداری، قابل استناد در موضوع حاضر است.

به موجب دادنامه مذکور به شماره 555 در پرونده کلاسه 331/81 با شکایت وزارت راه و ترابری، اخذ وجه از توقفگاه‌های حاشیه ای اختصاصی از خیابانها و معابر عمومی، غیر قانونی اعلام شده است. به موجب دادنامه مزبور :" مطابق ماده 71 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شورای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ۱۳۷۵، قانونگذار وظایف شورای اسلامی شهر را در ۲۹ بند برشمرده و احصاء نموده است. نظر باینکه از مدلول بندهای ۱۶ و ۲۶ مبنی بر تصویب لوایح برقراری و یا لغو عوارض شهر و همچنین تغییر نوع و میزان آن با در نظر گرفتن سیاست عمومی دولت و اعلام آن از سوی وزارت کشور ونیز تصویب نرخ خدمات ارائه شده توسط شهرداری و سازمانهای وابسته به آن با رعایت آیین نامه مالی و معاملات شهرداریها، اختیار صدور مجوز و استفاده اختصاصی از حاشیه معابر و شوارع عمومی توسط وزارتخانه‌ها، موسسات، سازمانها و شرکتهای دولتی و خصوصی وموسسات ونهادهای عمومی غیر دولتی و ساکنین مجاور و گذرگاهها و خیابانها در قبال اخذ وجه مستفاد نمی‌گردد، بنا به مراتب تبصره‌های یک و دو ماده واحده مصوب شصت و هفتمین جلسه شورای اسلامی شهر تهران به شماره 160/62/1241 مورخ 69/1/31 خارج از حدود اختیارات شورای اسلامی شهر تهران شناخته شد و به استناد قسمت دوم ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری ابطال گردید.

با وحدت ملاک از رای هیئت عمومی دیوان عدالت اداری به شرح فوق، اخذ هر گونه وجهی به جز عوارض خلاف قانون می‌باشد.

بنابه موارد فوق، عمل شرکت نوسازی اراضی عباس‌آباد، خارج ازحدود وظایف قانونی و فرهنگی است که برای حفظ و نظارت برآنها تاسیس شده است. فراهم کردن محیط آرام و بدور از تنش برای نخبگان، همیشه مورد تاکید مسئولین نظام بوده است اما متاسفانه در یکسال ونیم گذشته با اتفاقاتی که در یکی از فرهنگی‌ترین مناطق پایتخت رخ داده این شائبه را به وجود آورده که مسئولین امر حتی به پیاده راه یک مرکز فرهنگی و علمی رحم ننموده و بدنبال کسب منافع مالی از هر طریق ممکن می‌باشند.

با احترام

جمعی از فرهیختگان، دانشجویان، دانش آموختگان، محققین و اعضای کتابخانه ملی ایران

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت اسکان نیوز، تاریخ انتشار: 6مرداد1398 ، کدخبر: 21628: www.eskannews.com