شعار سال: ۱۲۰۸۱ راهنمای گردشگری در ایران از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کارت گرفته‌اند. بیکاری گروهی از این راهنما‌ها که گردشگران خارجی را در ایران همراهی می‌کنند، از آبان سال گذشته و پس از سانحه هواپیمای اوکراینی، آغاز شده است؛ زمانی که شرکت‌های هواپیمایی بین‌المللی پرواز‌های ایران را متوقف کردند و آسمان ایران ناامن اعلام شد. اما گروه دیگر که ایرانی‌ها را در سفر‌های خارجی و داخلی همراهی می‌کردند با بسته شدن مرز‌ها پس از همه‌گیری ویروس کرونا و پرخطر اعلام شدن سفر حتی در داخل کشور، به جرگه بیکاران پیوستند. اندک جمعی از راهنمایان گردشگری باقی مانده بودند که تا همین اواخر تور‌های طبیعت‌گردی برگزار می‌کردند که آن‌ها هم با اوج گرفتن آمار مبتلایان کرونا، از کار بیکار شده‌اند.    

در اسفندماه سال ۹۸ حرف از ادامه بیکاری ۱۲ هزار راهنمای گردشگری تا شش ماه بعد از آن بود، اما حالا پیش‌بینی‌ها بر تداوم این بیکاری است. دولت برای حمایت از راهنمایان، به عنوان یکی از رسته‌های شغلی آسیب‌دیده از ویروس کرونا  ۶ میلیون تومان وام با نرخ سود ۱۲ درصد اختصاص داد؛  وامی که جذاب نبود و چندان هم از آن استقبال نشد. در بسته حمایتی دوم که مهرماه مصوبه ستاد ملی کرونا را گرفت، سهم تسهیلات راهنمایان گردشگری به ۲۰ میلیون تومان رسید با همان نرخ سودِ ۱۲ درصد. اما برخی از راهنما‌ها می‌گویند: سامانه «کارا» (متعلق به وزارت کار) حتی کد ملی آن‌ها را نمی‌شناسد، چه برسد که بتوانند این وام را بگیرند.

حمید درودیان، عضو هیات مدیره و خزانه‌دار انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان تهران می‌گوید: راهنما‌ها فراموش شده‌اند. ما تنها گروه از بخش گردشگری بودیم که از آبان‌ماه سال گذشته، یعنی قبل از آن‌که ویروس کرونا در دنیا شایع شود، بیکار شدیم. راهنمای گردشگری از نظر وزارت کار حتی شغل به حساب نمی‌آید و بیمه هم به آن تعلق نمی‌گیرد. آقای مونسان ـ وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قول داده بود همزمان با جشن راهنمایان گردشگری که قرار بود اسفندماه ۱۳۹۸ در استان گلستان برگزار شود، خبر خوش بیمه راهنمایان را بدهد، اما ویروس کرونا که به ایران سرایت کرد آن مراسم لغو شد و از بیمه هم خبری نشد. مدارک بیمه کیومرث غفاری، راهنمای پیشکسوت ایران که در تیرماه درگذشت، هنوز نزد من است. استاد غفاری نزدیک به شش دهه با عشق کار کرد دریغ از آن‌که با یک بیمه از او قدرشناسی شود. با این حساب تکلیف بقیه راهنما‌ها روشن است.

 او ادامه می‌دهد: طولانی شدن این بیکاری و نبود حمایت‌های کارآمد باعث شده بسیاری از راهنمایان گردشگری از این حرفه خارج شوند و به مشاغل دیگری روی آوردند. حتی می‌دانم خیلی‌هایشان راننده تاکسی اینترنتی شده‌اند.
 
این عضو انجمن صنفی راهنمایان گردشگری تهران درباره اقداماتی که تشکل‌های صنفی برای جلب حمایت‌های بیشتر می‌توانند انجام دهند، اظهار می‌کند: در دیگر استان‌ها راهنما‌ها شاید راحت‌تر با مسؤولان استانی ارتباط برقرار کنند. بالاخره موقعیتی پیش می‌آید که تشکیلات راهنماها، استاندار و یا دادستان را ببینند تا مشکلات را مطرح کنند، اما در تهران ما بعد از ۹ ماه هنوز نتوانسته‌ایم مدیر میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران را ملاقات کنیم. بعد از مدت‌ها یک وقت دیدار داده بودند که آن هم با محدودیت‌ها و تعطیلی‌های کرونا همزمان شد. مطالبه ما باید از کجا و از طریق چه کسی پیگیری شود، وقتی حتی یک مسؤول استانی وقت برای ملاقات ندارد،  یا وقتی وزارت کار  می‌گوید در حقوق کارمندان خودش مانده است، چگونه می‌تواند مشکلات اصناف دیگر را حتی بشنود؟

او می‌گوید: البته که معاونت گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی زحمت کشیده و تسهیلاتی را برای فعالان گردشگری فراهم کرده است، اما پایین‌ترین رقم بسته حمایتی دولت، یعنی ۶ میلیون تومان نصیب راهنما شد که نرخ سود آن هم ۱۲ درصد بود. راهنمایی که یک سال است بیکار شده و هیچ درآمدی ندارد و معلوم هم نیست دیگر چه زمانی بتواند کار کند، چگونه می‌تواند آن ۶ میلیون تومان با ۱۲ درصد بهره را بازگرداند؟  بماند راهنما‌هایی که از طریق موسسه‌های دیگر بیمه شده‌اند اصلا نتوانستند برای همان ۶ میلیون تومان هم ثبت‌نام کنند.

او اضافه می‌کند: بیشتر راهنما‌های حرفه‌ای که عمری دانش،  تخصص و مهارت کسب کرده‌اند نیز نتوانستند از این تسهیلات اندک بهره‌مند شوند، چون سامانه کارا درست تنظیم نشده است. راهنمایی که مثلا چند ماه برای یک آژانس توریستی کار می‌کرده و بیمه شده بوده نمی‌توانست در این سامانه ثبت نام کند. کد ملی او پذیرفته نمی‌شد. البته راهنما‌هایی که بیمه خویش‌فرما داشتند مشکلی پیدا نکردند. ولی چرا باید چنین اتفاقی بیافتد؟ چرا سیاست‌گذاری‌ها حتی برای حمایت کردن ناکارآمد است؟

درودیان می‌گوید: راهنمای گردشگری جزو مشاغلی بود که در دوران کرونا ۱۰۰ درصد آسیب دید. اگرچه آژانس‌دار، هتلدار و یا بومگردی‌ها هم دچار ضرر و زیان سختی شده‌اند، اما راهنما چه سرمایه‌ای دارد جز دانش؟ درآمد، دفتر خدمات مسافرتی، هتل و یا اقامتگاه که ندارد. راهنما‌ها امیدوار بودند امسال دیگر مشکل بیمه حل شود، حالا نه تنها این اتفاق رخ نداده که مشکلات معیشتی هم به آن اضافه شده است. از طرفی، بانک‌ها طوری با فعالان گردشگری، مخصوصا راهنما‌ها برخورد می‌کنند که عطای این وام نیم‌بند را به لقایش ببخشیم.  
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از اسکان نیوز، تاریخ انتشار: ۵ آذر ۱۳۹۹، کد خبر:
۳۱۹۵۳، eskannews.com