شعار سال: چندی پیش سید حمیدرضا هاشمی گلپایگانی مدیر عامل خانه ای‌بی از مرگ ۱۵ کودک ای‌بی به دلیل عفونت ناشی از نبود پانسمان میپلکس خبر داد. این پانسمان‌ها که محصول شرکت سوئدی مولنلیکه هستند، برای مبتلایان به بیماری پروانه‌ای یا ای‌بی ضروری‌اند. به گفته هاشمی گلپایگانی این شرکت سوئدی به دلیل تحریم‌ها از فروش میپلکس به ایران خودداری می‌کند و به همین دلیل نیز بیماران ای‌‌بی در ایران با کمبود میپلکس مواجه شده‌اند. با این وجود مسئولان وزارت بهداشت مرگ ۱۵ کودک بر اثر نبود پانسمان میپلکس را در حد ادعا می‌دانند و منکر کمبود این پانسمان در کشور می‌شوند. اگرچه مدیرعامل خانه ای‌بی می‌گوید در این مورد موفق به دور زدن تحریم‌ها نشده‌ایم اما مسئولان وزارت بهداشت ادعا می‌کنند باوجود تحریم‌ها توانسته‌اند به میزان مورد نیاز بیماران میپلکس وارد کنند. این در حالی است که مدیر ارتباطات جهانی این شرکت ممانعت این شرکت از فروش این پانسمان به ایران به دلیل تحریم‌های آمریکا را تایید کرده و گفته است در حال حاضر محصولات این کشور در ایران توزیع نمی‌شوند. پیش‌تر سازمان دیده‌بان حقوق بشر نیز در گزارشی به این موضوع اشاره کرده بود.

جان‌باختن ۱۵ کودک بیمار به دلیل تحریم‌ها

نهم آبان ماه جاری هاشمی گلپایگانی در کنفرانس خبری خانه ای‌بی از توقف واردات پانسمان بیماران پروانه‌ای خبر داد. به گفته هاشمی گلپایگانی از بدو تاسیس خانه «ای‌بی» پانسمان‌های مخصوص بیماران به صورت منظم از خارج از کشور تهیه و برای بیماران به صورت ماهانه و رایگان ارسال می‌شد. او می‌گوید پس از بازگشت تحریم‌ها در اردیبهشت سال گذشته، ارسال این پانسمان با مشکل مواجه شد و عملا از اردیبهشت ماه ۱۳۹۷ تا کنون، تلاش‌های خانه ای‌بی برای بازگشت به شرایط پیش از تحریم بی‌نتیجه بوده است. به گفته موسس خانه ای‌بی تحریم‌ها باعث شده واردات پانسمان بیماران پروانه‌ای به کشور متوقف شود و در این مدت این خانه ای‌بی تنها از طریق موجودی انبارهایش توانسته تا حدی نیازهای بیماران را برطرف کند. او می‌گوید از زمان بازگشت تحریم‌ها ۱۵کودک بیمار ای‌بی بر اثر پیشرفت بیماری جان خود را از دست دادند و بسیاری از بیماران نیز در شرایطی وخیم به‌سر می‌برند.

معافیت‌های بشردوستانه، از افسانه تا واقعیت

در سال‌های اخیر مقامات دولت آمریکا بارها ادعا کرده‌اند تحریم‌های این کشور علیه ایران تاثیری بر تامین دارو، تجهیزات پزشکی و مواد غذایی ندارد و این اقلام مشمول معافیت‌های بشردوستانه می‌شوند. با این حال گزارش سازمان دیده‌بان حقوق بشرخلاف این ادعا را اثبات می‌کند. این سازمان در گزارشی تفصیلی بر بروز مشکلات جدی برای ایرانیان و تهدید سلامتی آنان بر اثر تحریم‌های گسترده دولت ترامپ علیه ایران تاکید کرد. به گزارش این سازمان تحریم‌های آمریکا توانایی ایران را برای تامین مالی واردات بشردوستانه از جمله داروها را با محدودیت‌های شدیدی روبه‌رو کرده است.

در این گزارش به‌طور خاص به بیماران مبتلا به سرطان خون، بیماری ای‌بی، صرع و جراحت‌های مزمن چشمی ناشی از قرار گرفتن در معرض سلاح‌های شیمیایی در جریان جنگ ایران-عراق و ناتوانی آن‌ها در دسترسی به داروهایشان اشاره شده است. در گزارش دیده‌بان حقوق بشربه‌طور خاص درباره مبتلایان به بیماری ای‌بی گفته شده«افراد مبتلا به اشکال شدید بیماری پروانه‌ای حالا ناتوان از دسترسی به بانداژهای ویژه هستند و در معرض ریسک به شدت افزایش‌یافته عفونت‌های باکتریایی، سپسیس، انگشت‌چسبی، و انقباض مفاصل شوند».

در مورد بانداژهای ویژه لازم برای مبتلایان به بیماری پروانه‌ای دیده‌بان حقوق بشر به مدارکی دست یافته که نشان می‌دهد شرکتی اروپایی با وجود معافیت‌های بشردوستانه در نتیجه تحریم‌ها از فروش بانداژها امتناع کرده است. در دو مورد دیگر، دیده‌بان حقوق بشر مکاتباتی را از سوی بانک‌هایی مشاهده کرده است که پس از تحمیل تحریم‌ها اجازه تعاملات بشردوستانه با ایران را نمی‌دهند.

چندی پیش مجید شاکری، اقتصاددان، در گفت‌وگو با «فراز» درباره تاثیر تحریم‌ها بر تامین دارو و مواد غذایی گفته بود: « اگرچه تا کنون آمریکایی‌ها گفته‌اند بانک مرکزی ایران از تحریم غذا و دارو معاف است اما وزارت خزانه‌داری آمریکا عملا بر راه تجارت ایران با غیرآمریکایی‌ها به‌ویژه اروپایی‌ها سنگ‌اندازی می‌کردند. آمریکا بر شرکت‌ها فشار وارد می‌کرد تا به ایران غذا و دارو نفروشند».

به گفته مدیرعامل خانه ای‌بی پس از تحریم این سازمان مردم‌نهاد با ارسال نامه‌ای نیاز حیاتی بیماران ای‌بی کشور به این پانسمان‌ها را به اطلاع شرکت سوئدی رساند اما شرکت سوئدی در پاسخ ضمن اشاره به تحریم‌های ایالات متحده اعلام کرد که به دلیل شرایط تحریم تصمیم گرفته‌اند که از مراوده تجاری با ایران صرف نظر کنند و با علم به اینکه دارو و مواد غذایی شامل تحریم نیست این تصمیم را گرفته‌اند. هاشمی گلپایگانی می‌گوید حتی در صورتی که شرکت سوئدی مایل به ادامه همکاری بود، تحریم‌های بانکی اجازه ارسال پول خرید محصولات این شرکت را نمی‌داد.

چرا نمی‌توان تحریم‌ها را دور زد؟

آن‌طور که هاشمی گلپایگانی می‌گوید واردات این پانسمان از طریق کشورهای همسایه نیز ممکن نیست. او در کنفرانس خبری خانه ای‌بی در این باره گفته بود: «چنانچه ازطریق کشورهای همسایه برای واردات پانسمان اقدام کنیم، شرکت تولیدکننده با توجه به افزایش چشمگیر سفارش کشور مقصد، متوجه دور زدن تحریم می‌شود و عملا این روش نیز کاربرد چندانی ندارد. در حال حاضر نیز خیرین به صورت چمدانی اقدام به وارد کردن پانسمان به کشور می‌نمایند که به دلیل حجم کم، تاثیر به سزایی نمی‌تواند داشته باشد. در دوران پس از تحریم در چند مرحله سعی شد پانسمانی جایگزین پانسمان‌های قبلی برای بیماران ارسال شود که متاسفانه رضایت بیماران را در پی نداشت و ارسال آن متوقف شد.»

وزارت بهداشت چه می‌گوید؟

به گزارش روزنامه ایران مهدی شادنوش رئیس مرکز مدیریت پیوند و امور بیماری‌های وزارت بهداشت، درباره این موضوع گفته است: «آمریکا به شکل ناجوانمردانه‌ای دارو و تجهیزات بیماران را تحریم کرده و شرکت سوئدی نیز بعد از آن رسماً اعلام کرد که پانسمان میپلکس در اختیار بیماران ایرانی قرار نمی‌دهد، با این حال وزارت بهداشت از مسیر‌های گوناگون این نوع پانسمان را تأمین کرد.»

مدیرکل امور تجهیزات و ملزومات پزشکی سازمان غذا و دارو با ذکر این نکته که بودجه لازم برای این بیماران اختصاص یافته است، می‌گوید: «وزارت بهداشت امسال از طریق کانال‌های مختلف حدود ۱۸ هزار قطعه پانسمان میپلکس متناسب با مصرف بیماران را تأمین کرده که بخشی از آن از گمرک کشور ترخیص و تحویل خانه ای‌بی داده شده و بخش دیگر نیز تا آخر آبان ماه تحویل خانه ای‌بی خواهد شد».

به گفته سیدحسین صفوی،  مدیرکل تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت پیش‌بینی می‌شود تا آخر امسال حدود ۴۸ هزار قطعه پانسمان میپلکس وارد کشور شود و علی‌رغم تحریم‌های ظالمانه که شرایط را برای بیماران پروانه‌ای سخت کرده است، ارائه خدمات از جمله تأمین پانسمان همچنان مانند گذشته ادامه دارد و خدمات به بیماران پروانه‌ای رایگان ارائه می‌شود».

با وجود اینکه مسئولان وزارت بهداشت کمبود پانسمان میپلکس را انکار می‌کنند اما باتوجه به اینکه شرکت سوئدی مولنلیکه ممانعت این شرکت از فروش میپلکس به ایران را تایید کرده به نظر می‌رسد انکار کمبود این پانسمان از سوی مسئولان وزارت بهداشت ادعایی با هدف بی‌اثر جلوه‌دادن تحریم‌ها و کاهش فشارهای داخلی باشد. مسئولان این وزارت‌خانه  در حالی تاثیر تحریم‌ها بر تامین داروی مورد نیاز کشور را انکار می‌کنند که مقامات رسمی بارها در مجامع بین‌المللی از آثار تحریم‌ها بر زندگی مردم به‌ویژه در زمینه تامین غذا، دارو و امنیت هوایی تاکیده کرده‌اند. به عنوان مثال محسن محبی،  نماینده دولت ایران در دیوان بین المللی دادگستری، اعلام کرده بود در  لایحه ماهوی جمهوری اسلامی ایران  در دعوی علیه آمریکا در دادگاه لاهه اسناد و مدارک لازم در مورد آثار تحریم‌ها بر زندگی مردم به ویژه در حوزه غذا و دارو و امنیت هوایی جمع‌آوری و طبقه‌بندی شده بود. همچنین محمد جواد ظریف نیز پس از تحریم جدید بانک مرکزی ایران توسط آمریکا گفته بود: «وقتی بانک مرکزی از لیست SDN به SDGT تغییر می‌کند تنها تفاوتی که این اختلاف تعبیر ایجاد می‌کند این است که در خرید اقلامی مثل دارو و غذا مشکل ایجاد می‌شود و این اقدام یک جنایت جنگی است».

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از وبسایت فراز، تاریخ 22 آبان 98، کد مطلب: -: www.faraz.ir