شعارسال: محمدرضا فرزین در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی درباره ارز توافقی گفت: «بازار توافقی در حال حاضر راه‌اندازی شده است و بخش زیادی از تأمین ارز نیز در این بازار و براساس توافق میان صادرکننده و واردکننده انجام می‌شود و این تصور نادرست است که بانک مرکزی نرخ را تعیین می‌کند. بازاری راه‌اندازی شد که سیستم matching دارد و مانند بورس عمل می‌کند. اما در عین حال عرضه ارز را انجام می‌دهیم تا بتوانیم به این واسطه نرخ ارز را کنترل کنیم و این مهم اکنون در بانک مرکزی در حال انجام است.»

رئیس کل بانک مرکزی ضمن اشاره به توافقات صورت گرفته با وزارت صمت درخصوص تخصیص ارز بیان کرد: «در حال حاضر وزارت صمت براساس برنامه تولید و سابقه واردات تخصیص ارز را انجام می‌دهد؛ لذا در صورتی که کمیسیون نظر دیگری دارد ضروری است این مهم با وزرات صمت مطرح شود. ما تنها مقادیر را کنترل و ارز را تأمین می‌کنیم.»

انجام تأمین مالی ارزی با ابزار‌های جدید

فرزین با بیان اینکه بانک مرکزی تأمین مالی ارزی خارج از این سامانه را نیز با ابزار‌های جدید انجام می‌دهد، یادآور شد: «در سال گذشته اوراق ارزی در مرکز مبادله ارز و طلای ایران منتشر شد. در حال حاضر نیز برای صنایع معدنی، پتروشیمی و فلزی از ابتدای سال تاکنون ۷۰۰ میلیون دلار با سپرده‌گذاری ارزی، ارز اختصاص یافته است. همچنین برای خودرو و مخابرات نیز ۵۰۰ میلیون دلار ارز اختصاص داده شد.»

او در خصوص سهمیه ارزی دستگاه‌ها گفت: «امسال ۳۶ میلیارد دلار ارز به وزارت صمت سهمیه ارزی اختصاص داده شد. ۱۵ میلیارد دلار به وزارت جهاد بر اساس مصوبه مجلس و ۴ میلیارد دلار به وزارت بهداشت تخصیص داده شد؛ بنابراین مجموعا در سال جاری ۵۵ میلیارد دلار سهمیه در کمیته تعیین شده است و بر این اساس ماهانه ثبت سفارش، تخصیص و تأمین انجام می‌شود و با کنترل و نظارت در این فرآیند به دنبال تحقق برنامه بانک مرکزی در سیاست‌های ارزی هستیم.»

رئیس کل بانک مرکزی در خصوص آخرین آمار تأمین ارز اظهار کرد: «تا ۸ مهرماه سال جاری ۲۲.۲ میلیارد دلار از سهمیه ۳۶ میلیارد دلاری وزارت صمت معادل ۶۱.۶ درصد تامین شده است. تامین ارزی وزارت جهاد نیز از ۱۵ میلیارد دلار تعیین شده، ۸ میلیارد دلار معادل ۵۳.۳ درصد تامین شده است. همچنین وزارت بهداشت از ۴ میلیارد دلار سهمیه ارزی تعیین شده در ابتدای سال ۲.۲ میلیارد دلار معادل ۵۵ درصد تامین شده است؛ بنابراین فقط در ۶ ماه اول امسال بیش از ۳۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار سهمیه سالانه آن‌ها تامین و پرداخت شده است.»

فرزین تصریح کرد: «تاکنون نسبت تامین ارز به تخصیص حدود ۸۰ درصد بوده است. این عدد در سال قبل ۸۵ درصد بوده است، اما پیش‌بینی می‌کنیم که هر چه به پایان سال نزدیک شویم وضعیت بهتر شود و میزان تامین ارز نسبت به تخصیص به بالای ۸۰ درصد خواهد رسید.»

تلاش برای حذف دلار از مبادلات

او در خصوص اقدامات انجام شده در زمینه مبادلات ارزی با استفاده از ارز‌های محلی با سایر کشور‌ها خاطرنشان کرد: «در حال حاضر مبادله ارزی در چند کشور همسایه در معنای عملیات ارزی انجام شده است و هم‌اکنون در برخی کشور‌های همسایه با دلار مبادله نمی‌کنیم. برای مثال درباره تامین ارز اربعین رویه‌ها را اصلاح کردیم و دیگر تأمین به صورت دلاری نیست و دینار به متقاضیان عرضه می‌شود که البته این امر با استقبال متقاضیان ارز نیز همراه شده است.»

رئیس کل بانک مرکزی اظهار کرد: «تمام تلاش‌ها بر این نکته متمرکز شده است که دلار از فرآیند مبادله‌مان حذف شود؛ اما باتوجه به مسائلی که در تعاملات با دیگر کشور‌ها داریم این موارد باید به تدریج برطرف شود تا بتوانیم فعالیت‌هایمان را به درستی انجام دهیم.»

بازگشت ۷۸ درصدی ارز تخصیصی در سال گذشته

فرزین با بیان اینکه مطابق با قانون ارز باید به کشور بازگردد، عنوان کرد: «در سال گذشته ۸۵ درصد ارز اختصاص داده شده برگردانده شد که در این میان ۷۸ درصد این میزان در مهلت قانونی تعیین شده، بازگشت داده شده است. دلیل تعیین مهلت‌های قانونی مختلف با توجه به ماهیت فعالیت‌های صادرکنندگان است. همچنین در صورتی که در مهلت قانونی تعیین شده توسط بانک مرکزی ارز حاصل از صادرات برگردانده نشود به تعزیرات معرفی شده و پرونده قضایی تشکیل می‌شود.»

شعارسال با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از راه پرداخت، تاریخ انتشار: 10مهر1403، کدخبر:380025، way2pay.ir