شعار سال : ایام عید در حالی به پایان می‌رسد که با افزایش نرخ ارز در روز‌های تعطیلات و کسری بودجه سال جاری، نگرانی بابت افزایش نرخ تورم در جامعه افزایش یافته است، روندی که متاسفانه هر سال بعد از شروع سال جدید، سایه سنگینی بر سر اقتصاد و معیشت مردم می‌اندازد. مساله مهمی که از دید مسوولین مغفول مانده اتخاذ سیاست‌های اصولی برای کاهش نرخ تورم و ایجاد فضای اطمینان در جامعه است تا نگرانی‌ها نسبت به افزایش تورم کاهش بیابد. کامران ندری؛ اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) درباره چرایی عدم کاهش نرخ تورم در اقتصاد ایران، نظر خود را با ما در میان گذاشته است که در ادامه مشاهده می‌کنید..

کامران ندری در خصوص افزایش نرخ تورم اسفند ماه سال گذشته که به ٣۶.٨ درصد رسید با برشمردن دلایل آن گفت: بخشی از خلق پولی که دراقتصاد ما اتفاق می‌افتد به خاطر کسری بانک هاست، به این معنا که فقط دولت دچار کسری بودجه نیست، بلکه بانک‌ها هم دچار ناترازی‌هایی هستنند که نهایتا ناترازی‌های به وجود آمده از طریق خلق پول تامین می‌شود، لذا برای حل مشکل تورم، یک راهکار مهم، رفع ناترازی بانک‌هاست.

کارشناس ارشد مسائل بانکی با بیان اینکه برای کاهش تورم حتما باید به دنبال استفاده از بهترین راهکار بود، چرا که یکی از مهم‌ترین مسائل چالش‌های اقتصاد کشور به شمار می‌رود ادامه داد: بنده معتقدم با توجه به شعار سال، اولین قدم برای پشتیبانی از تولید و تشویق مردم برای سرمایه گذاری در فعالیت‌های مولد از منظر اقتصاد کلان، کنترل نرخ تورم است، یعنی اگر نتوانیم تورم را مثل بقیه کشور‌ها تک رقمی کنیم، حتی زیر ۵ درصد برسانیم، حتی تورم نزدیک به ١٠ درصد هم برای اقتصاد و تولید، تورم بالایی است، با توجه به اینکه تورم بالا انگیزه‌های سرمایه گذاری بلند مدت را در مردم کاهش می‌دهد، لذا تورم، مردم را به سمت معامله‌ی دارایی‌های موجود در اقتصاد یعنی دلالی و سوداگری‌های زود بازده سوق می‌دهد، بنابراین افراد کمتری در فعالیت‌های مولد شرکت و یا مایل به سرمایه گذاری هستند، به همین خاطر بنده بر این باورم که اولین گام اساسی برای رشد و رونق تولید، مهار و کنترل تورم است.

ندری در خصوص تبعات تورم بر تولید کشور گفت: مساله اینجاست که تورم حتی در کوتاه مدت به تولید آسیب می‌رساند. درواقع، چون امکان مهار تورم وجود ندارد، تولید به شدت آسیب می‌بیند، مگر اینکه تقاضای کل در اقتصاد به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یابد، ضمن اینکه کاهش تقاضا نیز منجر به ایجاد رکود در کوتاه مدت می‌شود. امروز بسیاری از کشور‌های دنیا که در سال‌های گذشته از مشکل تورم رنج می‌بردند با اعمال سیاست‌های درستی به جنگ تورم رفتند و در این موضوع هم موفق شدند، هر چند آن‌ها در کوتاه مدت تبعات سیاست‌هایی که منجر به رکود و افت تقاضا می‌شد در اقتصاد را تحمل کردند، اما در نهایت آن‌ها موفق به کنترل و کاهش تورم شدند، لذا دولتمردان باید این نگرش را بپذیرند که برای کنترل تورم، اقتصاد برای مدتی وارد رکود می‌شود، اما متاسفانه هضم این موضوع برای دولتمردان ما سخت است. در حال حاضر هرکسی که بخواهد از شرایط بد اقتصادی، البته به غلط، مثالی بزند بلافاصله مستقیم به سراغ سال‌های ٩٢ تا ٩۶ که تورم در حال کنترل بود، اما رکود در اقتصاد وجود داشت می‌رود، این افراد معتقد هستند با آنکه در سال ٩٢ تا ٩۶ تورم کنترل شده بود، اما اقتصاد کشور تا حدودی دچار افت تقاضا شده و تقاضای کل دچار کاهش شده بود، بنابراین مشخص است به حسب ظاهر دولتمردان ما به دلایل متعدد و اینکه برای کنترل تورم، رکود ایجاد می‌شود، سیاست‌های کاهش تورم را نمی‌پذیرند به همین خاطر در بن بست تورم گیر افتاده ایم و نمی‌توانیم تورم را مهار کنیم.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق در این باره توضیح داد: به نظر می‌رسد مسوولین گمان می‌کنند بدون سیاست گذاری‌های درست می‌توانند تورم را به سطحی که در کشور‌های دیگر وجود دارد برسانند، با توجه به اینکه نرخ تورم در کشور‌های دیگر زیر ١٠ درصد است و در خیلی از کشور‌های دنیا زیر ۵ درصد است، گمان می‌کنند اگر بتوانیم تولید را به یک باره در کوتاه مدت بالا ببریم، تورم با افزایش تولید، کاهش پیدا می‌کند، در صورتی که این اتفاق نمی‌افتد.

ندری در این زمینه افزود: آمریکا در رکود تورمی که در انتهای دهه هفتاد و ابتدای دهه هشتاد داشت برای خروج از آن رکود تورمی اول تورم را مهار کرد و این مهار تورم باعث تشدید رکود در اقتصاد آمریکا شد، این موضوع در همه کشور‌ها اتفاق می‌افتد که منجر به کنترل تورم می‌شود، لذا این که مسئولین ما تا چه حد بتوانند و این راهکار را بپذیرند که ابتدا ما باید تورم را مهار کنیم در حالی که می‌دانیم کاهش تورم می‌تواند منجر به رکود شود علامت سوال خیلی بزرگی است که آیا این موضوع را می‌پذیرند و عملی می‌کنند؟ بنده با شناختی که از مسئولین وقت کشور دارم، بعید می‌دانم این موضوع را اصلا بتوانند هضم کنند.

کارشناس مسائل بانکی افزود: بنابراین مسیر نادرست و سیاست‌های غلطی اتخاذ شده که به کاهش تورم نمی‌انجامد، ضمن اینکه گمان نمی‌کنم با مسئولین موجود به این زودی‌ها بتوانیم مشکل تورم را حل کنیم، لذا در بلند مدت نمی‌توان به رشد اقتصادی امیدوار بود. به هر حال به صورت خلاصه در جمع بندی می‌توان گفت اولویت اصلی برای حمایت از تولید، کنترل و مهار تورم است و متاسفانه این کنترل و مهار تورم که در کوتاه مدت باعث کاهش سطح تقاضای کل می‌شود ممکن است در کوتاه مدت به تولید ضربه‌ای بزند، اما موضوعی که مسئولین به آن فکر نمی‌کنند و مایل به تفکر در آن نیستند، همین موضوع سیاست گذاری‌های درست است که تبعات کوتاه مدتی دارد، اما در بلند مدت به نفع تولید و اقتصاد است، به همین خاطر در وضعیت بغرنج و مبهمی از لحاظ سیاست گذاری قرار داریم.

کامران ندری در پایان اضافه کرد: از سوی دیگر ارزش اسمی دارایی بعضی از مردم اضافه شده در حالی که تورم فشار زیادی بر اکثریت مردم ایران وارد کرده است. هر چند فشار تورمی بر مردم زیاد است، اما مردم اعتراض خود را به تورم به صورت کلامی و لفظی نشان می‌دهند، یعنی اعتراض شدید به شکلی که مسئولین را وادار به راه حل تراشی برای کاهش تورم کند، چون از خود نشان نمی‌دهند، بنابراین نه مردم آمادگی پذیرفتن درمان کنترل تورم را دارند، نه مسئولین تلاشی برای کاهش تورم می‌کنند، لذا وضعیت پیچیده و بغرنجی در اقتصاد ایران ایجاد شده که از منظر سیاسی و اقتصادی باید تحت توجه و تحلیل و بررسی قرار بگیرد.


شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات، برگرفته از خبرگزاری دانشجو، تاریخ انتشار: 14 فروردین ۱۴۰۰، کد خبر: ۹۲۳۰۲۰،snn.ir