پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سرویس ویژه نمایندگی لنز و عدسی های عینک ایتالیا در ایران با نام تجاری LTL فعال شد اینجا را ببینید  /  سرویس ویژه بانک پاسارگارد فعال شد / سرویس ویژه شورای انجمنهای علمی ایران را از اینجا ببینید       
کد خبر: ۵۷۳۱۱
تاریخ انتشار : ۱۳ فروردين ۱۳۹۶ - ۰۲:۲۲

پل گاومیشان ،معماری ساسانیان

پل گاومیشان یکی از تاریخی‌ترین پل‌های ایران است. طبق تحقیقاتی که محققان در این منطقه انجام داده اند، پل مربوط به دوره ساسانیان است. این پل در شهرستان دره شهر استان ایلام به عنوان اولین پلی که در زمان ساسانیان روی رودخانه سمیره بنا شده شناخته می‌شود. از همین جهت نشان دهنده فرهنگ غنی و تاریخی آن منطقه می‌باشد. این بنا در اواخر سال ۱۳۷۷ به ثبت آثار ملی ایران در آمده است. طبق کتیبه‌ها و گفته بومیان منطقه پل گاومیشان در سال ۱۰۰۸ هجری قمری توسط والی آن زمان منطقه حسین خان بزرگ مرمت و تعمیر شده است. البته طبق شواهد و باقیمانده بنا می‌توان دید که بر اثر زلزله‌های متعدد منطقه و آسیب‌های انسانی و محیطی نیمی از این بنای تاریخی تخریب شده است. پایه‌های اصلی پل بسیار قطور و به صورت دایره‌ای شکل هستند. مصالح اصلی تشکیل دهنده پل سنگ و ملات گچ است. سنگ‌های مکعبی بریده شده که منظم در کنار هم چیده شده اند و آن ستون‌های زیبا را بوجود آورده است. پل گاومیشان دارای طاق‌های قوس دار و خشتی است که با آجر ساخته شده اند. پهنای دهانه‌های طاق‌ها که ورودی آب رودخانه نیز هستند در بعضی قسمت‌ها به ۵۰ متر نیز می‌رسند.

شعار سال: پل گاومیشان واقع در شهرستان دره شهر استان ایلام، یکی از قدیمی ترین پست های تاریخی کشور متعلق به دوران ساسانی است که بخشی از تاریخ کهن این شهرستان را نمایان می کند. پل تاریخی و زیبای گاومیشان بر روی رودخانه سیمره پس از تلاقی با رودخانه کشکان ساخته شده است و بر اساس نظریات مختلف، وجه تسمیه نام این پل برگرفته از گومیشه یعنی محل پرورش گاو است.بعضی بر این باورند که گاومیش نر در قدیم جفت خود را گم می کند و در پی یافتن آن تمامی دره ها و غارها را در هم می نوردد و سرانجام آن را در غاری در این محدوده می یابد، از آن پس این منطقه را گاو میشو نامیده اند.

این پل تاریخی از پنج چشمه بزرگ تشکیل شده که در حال حاضر فقط یکی از چشمه ها سالم است. یکی از دهانه‌ های پل پس از عقب‌ نشینی سپاه ایران در جنگ با عرب ها، برای جلوگیری از نفوذ آنان تخریب شد.قوس های جناقی آجری و سایر تعمیرات سنگی و نمای فعلی پل بیانگر مرمت این پل در دوران بعد به خصوص دوران اتابک لر کوچک است.

پل گاومیشان ،معماری ساسانیان

پایه ها و تکیه گاههای اصلی پل مدور و قطور است و مصالح آن از سنگ های مکعبی بزرگ و تراشیده در ابعاد مساوی است که به صورت "رگ چین" به روی هم چیده شده اند و پایه اصلی پل را به وجود آورده است.

پل گاومیشان ،معماری ساسانیان

تاق های جناغی، دالان ها و راهروها همگی از آجرهایی به ابعاد ۲۰ در ۲۵ سانتی متر ساخته شده است و نمای این پل تاقچه های مسدود و باز و موج شکن هایی دارد که به وسیله راهروها با چند پل به هم متصل می شوند که این نیز حتی در دوران کنونی بسیار مهندسی شده به نظر می رسد.

پل گاومیشان ،معماری ساسانیان

در مورد مصالح باید گفته که مصالح اصلی آن ملاط، آجر وسنگ تشکیل می‌دهند. معماری پاتاق ها به سبک معماری ساسانی است اما در چشمه طاق ها آثار مرمت دوره‌های صفوی و قاجار دیده می‌شود. وجود پله ها در میان دالان ستون میانی، بیانگر این امر است که این پل فقط یک پل ارتباطی نبوده بلکه راهروهای داخل و پلکان نشان از این دارد که کاروانها از این پل به عنوان سرپناه به هنگام عبور استفاده می کردند و چه بسا شب ها که در دل این دالان ها کاروانیان به صبح رسانده اند.

پل گاومیشان ،معماری ساسانیان

یکی از مورخان تاریخ بنام سرهنری راولینسون در سفرنامه خود درباره این پل می نویسد: "پلی که هم اکنون بر روی سیمره (دره شهر فعلی) قرار دارد یکی از بهترین پلهای ایران است که حسین خان بزرگ (والی بزرگ و معروف ایلام و لرستان) به سال ۱۰۰۸ هجری قمری این پل را تعمیر کرده است". به اعتقاد مورخان این پل در سال ۱۳۳۴ هجری قمری بر اثر زلزله از بین رفته است.

این پل بسیار فنی و پیچیده ساخته شده است به طوری که رقیبی جدی برای پل های مهم دیگر ایران به شمار می رود.پل تاریخی گاومیشان در تاریخ ۳ اسفند ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۲۲۲ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری سمیره خبر دره شهر، تاریخ انتشار: ۳ فروردین ۱۳۹۶، کد مطلب: ۷۵۸۴:www. seymarehkhabar.ir / سایر منابع.

خبرهای مرتبط
آخرین اخبار
پربازدیدترین