شعار سال: درکشور ما نیز در زمینه ارائه خدمات بانکداری الکترونیک، اظهار نظر‌های زیادی شده که به نظر می‌رسد در این راستا اقداماتی انجام شده، اما همچنان کاستی‌هایی وجود دارد.

هرچندکه با وجود همه چالش‌های موجود در سیستم بانکی، بانک‌ها در رابطه با ارائه خدمات غیرحضوری به مشتریان با یکدیگر در رقابت هستند.

البته که انتظار می‌رود تکنولوژی‌های مدرن، به مرور بر بانکداری سنتی تاثیر گذارده و رضایت مشتریان از خدمات بانکی هم روز به روز افزایش یابد.

اما بانک‌ها در حوزه خدمات الکترونیک در آینده به چه شکل خواهند بود؟

در این راستا با سید محمد رضا مصطفوی، مدیر اجرایی فناوری اطلاعات بانک قرض الحسنه رسالت گفتگویی انجام شده که از نظر می‌گذرد:

 

 با توجه به توسعه ابزار‌های بانکداری الکترونیک در کشور، موقعیت جغرافیایی شعب بانک‌ها در جذب مشتری تأثیرگذار بوده و چه موانعی برای کاهش تعداد شعب بانک‌ها در کشور وجود دارد؟

بانک قرض الحسنه رسالت راهبرد اصلی خود را در خصوص توسعه سامانه‌ها و خدمات بانکداری الکترونیک و پرداخت و در عین حال بسط سامانه‌های کشف تقلب و مبارزه با پولشوئی به منظور نظارت مؤثر و کارا بر تراکنش‌های صورت گرفته تبیین کرده و به دنبال بهره برداری حداکثری از ظرفیت‌های موجود در حوزه ابزار‌های دیجیتالی و فناوری اطلاعات است.

در همین راستا نیز نقشه راه بانکداری بدون شعبه در سطح هیئت عامل مصوب شده که می‌توان گفت نمونه‌ای بارز از ارائه شعبه دیجیتال و خدمات الکترونیک در کشور هستیم که نه تنها در وقت و هزینه مشتریان صرفه جوئی شده، بلکه باعث بهبود تجربه کاربری برای مشتریان خود در ارائه خدمات بانکی در بستر‌های مجازی هستیم.

به نظر می‌رسد با توجه به افزایش ضریب نفوذ اینترنت و تکنولوژی‌های جدید در جامعه در آینده‌ای نه چندان دور، به علت هزینه‌های پنهان و آشکار شعب بانکی، همچون سایر بانک‌ها به سمت ارائه خدمات بانکی خود در بستر دیجیتال رفته و یا حداقل در تعداد شعب بانکی در سطح کشور، کاهش ملموسی را شاهد باشیم.

با توجه به اینکه یکی از پرتراکنش‌ترین کشور‌های دنیا هستیم و طبق آمار‌ها مبلغ بسیاری از این تراکنش‌ها ناچیز است، به نظر جنابعالی چقدر نرخ کارمزد تراکنش‌ها در این موضوع موثر بوده است و چقدر انجام تراکنش‌های با مبلغ کم به صورت آفلاین و گروهی، می‌تواند در این زمینه راهگشا باشد؟

تراکنش‌های بانکی آنلاین، فارغ از مبلغ تراکنش برای بانک‌ها دارای هزینه‌های نرم افزاری، سخت افزاری و ارتباطی است و با توجه به جمعیت جوان، پویا و سرشار از نوآوری و خلاقیت کشور، در راستای راه اندازی انواع فین تک‌ها و استارت آپ‌ها، تعداد تراکنش‌های مجازی بانک‌ها نیز روز به روز رو به افزایش است، البته در همین راستا می‌توان گفت کارمزد پایین این نوع تراکنش‌ها نیز مزید برعلت است، بنابراین شاید یکی از بهترین شیوه‌ها جهت کاهش هزینه‌های زیرساختی بانک‌ها در این زمینه رفتن به سمت تراکنش‌های آفلاین بر مبنای کیف پول دیجیتالی بوده که مدیران ارشد بانک‌ها و به تازگی بانک مرکزی نیز راهکار‌های خوبی در فراهم آوردن زیرساخت کیف پول دیجیتال و یکپارچه سازی تراکنش‌های از این نوع ارائه کرده اند.

امید است با تکمیل سامانه‌های در دست اقدام بانک مرکزی و دستورالعمل‌های مدیریتی و ارائه زیرساخت کیف پول دیجیتال با عاملیت بانک‌ها تحت نظارت بانک مرکزی و همزمان افزایش کارمزد‌های تراکنش‌های آنلاین بانکی، نسبت به ترغیب مشتریان به استفاده از بستر کیف پول دیجیتالی اقدام شود.

 آیا اینکه طبق آمار‌ها تعداد پایانه‌های فروش در ایران بالاتر از میانگین جهانی است نگران کننده است و تاثیر آن بر روی اقتصاد چیست؟

ارائه کارتخوان‌های بانکی به پذیرندگان، علاوه بر ارزبری آن برای کشور، هزینه‌های پشتیبانی و نگهداری فراوانی نیز را برای شرکت‌های پرداخت به دنبال داشته، از طرفی کارمزد‌های بسیاری را نیز بر روی دوش بانک‌ها می‌گذارد، بنظر می‌رسد یکی از بهترین راهکار‌ها فراهم آوردن زیرساخت EMV طبق استاندارد‌های PCI-DSS در کشور و ارائه خدمات Card not present بر مبنای سیستم‌های نرم افزاری تسویه موبایلی از طریق اپلیکیشن‌های کیف پول دیجیتال باشد.

 

حقیقت این است که بسیاری از قوانین و الزامات بانکی ما در حوزه تراکنش‌های Card present الزامات شبکه‌های پرداخت بین الملل را Pass نخواهد کرد، بنظر می‌آید که با دو سناریو روبرو خواهیم بود:

۱- بانک مرکزی با قوانین الزام آور و یکباره، بانک‌ها را مجاب به تغییرات زیرساختی در سیستم‌های CMS و پرداخت خود کند که با توجه به هزینه‌های فراوان این کار با مخالفت‌هایی از سوی بانک‌ها مواجه خواهد شد.

۲- با استفاده از سناریو‌های شبیه سازی تراکنش‌های EMV، با استفاده از واسط‌های نرم افزاری نسبت به اصلاح تراکنش‌های بانکی اقدام نماید، تا به مرور زیر سیستم‌های بانکی نسبت به اصلاح زیرساخت‌ها و تطبیق تراکنش‌های خود با الزامات بین الملل اقدام نمایند. (سامانه کهربا بانک مرکزی تا حدودی در همین راستا در حال پیاده سازی می‌باشد)

 

 چقدر با یکپارچه سازی اطلاعات بین بانک‌ها و دیگر نهاد‌ها فاصله داریم؟

خوشبختانه با اقداماتی که بانک مرکزی طی چند سال اخیر صورت داده، سامانه‌های نظارتی و کنترلی بسیاری را راه اندازی کرده که تا حدودی یکپارچگی داده‌های کنترلی بین بانک‌ها و بانک مرکزی وجود دارد، ولی هنوز شاهد این یکپارچگی بانک‌ها و نهاد‌های دولتی و خصوصی نیستیم، شاید بهتر باشد که ابتدا دولت خدمات خود را از طریق سازمان فناوری اطلاعات کشور جمع آوری کرده و با راه اندازی درگاه خدمات الکترونیک نسبت به ارائه API به بانک‌ها و شرکت‌های خصوصی مورد تائید خدمات ارائه کند، ضمن اینکه اکنون ارائه API از طریق زیرساخت‌های متفاوتی در حوزه خدمات دولتی به بانک‌ها ارائه می‌شود.

تا کنون زمینه سازی‌های خوبی برای ایجاد کیف پول الکترونیک و راه اندازی نئوبانک‌ها در کشور انجام شده است؟

بانک قرض الحسنه رسالت همراستا با سیاست‌های کلی ابلاغی بانک مرکزی، همچنین نقشه راه تعیین شده توسط مدیریت عامل ضمن بررسی معماری‌های مدرن بانکی دنیا بر مبنای بانکداری سرویس گرا و بانکداری دیجیتال به سمت مجازی کردن خدمات بانکی خود حرکت کرده است.

امید است که اولین بانک بدون شعبه کشور باشیم و البته به دنبال اینکه اولین نئوبانک کشور باشیم نیستیم، ولی می‌خواهیم که صفر تا صد خدمات بانکی به مشتریان را در بستر‌های دیجیتالی ارائه کنیم، راه اندازی کیف پول دیجیتال و پیشخوان مجازی رسالت (شعبه مجازی بانک) که با استفاده از ظرفیت‌های زیرساخت معماری سرویس گرای بانکی و OpenAPI خدمات یک شعبه حضوری را به مشتریان بانک ارائه می‌کند، نمونه‌ای از حرکت به این سمت و سو است.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از چابک آنلابن، تاریخ انتشار:۳ شهریور ۱۴۰۰، کدخبر: ۱۷۴۰۰، www.chabokonline.com