شعارسال: این پروژه شامل خط انتقال آب از سد نساء به شهر‌های بم و بروات به طول ۵۷ کیلومتر، ایستگاه پمپاژ با ظرفیت ۹۷۰ لیتر در ثانیه، دو مخزن ۱۰ و پنج هزار مترمکعبی، ۴۰ کیلومتر خط برق و فاز نخست تصفیه خانه با ظرفیت ۲۵۰ لیتر بر ثانیه است؛ بنابراین گزارش، تاکنون برای این پروژه بیش از ۹۵۲۰ میلیارد ریال هزینه شده است. برای تکمیل فاز دوم در حال حاضر به حدود ۷۰۰۰ میلیارد ریال اعتبار نیاز است و برای تکمیل فاز سوم علاوه بر اعتبار موردنیاز در فاز دوم، در حال حاضر ۱۲۰۰۰ میلیارد ریال اعتبار لازم دارد.

 سد نساء با ظرفیت ۱۶۸ میلیون مترمکعب در شرق استان کرمان در ۸۰ کیلومتری شهر بم قرار دارد که عمده آب آن از کوه‌های جبالبارز تامین می‌شود و به همین دلیل به اظهار کارشناسان، آب آن از با کیفیت‌ترین آب‌های منطقه به شمار می‌رود.

*توضیخات تکمیلی برای بهره برداری بیشتر از خبر:

سد نسا بم نخستین و بزرگ‌ترین سد سنگریزه‌ای با رویه بتنی (CFRD) در ایران است. این سد در فاصله ۸۰ کیلومتری شهر بم و ۲۸۰ کیلومتری کرمان است که دارای دو قسمت، یکی بدنه اصلی با ارتفاع ۱۱۱ متر و قسمت دیگر که یک سرریز می‌باشد. حجم مفید مخزن سد ۱۶۸ میلیون متر مکعب و متوسط آورد سالانه رود نسا به سد ۱۱۰ میلیون متر مکعب است. این سد به منظور تأمین بخشی از آب کشاورزی، صنعت و شرب شهر‌های بم و بروات است، بدین صورت که ۶ میلیون متر مکعب از آب سد در صنعت، ۳۹ میلون متر مکعب به منظور تأمین آب شرب شهرستان‌های شرقی استان و ۴۲ میلون متر مکعب آب در بخش کشاورزی و ۲۲ میلیون مترمکعب برای آب محیط زیستی استفاده شود. همچنین این سد در طراحی دارای یک نیروگاه ۵ مگاواتی بوده که به دلیل اقتصادی نبودن، اجرا نشد. کارفرمای این پروژه شرکت سهامی آب منطقه‌ای کرمان و مشاوره و مطالعات این طرح توسط شرکت مهندسین مشاور مهاب قدس انجام شده‌است.

عملیات اجرایی این طرح از سال ۱۳۹۰ با هدف تأمین آب شرب مورد نیاز شهر‌های بم، بروات، فهرج، ریگان، نرماشیر و ۱۴۲ روستای تابعه به میزان ۳۹ میلیون مترمکعب در سال و تأمین آب مورد نیاز صنعت در ناحیه صنعتی ارگ جدید بم به میزان ۱۰ میلیون مترمکعب آغاز شده و این طرح با گذشت ۱۰ سال به دلیل مشکل مالی و اعتبار تکمیل نشد و بعد از ۱۰ سال با پیشرفت فیزیکی بیش از ۸۰٪ ادامه دارد که در دولت سیزدهم و با تخیص اعتبارات ویژه به اتمام رسید و توسط آقای رئیسی افتتاح شد.

منتقدین اشکالاتی چند را در طراحی، ساخت و بهره‌برداری این سد بشرخ زیر برشمرده اند:

بخشی از آب سد که به آبیاری زمین‌های کشاورزی اختصاص یافته به دلیل نبود سیستم انتقال آب بروز و انتقال آب در کانال‌های شنی یا سیمانی هدر می‌رود.

به دلیل کنترل نشدن سرعت آب در این کانال‌ها و طراحی غیراصولی، خطرات جانی برای کسانی که در آن‌ها می‌افتند وجود دارد، به‌صورتی که شاهد تلفات انسانی در این کانال‌ها بوده‌ایم.

با وجود اینکه رود نسا یک رود فصلی سیلابی است و مقدار زیادی رسوبات را به همراه می‌آورد که در بلند مدت باعث کاهش حجم مخزن و عمر سد می‌شود، سد فاقد دریچه تخلیه رسوب از کف است و سرریز‌های سد بر روی تاج سد می‌باشند. همچنین نداشتن مجرای تخلیه از کف مخزن باعث شده در زمان سیلاب، سد توانایی کنترل مناسب دبی آب و رهاسازی تدریجی را نداشته باشد. در سیلاب سال ۱۳۹۵ خروج یکباره حجم بزرگی از آب از سرریز سد باعث آبگرفتگی یا تخریب چند روستا و زمین‌های کشاورزی، از جمله نابودی کامل روستای جلگه در پایین دست سد شد.

از دلایل دیگر قدرت تخریب سیلاب سال ۱۳۹۵ نبود زیرساخت کنترل سرعت آب بعد از سرریز سد و در طول مسیر رود بود که باعث تشدت آسیب به مزارع و روستا‌ها شد.

به رغم اینکه حجم بزرگی از آب این سد به آب شرب تخصیص یافته و تصفیه خانه برای این منظور ساخته شده‌است، طراحی سد بگونه‌ای است که آب با کیفیت بهتر در سیلاب‌ها از سرریز تخلیه می‌شود و آب با کیفیت پایین‌تر و رسوبات در دریاچه سد باقی می‌ماند.

لوله خروجی آب سطحی این سد برای تأمین آب کشاورزی برای کنترل سرعت آب از افشانه استفاده کند که باعث پخش شدن آب در هوای گرم منطقه و هدر رفت آن می‌شود.

اختصاصی پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، برگرفته از منابع گوناگون