شعار سال:در آستانه سال تحصیلی جدید به جهت شیوع بیماری کرونا با چالشهای جدیدی روبهرو هستیم، ازجمله دغدغههایی که این روزها ذهن والدین و مربیان را به خود مشغول کرده ، مسئله نحوه حضور دانش آموزان در کلاس درس و رعایت مسائل بهداشتی و ... است.
برخی از والدین بر این باور هستند که نیاز به حضور فرزندانشان در مدرسه نیست و آموزش را می توانند به صورت مجازی دنبال کنند ، برخی دیگر اما با مدرسه وارد مذاکره شدهاند که شاید بتوانند با گروهبندی و تفکیک درسها به مجازی و حضوری، تهیه ابزارهای بهداشتی و... حداقل چند روزی را امکان بهره بردن مستقیم از معلمان را فراهم کنند.
بااینکه همه دعوا بر سر آینده کودکان است، غافل از روح و روان لطیف و تأثیرپذیر آنها حجم بالایی از استرس، اضطراب؛ وسواس، بلاتکلیفی و ... را بر سرشان میریزیم.
کودکان دنیا را از دریچه نگاه پدر و مادرشان میبینند، کلام ما دائماً روح و روان کودکان را متأثر میکند، عمل ما الگوهای عینی برای آنها فراهم میآورد، و حتی احساساتی که سعی میکنیم از آنها پنهان نگهداریم نیز در آنها تأثیر میگذارد.
اینکه ما نگران اعضای خانواده خود باشیم و سعی کنیم مراقبتهای بهداشتی را در نظر بگیریم، طبیعی است، اما اینکه دائماً رفتارهای وسواس گونه و تذکرهای تکراری را گوش زد کنیم ، چالشها و تصمیمهای خود را ماهها قبل از شروع مدرسه در خانه مطرح کنیم و کودک را در وضعیت نگرانی و بلاتکلیفی نگهداریم، میتواند آسیبهای جدی و بعضاً جبرانناپذیری از جمله ایجاد اختلال وسواس فکری- عملی در کودکمان بر جای بگذارد.
چند توصیه کوتاه که در این ایام می تواند به ما در حفظ و ارتقا سلامت روان کودکانمان یاری برساند را در زیر بهاختصار طرح میکنم:
1. پشتوانه باشید
در مدیریت احساسات و بروز تفکرات خود صبور باشید، بدانید تنها پشتوانههای عاطفی کودکان، شما هستید و درصورتیکه مضطرب، وسواس گونه و عجولانه عمل کنید، کودکان دوچندان در معرض آسیب قرار میگیرند. شما یک خلبان هواپیما هستید که حتی اگر در شرایط بسیار بدی هم قرار دارید، نباید این حس را به مسافران خود منتقل کنید.
2. وارد گفتگو شوید
بالاخره کودک ممکن است با شنیدهها و دیدههای خود در جامعه دست به قضاوتهای ناپختهای در ذهن خود بزند و دچار ترس و وحشت باشد، لذا شما باید در شنیدن احساسات و گفتگو با بچهها پیشقدم باشید و قضاوتهای ذهنی آنها از شرایط را بشنوید و چنانچه دچار برداشتهای غیرمنطقی، ترس های کودکانه و ... بودند به آنها آرامش دهید و اطلاعات صحیح و واقعی را به آنها منتقل کنید.
3. ما در برابر بیماری ناتوان نیستیم
کودکان باید بدانند با رعایت فاصلهگذاری اجتماعی، ماسک زدن و شستشوی دستها تا حد زیادی از ابتلا به این بیماری ایمن می مانند. همچنین بی آنکه احساس بی تفاوتی به آنها دست دهد در صورت نگرانی از عواقب ابتلا به بیماری به آنها بگویید که خیلی از افراد با علائم خفیف شبیه بیماری سرماخوردگی از آن عبور می کنند و عده زیادی هم بعد از ابتلا درمان می شوند.
4. از آشفتگی خارج شوید
اکنون ماهها از شیوع این بیماری گذشته است و به نظر زمان آن فرارسیده تا در سبک زندگی خود بازنگری کنیم، در ابتدا که تازه با این پدیده مواجه بودیم اغلب برنامهای برای مدیریت زمان و تربیت کودکانمان با شرایط نو نداشتیم و لذا یک نوع از رهاشدگی اتفاق افتاد که به دلیل گذران اوقات در خانه اغلب با فضای مجازی سپری شد، اما اکنون زمان آن رسیده تا با مشورت خود کودک و در نظر گرفتن همه نیازهایش یک برنامهریزی جدید اتفاق بی افتد و با هوشمندی بیشتری پیش برویم؛ ازجمله در این برنامه باید زمانهای مناسب بازی، استفاده از فضای مجازی، مطالعه، انجام تکالیف و ... گنجانده شود ؛ بهاینترتیب ذهن و عمل ما از آشفتگی خارج میشود.
امیدوارم این نوشتار به ما کمک کند تا از چالش پیشآمده فرصتهای جدید بی آفرینیم و با کمترین آسیب عبور کنیم.
محمد صادق حدادان [روانشناس تربیتی]
پایگاه تحلیلی -خبری شعار سال، برگرفته از فضای مجازی