شعارسال: محمدعلی دستمالی، با اشاره به استفاده روسیه از پایگاه هوایی همدان و با بیان اینکه آمریکایی‌ها می‌دانستند استفاده روس‌ها از پایگاه نوژه نمی‌تواند تغییری بنیادین در صحنه معادلات سوریه ایجاد کند، گفت: آمریکا می‌داند که روسیه به دنبال منافع خود است و به شکل جدی وارد همکاری و همراهی با ایران نمی‌شود و مخالفت‌شان هم بیشتر نمایشی بود.

دستمالی در پاسخ به این سوال که چرا استفاده روسیه از پایگاه نوژه همدان به نظر آمریکا نمی‌تواند تغییر بینادینی در صحنه میدانی سوریه ایجاد کند؟ اظهار داشت: بحث داعش، بحثی نیست که از طریق حمله‌های هوایی گسسته حل شود. مبارزه با داعش و از بین بردن بنیادین آنها نیازمند فعالیت جدی و لجستیک است.

او تاکید کرد: اگر داعش از طریق حمله‌های هوایی قابل شکست خوردن بود، آمریکا و ائتلاف ضدداعش مدت‌ها پیش این کار را انجام می‌دادند ولی راه شکست آنها و دستیابی به قلعه نانفوذپذیر رقه سوریه نیازمند عملیات زمینی است.

*پویایی به مناسبات ایران و ترکیه بازگشته است

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی درخصوص مناسبات تهران و آنکارا پس از وقوع کودتا در ترکیه گفت: پس از سفر آقای ظریف به آنکارا که نخستین سفر یک مقام عالی‌رتبه ایرانی پس از کودتا به ترکیه بود، فضای منعطف و خوبی در مناسبات میان دو کشور ایجاد شده است.

او ادامه داد: متاسفانه در دیدارهای پیشین میان مقامات ایران و ترکیه، فضای سردی حاکم بود ولی به نظر می‌رسد گرمی به روابط میان تهران و آنکارا بازگشته و شاهد پویایی و صمیمیت بیشتری میان مقام‌های دو کشور هستیم.

این کارشناس مسائل ترکیه با مهم دانستن سفر غیرمنتظره وزیر امور خارجه ترکیه به تهران طی روزهای پیش اظهار داشت: طی سفر مولود چاووش‌اوغلو، وزرای امور خارجه ایران و ترکیه دیداری پنج ساعته با یکدیگر داشتند که آن دیدار، بسیار محل تامل و تحلیل است. برخی در این باره معتقد هستند که آن دیدار، نشان از اوج صمیمیت و نزدیکی تهران و آنکارا است و برخی معتقد هستند که ترکیه پس از کودتاٰ دوست و دشمن خود را شناخته و به ایران متمایل شده است.

*تضادها درباره سوریه میان ایران و ترکیه باقی است

دستمالی با بیان اینکه باید به روابط ایران و ترکیه از دید واقع‌بینی و عقلانیت نگریست، تصریح کرد: روابط تهران و آنکارا، رابطه‌ای خاص و مبتنی بر رقابت است و نباید به آن ایدآلیستی نگاه کرد. همانطور که در روابط میان دو کشور صمیمیت و گرما ایجاد شده، هنوز تضادهایی در منافع میان دو کشور به‌خصوص درباره سوریه وجود دارد.

او افزود: روابط ایران و ترکیه در چند سال اخیر تحت تاثیر سوریه قرار داشت و اختلاف‌نظرهای جدی طرفین آسیبی جدی به مناسبات و روابط دو کشور وارد کرد؛ هرچند که این مسئله منجر به توقف روابط نشد و تنش آشکاری میان این دو همسایه قدرتمند رخ نداد ولی موجب شد تا بسیاری از همکاری‌ها متوقف شود.

*رسیدن به سطح مطلوب در روابط نیازمند مشخص شدن وضعیت آتی سوریه است

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه رسیدن به سطح مطلوب در روابط میان ایران و ترکیه نیازمند مشخص شدن وضعیت آتی سوریه است، خاطرنشان کرد: باید منتظر ماند و دید آینده سوریه چه می‌شود؟ بازیگران در فینال سوریه چه نقشی را دارند و در سوریه آینده، ایران و ترکیه از چه نفوذی برخودار هستند.

*ائتلاف و اتحاد برای همکاری‌های تهران، مسکو و آنکارا برای سوریه اغراق‌آمیز است

دستمالی درباره گمانه‌زنی‌ها درباره ایجاد یک اتحاد و ائتلاف میان ایران و ترکیه و روسیه درباره سوریه نیز ابراز داشت: هم اصطلاح ائتلاف و هم اصطلاح اتحاد برای همکاری‌های تهران، مسکو و آنکارا برای سوریه اغراق‌آمیز است. منافع استراتژیک هر سه کشور در غرب آسیا، رویکردهای هر سه کشور درباره نظام بین‌المللی و مواجه با قدرت‌های جهانی و همچنین نظام سوریه و آینده آن با یکدیگر متفاوت است.

او اضافه کرد: ایران و روسیه، دو کشوری هستند که بیشترین همکاری‌ها در سوریه با یکدیگر داشته‌اند. با این حال، دو کشور در برخی از مسائل با یکدیگر اشتراک نظر دارند اما در بسیاری از مسائل نیز با یکدیگر اختلاف داریم. هنگامی که ما با روسیه نمی‌توانیم ائتلاف داشته باشیم آنگاه چگونه می‌توان انتظار داشت با آنکارا که رقیب منطقه‌ای تهران است و همچنان خواهان سقوط بشار است، ائتلاف کنیم.

این کارشناس ترکیه یادآور شد: تهران، مسکو و آنکارا می‌توانند به صورت مقطعی و تاکتیکی و برای مبارزه با تروریسم باشد ولی برای فینال سوریه، طرفین ظرفیت همکاری با یکدیگر ندارند چراکه منافع‌شان متفاوت است. مسکو بارها گفته است که وکیل مدافع بشار اسد نیست و خواهان حفظ نظام سوریه است که این سخن، به معنای آن است که ما به دنبال منافع خود هستیم و می‌خواهیم پایگاه‌ها و نفوذمان در سوریه حفظ شود.

*ترکیه همچنان از مخالفان بشار اسد حمایت می‌کند

دستمالی با اشاره به آمادگی ترکیه برای حضور در جراب‌لس سوریه عنوان کرد: ترکیه همچنان خواهان برکناری بشار اسد است. موضوع جراب‌لس نشان می‌دهد که ترک‌ها همچنان از ارتش آزاد سوریه و دیگر مخالفان بشار اسد حمایت می‌کند و این کشور از مواضع پیشین خود دست نکشیده است.

او با یادآوری رویکرد ایران درباره سوریه بیان کرد: بشار اسد آنچنان برای ایران اهمیت دارد؛ به گونه‌ای برخی از سخنان مقام‌های ایرانی از او به عنوان خط قرمز نام می‌برند.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری ایلنا، تاریخ انتشار: 3شهریور1395، کدخبر: 403638: www.ilna.ir