در ۱۱ سال گذشته، این سد تجربیات تلخی از کمبود اعتبار، توقف عملیات، رکود عملیات ساخت و از همه مهمتر وعده های بی فرجام را تجربه کرده است.

در مقاطعی اعلام شده عملیات ساخت متوقف شده، در ادامه خبر آبگیری آن مطرح شده و بار دیگر اعتراض برخی مسئولان از عدم تعطیلی روند احداث سد به گوش رسیده است.

سد گیوی بر اساس اظهارات ضد و نقیض هنوز به آبگیری کامل نرسیده است و می توان پشت سد خیل عظیم وعده ها را جمع آوری کرد.

* اهمیت پروژه مهر ماندگار و ناکارآمدی در اجرا

سد گیوی از آن جهت در این منطقه اهمیت دارد که قرار است پتانسیل ویژه ای در بخش کشاورزی فراهم ساخته و به واسطه آن سایر حوزه های معیشتی مردم ساکن را متحول سازد.

هر چند مدیر عامل آب منطقه ای استان سد سازی در اردبیل را اشباع شده می داند و مشخص نیست که آیا واقعا بعد از گذشت ۱۱ سال این سد همان کارکرد سال های اول مطالعه را خواهد داشت یا نه، اما به نظر می رسد ویژگی های این سد اهمیت خاصی به آن بخشیده است.

طبق اعلام مسئولان با آبگیری سدگیوی حدود ۱۰ هزار هکتار از اراضی شهرستان کوثر به زیرکشت آبی می‌رود. سد گیوی با حجم مخزن ۷۶ میلیون مترمکعب ۱۰۲ متر ارتفاع دارد و بر روی رودخانه گیوی چایی از نوع خاکی سنگ ریزه‌ای با هسته رسی ساخته شده و حجم مفید آن ۵۳ میلیون مترمکعب است.

روند طولانی بهره برداری از این سد موجب شد لقب مهر ماندگار به آن ضمیمه شود .

* تزریق بودجه های متنوع و کمبود اعتبار

از جمله دلایل طولانی شدن روند اجرایی این پروژه کمبود اعتبار عنوان می شود. دو سال قبل معاون سابق امور عمرانی استاندار اردبیل اجرای این پروژه را با هدف بهبود معیشت مردم ساکن ضروری دانست و از سرمایه گذاری ۵۵۰ میلیارد ریالی برای سد و تاسیسات وابسته به آن در رسانه ها گفت.

در همان سال مدیر عامل آب منطقه ای استان از ضرورت تخصیص ۵۸۰ میلیارد ریال دیگر برای تکمیل سد سخن گفت و تاکید کرد: تلاش می شود این سد در سه ماه اول سال ۹۲ به بهره برداری برسد.

با این وجود اعتراض در هزینه کرد اعتبارات در سال های اخیر همواره با این سد همراه بوده است؛ نماینده مردم خلخال و کوثر جلیل جعفری بنه با اشاره به این كه عملیات اجرایی سد گیوی در دو سال اخیر بویژه شش ماه گذشته كند و غیر‌قابل قبول بوده گفت: برغم فعالیت دوباره آن با اعتبار پیش‌بینی شده در لایحه بودجه ۹۲ نیز ۱۶۰ میلیارد ریال برای این طرح و به بهره‌برداری رساندن آن اعتباردر نظر گرفتیم ولی تكمیل آن طولانی شده است.

* اعتراض نماینده مردم نیز راه به جایی نبرد

نماینده مردم خلخال و کوثر در مجلس شورای اسلامی بارها در بازدید از این پروژه و در جلسات مربوطه نسبت به روند اجرای این پروژه اعتراض کرده است.

جعفری خروج از بن بست خلخال و کوثر و توسعه این دو شهرستان را در گرو تکمیل پروژه های اساسی می داند و معتقد است سد گیوی روند کندی در اجرا را تجربه می کند.

این نماینده همچنین در بهمن ماه سال ۹۲ از ممانعت از توقف این پروژه گفت و تاکید کرد: به دلیل ضرورت اجرای این طرح از توقف در روند ساخت این سد با جدیت جلوگیری خواهد شد.

وی با بیان اینکه سد گیوی از جمله ملزومات آبرسانی به دو شهرستان کوثر و خلخال محسوب می شود، اضافه کرد: این در حالی است که پروسه طولانی شدن تکمیل این سد موجب شده توسعه این دو شهرستان با تاخیر قابل توجهی مواجه شود.

جعفری تاکید کرد: جذب اعتبارات لازم برای تکمیل این سد توسط نمایندگان استانی در دستور کار قرار گرفته و برنامه آبگیری آن برای سال جاری پیش بینی شده است.

این تاکیدات نماینده مجلس در حالی راه به جایی نبرده که آبان ماه همان سال جعفری از تخصیص ۲۰ میلیارد ریال اعتبار برای ادامه ساخت سد گفته بود و اینکه در تکمیل آن کمبود اعتباری وجود ندارد.

وعده افتتاح از سالی به سال دیگر

نه اظهارات مدیران دولت دهم در بهره برداری از سد در سال ۹۰ به فرجام رسید و نه در سال های ۹۱ و ۹۲ و ۹۳ این سد موفق شد از وعده ها خلاصی یابد.

مدیر عامل آب منطقه ای استان که در طول این مدت بارها زمان بهره برداری را به تاریخ دیگری موکول کرده است در آخرین بازدید خود گفت: شهریور ماه امسال این سد را تکمیل می کنیم و برای هفت هزار نفر نیز به واسطه آن شغل ایجاد می شود.

این در حالی است که آبگیری آزمایشی این سد بارها رسانه ای شده و رسانه ها در آستانه انتشار خبر آبگیری نهایی و بهره برداری قطعی همواره ناکام مانده اند.

در این میان هزینه فایده این سد در وضعیتی که استان اردبیل با کاهش مخازن سدها مواجه بوده و در احداث سد به اشباع رسیده است همواره در محاسبات پنهان می ماند.

وضعیت نامشخص و مبهم سد گیوی در حالی است که از جمله دستاوردهای مهم سفر رئیس جمهور جذب اعتبار برای طرح های جدید آبیاری عنوان شده است.

در خروجی برخی پایگاه های خبری از اختصاص ۱۱۰ میلیارد ریال در سفر رئیس جمهور به این پروژه خبر داده شده و در عین حال تاکید شده که پیمانکار پروژه سال گذشته ۱۵۰ میلیارد ریال از دولت مطالبه داشته است. در واقع تکمیل سد تا پایان سال از مصوبات سفر رئیس جمهور در اردبیل بود و برخی مسئولان استانی حتی از افتتاح ویدئو کنفرانس آن در اسفند ماه سال گذشته گفتند.

* کوتاهی در اجرای پروژه ای که تاکید می شود

مدیر عامل آب منطقه ای استان طی یک سال گذشته همواره در جلسات آبی از بحرانی گفته که آبیاری سنتی کشاورزی بر سر منابع آبی استان وارد آورده است. اینکه کشاورزی با راندمان ۳۰ درصد آب را می بلعد و اینکه کشاورز باید به هر قیمتی مجاب به آبیاری نوین از جمله تحت فشار و قطره ای شود.

با این وجود فلسفه و ماهیت وجودی این سد که آبیاری نوین اراضی کشاورزی آن هم در یکی از مناطق کم آب جنوب استان است بر زمین مانده و دستگاه متولی پروژه ای را که خود به ضرورت آن تاکید دارد به فرجام نمی رساند.

هر چند نجفیان در هر بازدید از این پروژه از روند مطلوب و فعال بودن پروژه سد گیوی گفته، اما سوال اینجا است که پروژه فعال که از قضا مرتبا به آن اعتبار تزریق می شود چرا به بهره برداری نمی رسد.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری مهر، تاریخ انتشار: پنجشنبه 10 اردیبهشت 1394 ، کد خبر: 2565398، www.mehrnews.com