نوع نگاه گفتمان انقلاب باید به روز شده و محتوا و قالب جدیدی از گفتگو رقم خورد

گفتمان حاکم امروز باید آزادی‌های فردی را که جامعه می‌خواهد درک کند. مشخصا یکی از مولفه‌های دوران مدرن و پسامدرن توجه به آزادی‌های فردی است. در دوران پس ازانقلاب اجازه داده نشده تا منتقدین یک تجمع رسمی داشته باشند و اگر اجازه اجتماع و اعتراض به جوانان داده می‌شد و هر از گاهی جوانان می‌توانستند خواسته‌های خود را مطرح کنند، هیچ گاه اتفاقات چند روز اخیر رخ نمی‌داد و شاهد انفجار مطالبات نبودیم. مقابله پلیسی و امنیتی با مسائل فرهنگی، نسلی و تحولات تاریخی بدترین نوع مواجهه است.

شعار سال: بسیاری از صاحب نظران بر این باور هستند که حفظ نسل جوان به عنوان سرمایه اجتماعی باید اولویت اول کشور باشد. مشکلات اجتماعی جوانان راه را برای شکل‌گیری یک نظام پیوسته و درهم تنیده بین جوانان و ارکان کشور ناهموار کرده و طبقه متوسط امید برای ساخت آینده را تا حدی از دست داده است و در این شرایط باید با زبانی نو وارد گفتمانی شد که حمایت مردم را در پی داشته باشد. در چنین فضایی به نظر می‌رسد هنوز اراده سیاسی برای یافتن ابزار ارتباطی جدید شکل نگرفته و متولیان کشور به صورت سنتی همچنان با استفاده از نیرو‌های قهری به دنبال ایجاد نظم هستند. در راستای بررسی این مسائل آرمان امروز گفت و گویی اختصاصی با دکتر بیژن عبدالکریمی، استاد دانشگاه انجام داده که در ادامه‌ می‌خوانید.

چه خللی در رابطه دولت و ملت، امروز سبب شده تا جامعه درگیر ناآرامی و اعتراض‌شود؟

گفتمان انقلاب فاقد یک مبانی نظری منسجم است و به همین علت دچار بحران شده و با مسائل و چالش‌های متعدد رو به رو می‌شود. از سوی دیگر، زیست جهان مدرن شناخته نشده، نگاه تاریخی ندارد و به سمت بازگرایی می‌رود و دقیقا به همین علت درک نمی‌کند که زنان امروز با زنان۲۰۰ سال پیش متفاوت هستند. سوژه مدرن با سوژه ماقبل مدرن متفاوت است و مشخصا نمی‌توان با منطق ماقبل مدرن، با سوژه مدرن تعامل داشت. در برهه‌ای از زمان قرار گرفته ایم که دومین شکاف تمدنی رقم خورده است. نخستین شکاف زمانی رخ داد که با مدرنیته مواجه شدیم و دومین شکاف زمانی رقم خورد که با جهان پسامدرن رو در رو شدیم. این شکاف در طول ۵۰ سال اخیر خیلی عمیق شده و در حال فاصله گرفتن از میراث خود به واسطه این شکاف شده ایم.

مهم‌ترین مولفه‌هایی که امروز سبب شده تا بخشی ازجامعه معترض باشد، مسائلی همچون رفاه، آزادی‌های فردی و بهره برداری از جهان تکنولوژیک است که نسل جوان دسترسی به این دست آورد‌ها را برای خود بدیهی می‌داند در حالی که نسل‌های گذشته چنین باوری نداشتند. نسل امروز می‌خواهد از جهان بهره برداری داشته باشد، اما شرایط مهیا نیست.

اصلا این بحث سیاسی نیست بلکه جوانان و دختران ایرانی امروز همان احساسی را دارند که اروپایی‌ها دارند و می‌خواهند همچون آنان از جهان بهره‌مند شوند. امروز در عصری قرار گرفته ایم که جهان موسوم به دهکده جهانی است و سوژه مدرن یک سوژه جهانی است و بچه‌های ما می‌خواهند خود را در سطح جهانی ببینند. در چنین شرایطی گفتمان انقلاب بومی گرایی می‌کند و به همین علت ناهم‌زبان و ناهم‌زمان است.

نوع نگاه گفتمان انقلاب باید به روز شده و محتوا و قالب جدیدی از گفتگو رقم خورد

گفتمان انقلاب با توجه به چه مسائلی می‌تواند عملکرد موفقی داشته باشد؟

گفتمان حاکم امروز باید آزادی‌های فردی را که جامعه می‌خواهد درک کند. مشخصا یکی از مولفه‌های دوران مدرن و پسامدرن توجه به آزادی‌های فردی است. در دوران پس ازانقلاب اجازه داده نشده تا منتقدین یک تجمع رسمی داشته باشند و اگر اجازه اجتماع و اعتراض به جوانان داده می‌شد و هر از گاهی جوانان می‌توانستند خواسته‌های خود را مطرح کنند، هیچ گاه اتفاقات چند روز اخیر رخ نمی‌داد و شاهد انفجار مطالبات نبودیم. مقابله پلیسی و امنیتی با مسائل فرهنگی، نسلی و تحولات تاریخی بدترین نوع مواجهه است.

زبان نو ریشه در گفتمان اقناعی دارد؟

مطالبات امروز، ریشه در نگاه نو به جهان دارد. در گفتمان انقلاب کم‌تر افرادی با زبان جهان جدید آشنا هستند و این امر مشکل ساز شده است. ادبیات و گفتمان امروز غالبا ماقبل مدرن است و این گفتمان با یک تاخر تاریخی رو به رو شده است.

برای عبور از چالش‌های موجود باید چه اقداماتی در دستور کار قرار گیرد؟

امروز نوع نگاه گفتمان انقلاب باید به روز شده و محتوا و قالب جدیدی از گفتگو رقم خورد به این معنا که باید از برخورد قهری عبورکرده و واقع بینانه به مسائل جامعه توجه کند. از سوی دیگر شکاف میان جامعه متوسط و سنتی زیاد شده است و این نیز امری مساله ساز در جامعه شده است. جریان‌های اپوزیسیون و برخی داخلی‌ها نیز این شکاف را هر روز بیشتر می‌کنند.

از سوی دیگر شکاف ملت و دولت نیز هر روز بیشتر می‌شود. نیرو‌های خارجی، عاملین فساد داخلی و بدخواهان ایران هر روز شکاف را در کشور بیشتر می‌کنند. امروز باید نیرو‌های معتدل کننده و واسطه بخواهیم که به عرصه سیاسی آمده تا وضعیت جامعه رنگ و بوی آرامش به خود گیرد.

طبقه متوسط و نسل‌های جوان باید سخنگو و نماینده‌ای در بدنه حاکمیت داشته باشند تا حرف‌های آنان را منتقل و از خواسته‌های آن‌ها دفاع کنند.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت روزنامه آرمان شرق ، تاریخ انتشار: ۹ مهر ۱۴۰۱، کدخبر: ۱۱۳۳۱۹، armanshargh.ir