شعار سال: پسوند سیاه در ادبیات و فرهنگ کشورهای مختلف در معنای بدبخت شدگی و خانه خرابی و وقوع حوادث بد است. دورههای خاص ورشکستگی فراگیر در برخی از بازارها نظیر بورس و طلا، با پسوند سیاه نامگذاری میشوند.
در ایران تا چند سال پیش، جمعه سیاه یادآور کشتار شهروندان انقلابی معترض به سلطنت پهلوی در میدان شهدای فعلی (ژاله) در ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ در روز جمعه بود. واقعه دردناکی که باعث نامگذاری جمعه سیاه برای این روز شد.
اما چند سالی است که جمعه سیاه علاوه بر کارکرد سیاسی خود وارد ادبیات اقتصادی کشور شده و برای روزهای دوشنبه جهت خریدهای آنلاین و روز ۵ آذرماه با اصلاح غربی بلک فرایدی، مورد استفاده قرار میگیرد.
بلک فرایدی شاید یکی از مهمترین رویدادها برای خرید ویژه تدارک دیده شده جهت شهروندان است که از سال ۱۹۵۲ به صورت رسمی هر سال یک روز پس از روز شکرگزاری (Thanksgiving) یا چهارمین پنجشنبه ماه نوامبر تحت عنوان آغاز فصل خرید کریسمس در ایالات متحده امریکا برگزار میشود. از مهمترین عوامل جذابیت بلک فرایدی برای مشتریان و خریداران، میتوان به تخفیفهای واقعی و حراجهای قابل توجه روی بسیاری از اجناس اشاره است. این تخفیفها توجه بسیاری از مشتریان را به سمت بازارهای آنلاین و آفلاین جلب نموده و تعداد زیادی از افراد به سوی این بازارها هجوم میبرند. یکی از اتفاقات معمول در حراج جمعه سیاه خشونت مشتریان نسبت به یکدیگر برای بهدست آوردن اجناسی است که تخفیف بسیار بالایی خورده باشند.
با وجود این که بلک فرایدی یک سنت امریکایی است، اما طی این رویداد میزان فروش در بسیاری از کشورهای دیگر هم مانند امریکا رشد چشمگیری پیدا میکند. در این روز بازارها در بسیاری از کشورها مثل کانادا، برزیل، سنگاپور بریتانیا و حتی در کشورهایی مثل مکزیک، رومانی، هند، فرانسه، آلمان و… تا دو برابر وضعیت معمول رونق میگیرد.
چند سالی است که در ایران نیز، همزمان با روز بلک فرایدی در جهان، برخی از فروشگاهها و خدماتدهی آنلاین، تخفیفهای ویژهای را برای یک بازه زمانی یک تا سه روزه در نظر میگیرند. نکته جالب اینکه، برخی از واسطههای داخلی در ایران، همزمان با شروع جمعه سیاه در ترکیه، کالاهای مورد نیاز را از حراجیهای ترکیهای تهیه نموده و وارد کشور میکنند.
ورای نگاه سیاسی یا اقتصادی به
جمعه سیاه، آنچه که در این اهمیت دارد،
نگاه فرهنگی به داستان بوده و بنظر میرسد که بکلی نادیده گرفته شده است. ایرانیزه کردن برخی از رویدادهای غربی، بدون موضع گیری و مداخله گری فعال، میتواند پیامدهای مختلفی در سالهای بعد داشته باشد. دومین موضوع قابل تاکید، بحث نظارت بر قیمت اجناس حراج شده و مراقبت برای کاهش کلاهبرداریها و تقلبهای احتمالی است.
اختصاصی پایگاه تحلیلی خبری شعار سال