شعار سال:
شرکتکنندگان در هماندیشی راهکارهای توسعه صادرات صنایع دستی در عراق
پساداعش اعتقاد دارند ایران در بازار عراق به جای استفاده از فرصت، «فرصت
سوزی» کرده است. «بهمن نامورمطلق» معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی،
صنایع دستی و گردشگری هم گفت: «داعش گروه دست نشانده غرب در عراق و منطقه در
حال از بین رفتن است و برای همین منظور پیش از آنکه بازارهای دست نخورده
منطقه به دست دیگران بیفتد باید از فرصت استفاده کنیم و منطقه را به کارگاه
بزرگ سازندگی تبدیل کنیم.»
ترکیه همین الان به یکی از رقبای اصلی ایران در
بازار عراق تبدیل شده است. نبود مدیریت مطلوب، حضور فروشندگان خرد و ایجاد
نشدن هلدینگهای بزرگ باعث شده بازار گردشگری سلامت، فروش ماهی و همچنین
صنایع دستی ایران در بازار عراق با چالشهای بزرگ از جمله از دست رفتن
اعتماد طرف عراقی منجر شود.
*فروش تخته نرد به عراق آزاد شود
نبود بستهبندی صنایع دستی زخم کهنهای است که در این جلسه هم سر
بازمیکند. به گفته رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
خوزستان، این استان با توجه به نزدیکی با عراق یک پایانه تخصصی صنایع دستی
نیاز دارد. برخی شرکتکنندگان هم اعتقاد دارند که از ظرفیت منطقه آزاد
اروند استفاده بهینه نشده و این منطقه میتواند سکوی پرتابی برای صنایع
دستی ایران به عراق باشد.
«محسن عربی» رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان
اعتقاد دارد که در تمام این مدت در عراق به دنبال فرصت سوزی بودهایم! به
گفته عربی خلف وعدهها بویژه در کردستان عراق باعث ایجاد حس بیاعتمادی
نسبت به ایران شده، در حالی که تعداد شرکتهای ترکیه در اقلیم کردستان 5-6
برابر شرکتهای ایرانی است.
این در حالی است که ترکیه تنها از یک نقطه با
عراق هممرز است اما ایران از سمت کردستان، ایلام و خوزستان همسایه است اما
بهره کمتری از همسایه ترک میبرد. وی البته تأثیر داعش روی تجارت ایران با
اقلیم کردستان را کم میداند و میگوید: در سه سال گذشته اختلافات موجود
میان کردستان عراق با دولت مرکزی و قطع سهم 17 درصدی این اقلیم از بودجه
کشور باعث کاهش مبادلات بین دو کشور شد.
اقلیم کردستان نفت را به صورت قاچاق به فروش میرساند و همین مسأله قدرت
خرید کارمندان را کاهش داده است. بازار کردستان عراق با توجه به کمبود
زمینهای کشاورزی در کردستان ایران و رونق کولبری میتواند به ایجاد
موقعیتهای شغلی برای این استان محروم منجر شود. به گفته وی عراقیها بیش
از هر چیز علاقهمند به خرید «گیوه» و «تخته نرد» از ایران هستند اما گمرک
ایران فروش تخته نرد را ممنوع اعلام کرده است.
او در این نشست خواستار
آزادسازی فروش تخته نرد به اقلیم کردستان شد. همچنین خریداران عراقی برای
اینکه عوارض سنگین را در گمرک این کشور پرداخت نکنند، صنایع دستی ایران را
به صورت قاچاق وارد این کشور عربی میکنند که باز هم به ضرر فروشندگان
ایرانی میشود. به گفته مسئولان سازمان توسعه و تجارت کشور چانهزنی با
دولت عراق برای معافیت عوارض صنایع دستی تا به امروز به جایی نرسیده است
چون یکی از منابع درآمد عراق است.
«مالمیر» رئیس اداره کل میراث فرهنگی،
صنایع دستی و گردشگری همدان هم اعتقاد دارد که حملات تروریستی و وجود داعش
باعث کاهش قدرت ترکیه درعراق شده واین مسأله فرصتی دوباره را به اقتصاد
ایران برای حضور مؤثر در بازار عراق داده است.
به گفته مالمیر مشوقهای دولت برای حضور شرکتهای بزرگ در بازار صنایع
دستی خیرهکننده نیست و نمیتواند آنها را به این سمت بکشاند. او خواستار
افزایش صادرات چمدانی به کشور عراق با توجه به موانع پیشرو برای صادرات
عمده شد.
او تکمیل خط ریلی همدان به عراق را باعث کاهش هزینه حمل و نقل و افزایش
امنیت محمولهها دانست. به گفته «رضایی» مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و
گردشگری قم هم شرایط برگزاری نمایشگاه دائمی در شهرهای مختلف عراق از جمله
نجف، کربلا و... وجود دارد که میتواند به فروش بیشتر صنایع دستی ایران در
بازار عراق منجر شود. ایران بیش از هر چیز روی شهرهای جنوبی عراق حساب
کرده است.
یکی از صادرکنندگان برتر سنگهای قیمتی از خروج چمدانی «دُر» همدانی به
عراق و فروش آن به زوار ایرانی خبر داد و گفت:«در صورتی که ما بازار وسیع
سنگهای قیمتی را داریم اما سنگ خودمان را به خودمان میفروشند.»
«عادل رشیدی» صادرکننده برتر سفال و سرامیک همدان هم تخلیه و بارگیری
محمولهها در بازارهای مرزی عراق را باعث افزایش هزینه، زمان و آسیب دیدن
کالا دانست و از مسئولان دولت ایران خواست با رایزنی با طرف عراقی از
تخلیه و بارگیری مجدد محمولهها در مرز جلوگیری کنند. او قوانین سلیقهای
در گمرک شهرهای مختلف را یکی دیگر مشکلات پیش روی صادرکنندگان صنایع دستی
دانست.
حیدریپور مدیرعامل هلدینگ بانک توسعه هم یکی از مشکلات صادرکنندگان را
جابهجایی پول دانست و گفت:«فروشندگان با قاچاق، بهتر به پولشان میرسند تا
از طریق رسمی.» رئیس کمیسیون مشترک ایران –روسیه گفت:«کشورهای موفقی چون
روسیه و ترکیه همواره این ایراد را به اقتصاد ایران وارد میکنند که
هلدینگهای بزرگ برای صادرات کالا و اقلام ندارند.» او تشکیل هلدینگهای
بزرگ را با تجمیع فروشندگان خرد از جمله گامهای ضروری و اورژانسی میداند.
«شنبه زاده» مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایلام هم اعتقاد
دارد بیتوجه به حضور داعش در عراق میتوان روی شهرهایی از عراق که این
گروه تروریستی حضور ندارد حساب کرد و صنایع دستی ایران را فروخت.
با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از روزنامه ایران، تاریخ انتشار 30 آذر 1395 شماره: 6386 : شماره صفحه: 7