شعار سال:صحبت از ساخت دومین جاده برای روستایی است که تنها ۱۰خانوار دارد. آنطور که کارشناسان میگویند ساخت جاده جدید روستای وزوه باعث کوتاهتر شدن مسیر دسترسی روستاییان میشود، اما بهای این کار قطع چهارهزار درخت کهنسال و نابودی زیستبوم منطقه خواهد بود.
هر چند کارشناسان اداره کل منابعطبیعی و آبخیزداری استان اصفهان و اداره کل حفاظت محیطزیست معتقدند ساخت جاده دوم برای این منطقه هیچ توجیهی ندارد و تنها بخشی از ارزشمندترین رویشگاه جنگلی زاگرس که هیچ کجای جهان نمونهای ندارد، برای همیشه از بین میرود؛ اما بنا به گفته نایب رئیس انجمن دوستداران طبیعت فریدونشهر، قرار است جاده دوم روستای وزوه سال آینده احداث شود.
همه اینها درحالی است که همان جاده اول هنوز در بخشهایی خاکی است و میتوان با راهاندازی تونل گردنه کلوسه هم دست یاری به سوی مردم روستا دراز کرد و هم دست از سر جنگلهای بیپناه زاگرس برداشت.
ساخت جاده دوم وزوه هیچ ضرورتی ندارد
رئیس اداره کل منابعطبیعی اصفهان با تأکید بر اینکه هیچ الزامی برای ساخت جاده دوم برای یک روستا بهقیمت قطع چهارهزار درخت کهنسال وجود ندارد، به ایران میگوید: جادهای که قرار است از کوگان به وزوه کشیده شود و از آنجا به کاهگانک برود، در اصل یک جاده میانبر است. درست است که با ساخت این جاده راه دو روستا کم میشود؛ اما این طرح تبعات زیستمحیطی جبرانناپذیری بر جای خواهد گذاشت.
مرتضی برزو زاده با ابراز تأسف از اینکه برای ساخت این جاده حدود دوهزار درخت بلوط با حداقل عمر ۵۰۰سال و درختچه جنگلی باید قطع شود، ادامه میدهد: علاوهبر این درختان، با انجام کارهای راهسازی در این منطقه حدود دوهزار درخت هم زیر تراشهها مدفون میشود. از سوی دیگر با ساخت این جاده، حیاتوحش رودخانه گوکان کاملاً نابود میشود. بارها اعلام کردهایم این طرح هیچ توجیهی ندارد و اجرای آن ضربه مهلکی به گونههای گیاهی و جانوری منطقه خواهد زد. در اینخصوص مخالفت خود را به سازمان راهداری اعلام کردهایم؛ اما با وجود مخالفتها برخی همچنان پیگیر احداث این جاده هستند.
رئیس اداره کل منابع طبیعی اصفهان گفت: جنگلهای این منطقه تنها باقیمانده جنگلی زاگرس است. میدانید که ۴۶درصد گیاهانی که در ایران مرکزی داریم، اندمیک (انحصاری) هستند و هیچ کجای جهان این گیاهان را نمیتوان پیدا کرد؛ اما اگر این جاده احداث شود، بسیاری از این گیاهان کمیاب نابود میشوند.
باعث نابودی کامل دره جنگلی
با توجه به تبعاتی که ساخت جاده دوم برای روستای وزوه خواهد داشت، انجمن دوستداران طبیعت فریدونشهر هم در این زمینه بیانیهای صادر و اعلام کردهاند ساخت این جاده هیچ توجیه فنی و زیستمحیطی ندارد.
نصرتالله تواضع، نایب رئیس انجمن دوستداران طبیعت فریدونشهر، هم در این زمینه میگوید: از آنجایی که در سالهای گذشته روستای وزوه جادهای نداشت، با درخواست اهالی حدود ۱۲سال قبل با وجود تخریبهایی که انجام شد، جادهای ۱۶کیلومتری از روستای کاهگانک به وزوه ساخته شد. در آن زمان تخریب بخشی از پوشش جنگلی منطقه پذیرفته شد؛ اما اخیراً دوباره عدهای پیگیر احداث جاده دوم برای همین مسیر هستند که اصلاً ضرورتی ندارد.
وی میافزاید: شیب منطقه بسیار زیاد است و فضای لازم برای عملیات جادهسازی وجود ندارد؛ بههمین خاطر نیاز به سنگبریهای زیادی است. در واقع انفجارها باعث نابودی کامل دره جنگلی در حاشیه رودخانه گوکان شده و هزاران اصله درخت بلوط که برخی از آنها تا ۵۰۰سال قدمت دارند، از بین خواهند رفت. از سوی دیگر این انفجارها در شیب تند منطقه باعث حرکت لایههای سست و ناپایدار شن و ماسه بهسمت بستر رودخانه شده و با انسداد جریان آب، اکوسیستم رودخانه نابود میشود.
آسانتر شدن دسترسی قاچاقچیان چوب به جنگلهای زاگرس
تواضع یکی دیگر از خسارات مهم ساخت این جاده را آسانتر شدن دسترسی و عبور و مرور قاچاقچیان چوب و از بین رفتن معیشت ساکنان منطقه میداند و میافزاید: ساخت جاده دوم روستای وزوه، ضریب حفاظتی جنگلهای این منطقه را کاهش میدهد و افزایش بوتهکنی گیاهان درحال انقراض منطقه، مانند کرفس کوهی، افزایش آتشسوزی در اثر رفت و آمد بیشتر، ورود بیشتر دام به جنگل و از بین رفتن گیاهان زیراشکوب (گیاهچههای جنگلی) را بهدنبال خواهد داشت.
وی ادامه میدهد: بلوطهای کهنسال این منطقه ثروت ملی به حساب میآید، چراکه سالها طول میکشد تا درخت بلوط رشد کند. انجمن دوستداران طبیعت شهرستان فریدونشهر حدود ۹سال است که در این منطقه بذر بلوط کاشته، اما با وجود مراقبت تنها هفت سانتیمتر رشد کرده است. در چنین شرایطی نابودی چنین بافت با ارزشی قابلقبول نیست.
از گذشته درس بگیریم
تواضع با یادآوری احداث جاده غیرضروری فریدونشهر به روستای مصر از طریق تنگه دره میلگان با صرفه هزینه میلیاردی میگوید: در آن طرح هزاران تن خاک مرتفع را برای تسطیح مسیر سنگلاخی تراشیدند، اما چند ماه بعد، آبهای سیلابی بهاری همه خاک و سنگ را همراه خود در دره خدنگستان و رودخانه یلان تخلیه کرد. در واقع نه تنها جادهای ساخته نشد، بلکه جاده مالرو تنگه هم حتی برای عبور دام عشایر بسته شد. قرار است جاده دوم روستای وزوه سال آینده احداث شود که دوستداران محیطزیست نسبت به اجرای این پروژه و تکرار اتفاقی مشابه در یکدهه قبل هشدار میدهند. باید از گذشته درس بگیریم و طرح ویرانگر دومین جاده غیرضروری روستای وزوه را متوقف کنیم.
ساخت تونل گردنه کلوسه مشکل را حل میکند
سرپرست اداره نظارت بر ساخت راههای فرعی و روستایی استان اصفهان هم میگوید: با توجه به مشکلات موجود بسیج سازندگی میخواهد جادهای برای سهولت عبور و مرور روستاییان بسازد؛ اما اداره کل منابعطبیعی و سازمانهای مردمنهاد محیطزیستی تاکنون با این طرح مخالف بودهاند. البته باید بگویم مسیر در نظر گرفته شده پوشش جنگلی بکری دارد که برای ساخت جاده کل این محور آسیب میبیند.
سعید خدابخشی با تأکید بر اینکه اداره راهداری و حمل و نقل جادهای استان برای حل این معضل تلاش دارد ساخت تونل گردنه کلوسه را در اولویت قرار دهد، میگوید: این گردنه ارتفاع زیادی دارد و باز نگهداشتن آن در فصل زمستان مشکل است، بههمین خاطر با پیگیری مسئولان محلی احداث تونل در این منطقه تصویب شده است. اگر این تونل احداث شود، بهغیر از اینکه ارتباط روستای وزوه و کاهگانک راحتتر میشود، مشکل راهبندان زمستان حل شده و دیگر اجرای جاده دوم روستای وزوه توجیهی ندارد.
سرپرست اداره نظارت بر ساخت راههای فرعی و روستایی اداره کل راهداری و حملونقل جادهای استان اصفهان توضیح میدهد: با توجه به کوهستانی بودن منطقه حجم سنگبری برای احداث جاده دوم زیاد بوده و هزینههای بسیار بالایی دارد. درحالحاضر با آنکه جاده فعلی فریدونشهر به دورک از پشندگان تا دورک خاکی است، اداره راه تلاش دارد با آسفالت این مسیر و ساخت تونل در گردنه کلوسه مسیر را ایمن کند.
جاده در مسیر جنگلی نیست
رئیس سازمان بسیج سازندگی استان اصفهان هم در این زمینه با تأکید بر اینکه تلاش سپاه برای محرومیتزدایی است، میگوید: به ما پیشنهاد شده که برای ساخت این جاده به اداره راه استان اصفهان کمک کنیم، وگرنه این جادهای نیست که سپاه بر ساخت آن اصرار داشته باشد. نقشهبرداری و طراحی جاده جدید انجام شده و در اختیار اداره راهداری و حمل و نقل جادهای قرار گرفته است. از مسئولان خواستهایم با استعلام قانونی از دستگاههای مربوطه بهطور مشخص به ما اعلام کنند احداث جاده در مسیر پیشنهادی هیچ مشکلی ندارد.
حسین انوری با اشاره به اینکه این جاده پشتکوه فریدونشهر و پشتکوه دوم چهارمحال و بختیاری را به اصفهان وصل میکند، میافزاید: اغلب جادههای این منطقه در ذخیرهگاه محیطزیستی و جنگلهای پشتکوه ساخته شدهاند؛ اما در مسیری که ما نقشهبرداری کردهایم، هیچ جنگلی وجود ندارد و جاده طوری طراحی شده که در حاشیه رودخانه قرار بگیرد.
وی ادامه داد: ما در نقشهبرداری و طراحی نقشهها که هزینههای سنگینی دارد به اداره راه کمک کردهایم تا هزینهها به حداقل برسد. در نقشهبرداریهایی که انجام دادهایم، هیچگونه بافت جنگلی در مسیر وجود ندارد، اما در نهایت اگر این مسیر را اداره راه استان در استعلام از محیطزیست و منابعطبیعی پذیرفت در اجرای پروژه به آنها کمک خواهیم کرد. البته اگر طراحی جدیدی هم که مورد تأیید منابع طبیعی باشد، ارائه کنند آمادگی داریم هرجا که اعلام کردند به آنها کمک کنیم.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه سبزینه ، تاریخ انتشار: 23 اسفند 1399 ، کدخبر: 93464 ،www.sabzineh.org