شعار سال: خیابان اصلی حجاب این روزها میزبان خانوادههایی است که آمدهاند تا ازپنجمین نمایشگاه تخصصی اسباب بازی دیدن کنند. این نمایشگاه با شعار «تمرین زندگی» با حضور ۱۶۰ تولیدکننده اسباببازی، ۲هزار اسباببازی ایرانی، بیش از ۶۰ طراح و عروسکساز و معرفی ۴۰۰ عروسک در شهر عروسکها تا چهار روز دیگر برپاست. سالنهای اصلی کانون پرورش فکری مملو از کودکانی است که هر کدام بسته به علایق و دنیای فکریشان غرفه خاصی را انتخاب کردهاند. برخیها بهسمت بازیهای فکری رفتهاند و گروهی دیگر هم در شهر عروسکها گشت میزنند البته شماری هم به سمت بازیهای مهارتی رفتهاند. با این همه هنوز کودکانی هستند که نمیدانند به چه بازی علاقه دارند مداوم این سالن و آن سالن میروند هر اسباب بازی را فقط به خاطر شکل و ظاهرش در سبد خریدشان میاندازند. تنوع اسباب بازی در این سالنها بسیار بالاست. از عروسکهای دستساز تا روباتهای ماجراجو، از بازیهای فکری کاغذی تا اسباببازیهایی که به مهارتهای صنایعدستی کمک و بچهها را به استفاده از خلاقیت هنریشان تشویق میکنند. برای بچههای کوچکتر هم انواع عروسک، هرمهای آموزش رنگها و لوازم نقاشی موجود است. در هر سالن در کنار غرفههای فروش اسباب بازی وسایل بازی مختلف هم قرار گرفته که بچهها اغلبشان سرگرم بازی شدهاند. با این همه دلیلی که این خانوادهها را به اینجا کشانده فقط قیمت اسباب بازیها نیست بلکه تنوع انواع بازیها هم است. برخی از خانوادهها در گفتگو با «ایران» میگویند در این نمایشگاه قیمتها بسیار ارزان است. آنها هر کالایی را ۳۰ تا ۶۰ هزارتومان زیر قیمت بیرون خرید میکنند و برخی دیگر هم بر این باورند که بسیاری از تولیدکنندگان در این نمایشگاه حضور دارند و آنها میتوانند براحتی اسباب بازیها را با هم مقایسه و بعد خرید کنند: «قیمتهای بیرون بسیار گران است و ما هم سه سالی است که برای خرید به نمایشگاه اسباب بازی میآییم. بچهها به بازیهای فکری علاقه دارند و دخترم هم به عروسک. قیمتها هم بستگی به کالا دارد مثلاً برای عروسکهای پارچهای و دستساز به طور میانگین ۲۰ هزار تومان هزینه میکنیم در مورد بازیهای فکری هم قیمتها به طور میانگین ۳۰ هزار تومان است که اگر بخواهیم بیرون بازی فکری را خرید کنیم بیش از این باید پول پرداخت کرد. البته اینجا تنوع محصولات هم بسیار بالا است. انواع و اقسام بازیهای فکری و مهارتی برای هر سن و سالی وجود دارد.» این حرفها از سوی برخی خانوادهها در حالی عنوان میشود که بسیاری از غرفه داران اعلام کردهاند که هنوز اسباب بازی جایی در سبد خرید بعضی از خانوادهها ندارند و موضوع اسباب بازی برای برخی خانوادهها در شمار موارد لوکس تلقی میشود، اما واقعیت ماجرای اسباب بازی و نقشی که در زندگی کودک ایرانی بازی میکند را دبیر پنجمین جشنواره اسباب بازی این تشریح میکند: در این سالها سعی کردیم موضوع اسباب بازی را در مدارس و خانوادهها نهادینه کنیم، اما هنوز خیلی از خانوادهها معتقدند که اسباب بازی کالای تجملاتی است. بسیاری از خانوادهها اصلاً اسباب بازی برای کودکانشان نمیخرند. ما از مسئولان میخواهیم که در این زمینه ورود کنند چرا که بازی فواید بسیار زیادی برای کودک دارد کودکانی که بازیهای مختلف را انجام میدهند شادترند، تعامل اجتماعی و مسئولیتپذیری بالایی دارند و آنها خلاقتر از دیگر کودکان هستند همچنین اسباب بازی موجب کشف تواناییها، بالندگی شخصیت، سرگرمی و تفریح، خلاقیت، کاهش اضطراب، استرس، افسردگی، امیدواری و برنامهریزی در زندگی کودکان و نوجوانان میشود. ما بر این باوریم کودکانی که اسباب بازیهای متنوع در دوران کودکی دارند آینده درخشانتر و موقعیت اجتماعی بهتری دارند.
قدرت خرید مردم پایین آمده است
اگر گشتی کوتاه در نمایشگاه بزنید براحتی متوجه مشکلات تولیدکنندگان میشوید. میثم حبیبی یکی از تولیدکنندهها دراین باره میگوید: اگرچه خانوادهها به اسباب بازی نسبت به سالهای گذشته بیشتر شده است، اما همچنان کشورهای دیگر از ما جلوتر هستند و به وسایل بازی برای کودکانشان بسیار توجه میکنند. در ایران متأسفانه خانوادهها توجهی به بازیهای فکری ندارند بلکه هر چه ارزانتر یا سادهتر باشد برای فرزندانشان میخرند البته در این زمینه قرار بود آموزش و پرورش اتاقهای اسباب بازی راهاندازی کند، اما این کار نیاز به بودجه زیادی دارد، برای همین برخی از مدارس خاص به طور محدود خودشان میآیند و خریدی میکنند. البته ما نیاز داریم که موضوع اسباب بازی بهصورت یک فرهنگ در کشور مطرح شود.
او با بیان اینکه مردم نیز قدرت خرید برای خیلی از کالاها را ندارند ادامه میدهد: سبد خرید خانوادهها کوچکتر شده و حالا به سمت اسباب بازیهایی میروند که قیمت چندانی ندارند. البته شرایط کاری برای صنف ما ایدهآل نیست برای مثال ما تولیدکنندهای نداریم که اسباببازی مجهز به سیستم رادیو کنترل تولید کرده باشد. اگر بخواهیم برای تولید عروسکهایمان از پلاستیک فشرده استفاده کنیم، هزینه تولیدمان افزایش پیدا میکند.
مجید بهنیا مدیر فروش یک شرکت تولیدکننده نیز با اشاره به تولید مجموعه بازیهای فکری کاغذی میگوید: کاغد بسیار گران شده وقتی هم دلار بالا میرود کاغذ افزایش پیدا میکند. ما اوایل سال ۹۷ کاغذ را کیلویی ۳ هزار و ۵۰۰ میخریدیم، اما حالا ۳۴ هزار تومان میخریم. ما چهار محصول آماده تولید داریم، اما بهدلیل اینکه هزینهها بالا رفته است نمیتوانیم این تولیدات را وارد بازار کنیم البته قدرت خرید مردم هم کاهش پیدا کرده است.
در این نمایشگاه سالنی وجود دارد بهنام شهر عروسکها. چندین غرفه در این سالن وجود دارد که عروسکهای بومی ایرانی را عرضه میکنند. مسئولان غرفههای این عروسکها میگویند که هدف از تولید این عروسکها آشنایی کودکان با فرهنگ اقوام ایرانی است. موضوعی که مریم قوی دل مسئول غرفه عروسکها میگوید: سالها پیش به روستاهای ایران رفتیم و در آنجا از زنان روستایی خواستیم تا برای ما عروسکهایی بسازند که وقتی بچه بودند با آن بازی میکردند آنها اصلاً به یاد نمیآوردند که با چه عروسکهایی بازی میکردند ما از آنها خواستیم تا قصه برایمان بگویند در هنگام گفتن داستان با اشاره به بازیهای دوران کودکیشان شروع به عروسکسازی کردند. البته هماکنون حدود ۱۳۸ سازنده روستایی داریم که بخشی زیادی از فروش عروسکها به آنها میرسد.
همه استانها مکلف به راهاندازی اتاق بازی در مدارس شدند
طرح تجهیز ۱۰هزار مدرسه به اتاق بازی و اسباببازی، اتفاقی بود که در آیین گشایش چهارمین جشنواره اسباببازی عنوان شد، اما در نخستین گام قرار شد تا ۱۰ استان تهران، کرمان، کردستان، قزوین، مازندران، آذربایجان غربی، خراسان رضوی، همدان، سیستان و بلوچستان و فارس هریک با تجهیز ۱۰۰ مدرسه اجراکننده طرح باشند؛ قرار شد در کنار بازیهای حرکتی مهارتی، اسباببازیهای آموزشی هم در مدارس باشد. موضوعی که در اجرا با مشکل مواجه شد و رضوانه حکیمزاده معاون ابتدایی وزیرآموزش و پرورش به آن اشاره میکند: سال گذشته قرار شد تا ۱۰ هزار مدرسه را تجهیز کنیم، اما بررسیهایی که انجام دادیم متوجه شدیم که توان این مقدار تجهیز در وزارتخانه وجود ندارد برای همین هزار مدرسه را در ۱۰ استان کشور تجهیز کردیم. برای امسال در نظر داریم در تمامی استانهای کشور هر کدام ۱۰۰ مدرسه را تجهیز به اتاق اسباب بازی کنیم. آییننامه اتاق بازی در مدارس به استانهای مختلف ابلاغ شده و استانها مکلفند که این آییننامه را اجرایی کنند.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران، تاریخ انتشار: 10 دی 1398، کدخبر: 531242 ، www.iran-newspaper.com