تفاوت خودمراقبتی و قربانی نکوهی

«نکاتی برای پیشگیری از تجاوز» دقیقا همین نکات هستند. نکاتی که به متجاوزین هشدار بدهند «تجاوز نکنید».

شعار سال: همه ما در کودکی، باید شیوه هایی برای «خود مراقبتی» فرا بگیریم. چه به دختران و چه پسران البته که باید آموزش داده شود که اندام خصوصی آنها کجاست، لمس نادرست و ناخوشایند چیست، حدود رابطه ما با غریبه ها تا کجاست، و به چه افرادی و تا کجا می توان اعتماد داشت، یا اگر در شرایط خطر قرار گرفتیم، چه کنیم یا شماره تماس پلیس و اورژانس و غیره کدام است.

اما بحث «پیشگیری از تجاوز» با آموزش دادن فنون رزمی «به زنان» (به عنوان ابژه های تجاوز!) یا خط و نشان کشیدن برای زنان که اینجا و آنجا «نروید» و فلان کار را «نکنید» و خودتان را در شرایط فلان «قرار ندهید» و «هرگز» این کار و آن کار را نکنید، باور کنید بیشتر شبیه شوخی است!

«متجاوزین» هستند که تجاوز می‌کنند، بعد شما برای پیشگیری از آن به «قربانیان» می‌گویید چه نکنند؟! این تصویر، اتفاقا به نظر من اصلا طنزآمیز نیست! «نکاتی برای پیشگیری از تجاوز» دقیقا همین نکات هستند. نکاتی که به متجاوزین هشدار بدهند «تجاوز نکنید».

اما این نکته را با تمام سادگی‌اش متاسفانه در نقاط مختلف جهان، زنان به اشکال مختلفی روی پلاکاردها به عنوان یک «شعار» و «مطالبه» لابد رادیکال با خود حمل می‌کنند. در تظاهرات مختلفی که زنان در نقاط مختلف جهان در اعتراض به اخبار تجاوز و قتل زنان به راه می‌اندازند روی پلاکاردهای خود می‌نویسند: «به ما نگویید چه بپوشیم / شما تجاوز نکنید»، یا «ما هر چه بپوشیم، ما هر کجا برویم: #بله_یعنی_بله ، #نه_یعنی_نه»، «ما لبخند می‌زنیم، ما می‌خندیم، ما شوخی می‌کنیم، ما چت می‌کنیم، ما لاس می‌زنیم، اما #نه_یعنی_نه».

ابی ومبک در کتاب «بازگشت گرگها» می‌نویسد: «زنان باید پیروی از قوانین تاریخ گذشته را متوقف کنند؛ قوانینی که هدف از وضع آنها، حفظ وضع موجود است. اگر از قوانینی پیروی کنیم که همیشه پیروی می کرده ایم، تغییری در نتیجه بازی ایجاد نخواهد شد».

به باور من، گوش فرا دادن زنان به همان توصیه های قدیمی که «نرو، نپوش، نخند، اعتماد نکن، نزدیک نشو، ...» برای پیشگیری از وقوع تجاوز، چیزیست که وضع فعلی را به همین منوالی که هست تثبیت می کند، یعنی دامن زدن و ادامه دادن #فرهنگ_تجاوز.

اگر دلسوز جامعه ای هستیم که در آن نباید تجاوز رخ دهد، به زنان (یا هر کسی که قربانی تجاوز می پنداریمش) نگوییم چه بکن یا چه نکن؛ او اگر شیوه‌های خود مراقبتی را مثل هر انسان دیگری از کودکی و نوجوانی یاد گرفته باشد، به این باید و نبایدها آگاه است. بلکه باید به مردان (یا کسی که او را متجاوز بالقوه می پنداریم) بیاموزیم که «تجاوز نکن».

*یادداشت نجمه واحدی

پایگاه تحلیلی- خبری شعار سال ،برگرفته از فضای مجازی