بازی های بومی و محلی و سرگرمی های سنتی استان ایلام عموما شامل ورزش هایی است که جنب و جوش زیادی داشته و به صورت جمعی اجرا می شوند ضمن اینکه به فضای زیادی برای تحرک هم نیاز دارند.

پلان، هفت سنگ، خانه خانه (لی لی)، قاچان، قلان، زر مشتکی، زوران، کلاوروانکی و ... بازی های سنتی هستند که خاطره نسل های گذشته را تشکیل می دهند اما برای کودکان امروزی معنا و مفهومی ندارند و جای آنها را بازی های رایانه ای و موبایلی گرفته است.

با این وجود برگزاری جشنواره های مرتبط با بازی های بومی محلی می تواند علاوه بر احیای این ورزش ها به توسعه گردشگری در استان و همچنین جذب گردشگران کمک کند.

مردم ایلام به فراخور نوع زندگی و معیشت از گذشته‌های دور تاکنون از انواع شیوه‌های سرگرمی، ورزش و بازی‌های مختلف در موقع فراغت و مراسم شاد استفاده می‌کرده‌اند که اکنون بیشتر آنها به فراموشی سپرده شده است.

** 450 بازی بومی محلی در ایلام به تاق نسیان افتادند

مدیرکل ورزش و جوانان استان ایلام می گوید: بسیاری از بازی‌های بومی محلی در این استان شناسایی نشده اند بطوری که بیش از 450 بازی بومی محلی در استان داریم که گمنام بوده و به دست فراموشی سپرده شده‌اند.

بهروز حیدرزاده اظهار کرد: برگزاری جشنواره همگانی روستایی و بومی محلی با هدف حفظ میراث فرهنگی روستا، رونق گردشگری روستایی، زنده نگه داشتن آداب و رسوم و شیوه‌های سنتی گذران اوقات فراغت و میراث فرهنگی گذشته، گسترش بازی‌های محلی برای نسل‌های آینده، بهبود کیفیت زندگی در روستاییان و تعلق خاطر به فرهنگ بومی محلی روستاها یکی از مهمترین راهکارهای احیای این ورزش ها است.

وی یادآور شد: اجرای جشنواره ورزش های بومی محلی باعث ترویج گردشگری‌ روستایی، معرفی بازی‌های سنتی و شناسایی و تقویت بازی‌هایی که قابلیت ملی شدن دارند، می شود.

مدیرکل ورزش و جوانان استان ایلام گفت: اجرای این جشنواره‌ها در احیا و ملی شدن ورزش های بومی بخصوص در روستاهایی که به عنوان روستای هدف گردشگری شناخته شده اند، فرصت مناسبی است که ورزش‌های بومی محلی شناسایی و به عنوان یک برند معرفی شوند.

حیدرزاده تاکید کرد: بر این اساس اداره کل ورزش و جوانان استان مصمم است یکی از روستاهای ایلام را به عنوان یک برند ورزشی با هدف توسعه گردشگری ورزشی مشخص و معرفی کند.

** بازی های بومی محلی در برنامه ملی نوروزگاه استان ایلام گنجانده می شود

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ایلام با بیان اینکه در برنامه ملی نوروزگاه تمامی آداب و رسوم، موسیقی، شعر و داستان های سنتی استان ایلام مرتبط با نوروز در قالب برنامه های مختلف اجرا می شود، گفت: بازی های بومی محلی مرتبط با نوروز نیز در این برنامه گنجانده خواهد شد.

عبدالمالک شنبه زاده اظهار کرد: در تقسیم بندی شاخه های مختلف گردشگری برگزاری جشنواره ورزش های بومی محلی در رده توریسم ورزشی قرار می گیرد و علاقمندان خاص خود را دارد.

وی افزود: در حال حاضر یک نوع بازگشت به ارزش های بومی و نوع زندگی سنتی گذشته در بین مردم دیده می شود که در مورد بازی های بومی محلی هر چند با سرعت کمتر در حال رخ دادن است ولی علاقه و اشتیاق مردم مناطق مختلف به این نوع ورزش ها در حال افزایش است.

شنبه زاده تاکید کرد: بازی های بومی محلی استان ایلام علاوه بر جنبه بدنی از جمله تحرک و حفظ سلامتی دارای معنا و مفهوم است و تمامی بازی ها با آداب و رسوم و سنت مردم ارتباط دارد.

** پلان از ورزش های بومی محلی ایلام در فهرست آثار معنوی ناملموس ثبت شده است

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ایلام گفت: پلان یکی از ورزش های بومی محلی این استان است که در فهرست آثار معنوی ناملموس کشور ثبت شده است.

'در بازی پلان افراد به دو گروه تقسیم و هر گروه سه قطعه سنگ باریک و بلند (حدود 40 سانتیمتری) را در یک ردیف و به فاصله ک تا 1.5 متری از همدیگر قرار داده و هر فرد یک سنگ به طرف سنگ‌های تیم مقابل پرتاب می‌ کند و اگر یکی از آنها را انداخت سنگ دیگری پرتاب می‌کند و همینطور تا آخر همه تیم سنگ‌های خود را به سمت هدف پرتاب می‌کنند. پس از آن تیم مقابل به همین روال شروع می‌کند.

هر تیمی که زودتر از دیگری هر سه عدد سنگ کاشته شده را هدف قرار داد، یک امتیاز می‌گیرد و سپس جای تیم‌ها عوض و بازی از نو آغاز می‌ شود'

شنبه زاده اظهار کرد: تلاش می شود ورزش های بومی محلی دیگری در استان نیز که قابلیت ثبت داشته و معنا و مفهوم نیز داشته باشند در فهرست میراث معنوی ناملموس کشور ثبت شوند.

** بسته گردشگری با محوریت بازی های بومی محلی در استان وجود ندارد

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ایلام گفت: در این استان بسته گردشگری با محوریت بازی های بومی، محلی از طرف آژانس های خدمات مسافرتی و گردشگری استان تعریف نشده است.

شنبه زاده با بیان اینکه بازی های بومی محلی ظرفیت بسیار بالایی برای جلب گردشگران دارند و باید بخش خصوصی در این زمینه فعال شود، افزود: با این وجود بخش خصوصی به علت تکیه بیش از حد به دولت در این زمینه بسیار ضعیف است.

** خانه های بومگردی محور احیای بازی های بومی محلی

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ایلام یادآور شد: خانه های بوم گردی می تواند به عنوان محور احیای آداب و رسوم سنتی و ورزش های بومی محلی قرار گیرد.

شنبه زاده اضافه کرد: تاکنون پنج اقامتگاه بوم گردی در روستاهای این استان ایجاد شده و تلاش می شود به منظور رونق گردشگری روستایی تا پایان سال این تعداد به 15 اقامتگاه افزایش یابد.

وی گفت: در این اقامتگاه ها علاوه بر پخت غذاهای محلی، آیین ها و جشنواره های مرتبط با بازی های بومی محلی نیز اجرا می شود که به طور قطع در جذب گردشگران موثر خواهد بود.

** انعقاد تفاهم نامه با اداره کل ورزش و جوانان در خصوص توسعه توریسم ورزشی

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ایلام افزود: در حال انعقاد تفاهم نامه با اداره کل ورزش و جوانان استان با هدف توسعه توریسم ورزشی بخصوص بازی های بومی و محلی هستیم.

شنبه زاده اظهار کرد: همچنین کارگروهی در این زمینه با حضور استادان دانشگاه ایلام تشکیل شده تا در خصوص راهکارهای جذب گردشگر و احیای بازی های بومی و محلی تصمیم گیری کند.

به گزارش ایرنا، استان ایلام با داشتن یک هزار و 500 اثر تاریخی، طبیعی و گردشگری از مناطق مستعد کشور برای توسعه گردشگری است با این وجود از زیرساخت های مناسب و حتی اولیه گردشگری برخوردار نیست.

به نظر می رسد با احیای بازی های بومی محلی با توجه به بافت روستایی و عشایری استان و وجود طبیعت بسیار زیبا که لازمه برگزاری چنین بازی هایی است می توان با سرمایه گذاری و هزینه بسیار کمتر به اهداف توسعه گردشگری و جلب گردشگران داخلی و خارجی در استان ایلام دست یافت.

استان ایلام با 560 هزار نفر جمعیت 2 میلیون هکتار مساحت دارد که یک میلیون و 800 هزار هکتار آن را عرصه های طبیعی شامل جنگل و مرتع تشکیل می دهد.

با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)، تاریخ انتشار: 10 اسفند 1395، کدخبر: 82447596 ، www.irna.ir