شعار سال: در جزئیات منتشر شده لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ که دولت تقدیم مجلس کرده، سهم صدا و سیما هم مشخص شده که بر اساس آن، برای تولید برنامه‌های صوتی و تصویری از بودجه پیشنهادی، معادل ۲ هزار و ۶۱۹ میلیارد تومان است.  

جزئیات این بودجه برای تولید برنامه‌های مختلف در سال ۱۴۰۰ شامل مواردی، چون تولید و پخش برنامه برای صداوسیمای مراکز استانی، تولید و تأمین برنامه در بستر فضای مجازی و شبکه‌های تعاملی، تولید و پخش سیمای سراسری و همچنین صدای سراسری است. همچنین برنامه گسترش فعالیت‌های رسانه‌ای برون‌مرزی و تولید، تأمین، پخش، خبر، گزارش‌ها و مستندات خبری هم در جزئیات این بودجه گنجانده شده است.

شاید دو نکته بعدی خیلی حائز اهمیت و محل بحث بسیاری از کارشناسان شده و آن ماجرای مکلف شدن درآمد‌های تبلیغاتی ناشی از پخش مسابقات ورزشی است. چرا که به موجبِ این لایحه، سازمان صداوسیما همانند وزارت ورزش مکلف شده است که درآمد‌های تبلیغاتی ناشی از پخش مسابقات ورزشی را نزد خزانه‌داری کشور واریز کند که این وجه به نسبت ۳۰ به ۷۰ به ترتیب در اختیار وزارت ورزش و صداوسیما قرار می‌گیرد.

این بحث ۳۰ به ۷۰ بودن سهم دو طرف مورد بحث قرار گرفته و از طرفی دیگر قرار است تسهیلات ارزی هم برای توسعه کمّی و کیفی برنامه‌های تولیدی، پویانمایی، مستند، فیلم و سریال در اختیار صداوسیما قرار بگیرد. البته برخی از کارشناسان می‌گویند این اتفاق در سال‌های قبل هم به همین طریق افتاده است.

تحلیلی بر اعتبارات سازمان صدا وسیما

بر اساس ماده ۹۳ قانون برنامه ششم توسعه، دولت مکلف است سهم خود از تأمین بودجه سازمان صدا وسیما را حداقل به میزان ۷ دهم درصد بودجه عمومی دولت لحاظ و تخصیص دهد.  بررسی روند ۵ ساله اعتبارات هزینه‌­ای سازمان صداوسیما  نشان می‌دهد که بخش کمک دولت از محل بودجه عمومی کشور در ۱۳۹۶ نسبت به آنچه که در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ منظور شده است نزدیک به دو برابر شده است.

در سال ۱۳۹۶، رقم مصوب کمک دولت که به صداوسیما اختصاص یافت،  ۱۳۶۰ میلیارد تومان بود که این عدد در لایحه بودجه ۱۴۰۰ به ۲۶۱۹ میلیارد تومان رسیده است.  اما منابع اعتبارات هزینه‌­ای سازمان صداوسیما علاوه بر کمک دولت از محل بودجه عمومی دولت شامل:

 ۱-درآمد آگهی ۲- تبصره ۴ قانون بودجه سنواتی در اجرای ﺗﻜلﻴﻒ ﻣﻨﺪرج در ﻣﺎده (۹۳) ﻗﺎﻧﻮن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﺸﻢ توسعه، از محل برداشت دولت از صندوق توسعه ملی است که میزان این اعتبارات از سال ۱۳۹۶ تا مبلغ مندرج در لایحه سال ۱۴۰۰ در جدول زیر آمده است:

 

سرجمع اعتبارات هزینه‌­ای سازمان صداوسیما از سال ۱۳۹۶ تا پایان سال ۱۴۰۰ تقریباً سه برابر شده، یعنی در اجرای ماده ۹۳ قانون برنامه ششم توسعه، بودجه سنواتی رسانه ملّی افزایش خاصی داشته است، اگرچه این افزایش در هر سال به میزان حداقل ۷ دهم درصد بودجه عمومی دولت نبوده و محقق نشده است. اما توانسته است هزینه­‌های سازمان را پوشش دهد.

فارغ از نگاه‌های آماری به بودجه‌های اعلام شده برای سازمان عریض و طویلی مانند صداوسیما که رقمی به مراتب بالاتر از دیگر نهاد‌های فرهنگی مانند وزارت ارشاد (۱۲۵ میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان در سال ۱۴۰۰) را به خود اختصاص می‌دهد، هر ساله اعلام این منابع مالی، پرسش‌های متعددی را درباره عملکرد رسانه‌ملّی در سطح شبکه ­های داخلی بین‌المللی از سوی صاحب‌نظران و مخاطبان به میان می‌آورد؛ اینکه آنچه به عنوان خروجی شبکه‌ها از آنتن صداوسیما پخش می‌شود، چقدر با بودجه اختصاص یافته، همخوانی و تناسب دارد؟

البته سؤالات و نکات دیگری هم در این زمینه وجو دارد و هر ساله محل بحث بوده است چطور بودجه میان برنامه‌سازان، سریال‌سازان، شبکه‌ها و بخش‌های مختلف رسانه ملّی تقسیم می‌شود؟ آیا بودجه امسال کفافِ مشکلات بخش‌های برون‌مرزی را خواهد داد؟  چقدر دوباره امسال باید شاهد تبلیغات گسترده و آگهی‌های بازرگانی و حضور اسپانسر‌ها باشیم که این پاسخ را از مدیران بشنویم بودجه کفاف نمی‌دهد مجبوریم به پخش آگهی بازرگانی؟!

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از تسنیم، تاریخ انتشار: ۲۰ آذر ۱۳۹۹، کد خبر: ۲۴۰۶۶۹۳، tasnimnews.com