شعار سال:

*فناوری اینترنت اشیاء چیست؟

اینترنتِ اشیاء (Internet of Things ‪(IoT)) مفهومی جدید در دنیای فناوری و ارتباطات است. به صورت خلاصه "اینترنت اشیاء" فناوری مدرنی است که در آن برای هر موجودی (انسان، حیوان و یا اشیاء) قابلیت ارسال داده از طریق شبکه‌های ارتباطی، اعم از اینترنت یا اینترانت، فراهم می‌گردد. اینترنت اشیا دستگاه‌ها و خودروهای مجهز به حسگرهای الکترونیکی و اینترنت را به یکدیگر متصل می‌کند که بتوان توسط اپلیکیشن‌های موجود در ، رایانه و تبلت کنترل و مدیریت شوند.

عبارت اینترنت اشیا، برای نخستین بار در سال ۱۹۹۹ توسط کوین اشتون مورد استفاده قرار گرفت و جهانی را توصیف کرد که در آن هر چیزی، از جمله اشیا بی جان، برای خود هویت دیجیتال داشته باشند و به کامپیوترها اجازه دهند آن‌ها را سازماندهی و مدیریت کنند. اینترنت در حال حاضر همه مردم را به هم متصل می‌کند ولی با اینترنت اشیاء تمام اشیاء به هم متصل می‌شوند. البته پیش از آن کوین کلی در کتاب قوانین نوین اقتصادی در عصر شبکه‌ها (۱۹۹۸) موضوع نودهای کوچک هوشمند (مانند سنسور باز و بسته بودن درب) که به شبکه جهانی اینترنت وصل می‌باشند را مطرح نمود.

فناوری اینترنت اشیاء نیز با همین فلسفه توسعه یافته‌است. دریافت، ثبت و ارسال اطلاعات ِبه‌روز و لحظه‌ای برای استفاده، تحلیل و بهبود محصولات و خدمات و البته در نهایت برای استفاده‌ی مصرف‌کنندگان انجام می‌گیرد! ورزشکاری که در طول یک برنامه‌ی تمرینی حرکات فیزیکی و تغییرات داخلی بدنش مورد مطالعه قرار می‌گیرد؛ شامپانزه‌ای که سوژه‌ی یک تحقیق علمی است و یا قفسه‌ی مخصوص کنسروهای ماهی در یک خوار و بار فروشی یا باک بنزین‌ هوشمند یک خودروی سواری که خالی شدن خود را گزارش می‌دهند! این‌ها همگی با استفاده از فناوری اینترنت اشیاء قادر خواهند بود اطلاعات لازم را به صورت لحظه‌ای به هر پایگاه داده‌ای که بدان متصل شده باشند، در هر نقطه‌ای از دنیا ارسال کنند.

فرآیند ارسال داده‌ها در فناوری اینترنت اشیاء نیازی به تعامل «انسان با انسان» یا «انسان با رایانه» نخواهد داشت و داده‌ها به صورت اتوماتیک و بر اساس تنظیمات انجام شده و در زمان‌های مشخص (معمولاً به‌صورت دائم و لحظه‌ای) ارسال می‌گردند. ظهور پدیده‌ی اینترنت اشیاء یکی از هزاران نتیجه‌ی گسترش اینترنت و البته توسعه‌ی فناوری‌های بیسیم (Wireless Technologies) و سامانه‌های میکرو-الکترومکانیکی (Micro-electromechanical Systems) است. به‌دلیل قابلیت‌های فراوانی که در تعاملات «ماشین با ماشین» در فناوری اینترنت اشیاء موجود است، این پدیده تا به امروز در بخش‌های‌ صنعت (به خصوص در انواع کارخانجات تولیدی)، انرژی و گاز کاربرد فراوانی داشته‌است. سایر محصولات هوشمند، محصولاتی که قابلیت‌ برقراری ارتباط «ماشین با ماشین» را دارند، از قبیل لیبل‌های هوشمند، کنتورهای هوشمند نیز از فناوری اینترنت اشیاء سود می‌برند.

*فناوری اینترنت اشیاءچگونه عمل می کند؟

فرآیند ارسال داده‌ها در فناوری اینترنت اشیاء بدین ترتیب است که به سوژه‌ی مورد نظر یک شناسه‌ی یکتا و یک پروتکل اینترنتی (IP) تعلق می‌گیرد که داده‌های لازم را برای پایگاه داده‌‌ی مربوطه ارسال می‌کند. داده‌هایی که توسط ابزارهای مختلف از قبیل گوشی‌های تلفن همراه و انواع رایانه‌ها و تبلت‌ها قابل مشاهده خواهند بود.

*این داده‌ها به چه کار می‌آید؟ چرا اینترنت اشیاء؟!

روزگاری جورج اورول نوشت آن‌که گذشته را کنترل می‌کند، آینده را کنترل خواهد کرد. دنیای مدرن و فناوری ارتباطات نشان داده‌است که در دنیای کسب و کار "آن‌هایی که به داده‌ها و اطلاعات بیشتر و بهتری دسترسی دارند آینده را کنترل خواهند کرد"؛ داشتن اطلاعات در دنیای جدید حکم سقوط سیب در روزگار نیوتون را دارد! اطلاعات به‌روز و مفید آن‌گاه که در زمان مناسب در اختیار اهل فن قرار گیرد، منجر به تولید محصولات و خدماتی می‌شود که زندگی بشر را هر روز بیش از پیش آسان و آسوده می‌کند؛ آسان و آسوده، با همه‌ی پیچیدگی‌ها و مصائب جهان امروز.

*اینترنت اشیا صنعتی

(Industrial Internet of Things) یا به صورت مخفف IIOT یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین زمینه‌های گسترش اینترنت اشیا می‌باشد. IIOT به معنی کاربرد این فناوری در زمینه‌های صنعتی و استفاده از آن به عنوان یک شبکه صنعتی هوشمند می‌باشد. با استفاده از IIOT در واحدهای صنعتی می‌توان کلیه اشیا در آن واحد را به یکدیگر متصل کرد و یک شبکه یکپارچه برای انجام کلیه امور تبادل اطلاعات، انجام امور کنترلی و مانیتورینگ به وجود آورد.

این فناوری در زمره ۴ فناوری بزرگ در اصلی قرار می‌گیرد که آینده اتوماسیون صنعتی را در آینده به شدت تحت تأثیر قرار خواهد داد. پیشرفت این فناوری تا آنجایی خواهد بود که طبق پیش بینی‌های انجام شده تا سال ۲۰۲۰ و با ورود شرکت‌های بزرگ و فعال اتوماسیون صنعتی به این زمینه، ارزش بازار این فناوری به بیش از ۳۱۹ میلیون دلار می‌رسد، که رقم قابل توجهی است و ارزش سرمایه‌گذاری را دارد

*اینترنت اشیا در ایران

مرکز تحقیقات مخابرات ایران (پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات) پروژه‌هایی را برای بررسی پیاده‌سازی فناوری اینترنت اشیا در ایران انجام داده است. یکی از این پروژه‌ها با عنوان «تدوین کسب و کار اینترنت اشیا در کشور» (از تاریخ ۱۰ دی ۱۳۹۳ تا ۱۰ خرداد ۱۳۹۴)، انجام شده است. در این پروژه بر اساس تجربیات علمی و عملیاتی کشورهای مختلف در حوزه‌های حاکمیت،کسب و کار، کاربردها و فناوری‌ها مطالعات اولیه صورت گرفت و نقشه راه ایران با هدف استفاده ایران از فناوری‌های نوین نظیر اینترنت اشیا برای افزایش رفاه اقتصادی، کیفیت زندگی و حفاظت از محیط زیست برای رسیدن به چشم‌انداز اقتصادی ۱۴۰۴ تعیین شد.

بررسی های موسسه تحقیقاتی گارتنر نشان می دهد که تا سال 2020 بیش از 25 میلیارد وسیله مختلف در جهان از طریق خدمات مبتنی بر اینترنت اشیاء به اینترنت یا دیگر شبکه های اطلاع رسانی متصل خواهند شد. بررسی های شرکت سیسکو نیز حاکیست که تا غلبه یافتن پدیده اینترنت اشیاء تنها سه سال زمان باقیست. بنابراین در سال 2018 ماشین ها و سیستم های الکترونیکی می توانند از طریق اینترنت بدون نیاز به انسان ها و حتی بیشتر از آنها با یکدیگر در ارتباط باشند.

در این میان قطعا دسترسی به این نوع فناوری می تواند گردش مالی خاص خود را هم به دنبال داشته و سودآوری ایجاد کند.بر اساس بررسی های موسسه IDC ارزش بازار محصولات و خدمات اینترنت اشیا تا سال 2017 به 7.3 ترییون دلار می رسد. این در حالی است که بازار مذکور در سال 2012 تنها 4.8 تریلیون دلار ارزش داشت.

*فواید و کارکردهای اینترنت اشیاء

۱. حجمی انبوه‌تر از اطلاعات

اینترنت اشیاء یک ماشین پردازش اطلاعات خواهد بود. به این معنی که شرکت‌ها مجبور به تغییراتی در روش جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات خواهند شد؛ نه فقط در حوزه‌ی تصمیم‌گیری؛ بلکه در شیوه هماهنگ کردن خود با هوش مصنوعی و حتی در حجم و نوع اطلاعاتی که اینترنت اشیاء تولید می‌کند نیز نقش‌های جدیدی برای تحلیل، استراتژی‌ها و حتی مشتری مداری تعریف می‌شود.

۲. همیشه می دانید هرچیزی کجاست

پروفسور کرانین می گوید:

اینترنت اشیاء ظرفیت ساخت یک زندگی، تجارت و محیط کاری توأم با تولید و بهره‌وری بیشتر را به ارمغان خواهد آورد.

راهکار مهم ما در مورد رابطه‌ی اینترنت اشیاء و تولید و بهره‌وری بیشتر این است که مکان‌یابی ساده‌تر و امکان‌پذیرتر خواهد شد. اکنون در بیمارستان‌ها این مهم به شکلی انجام می‌شود. تجهیزات متصل به اینترنت با علائم جغرافیایی مشخص می‌شوند و به کارگران در سرعت بیشتر کارهایشان و ذخیره‌ی زمان و پول بیشتر با دستیابی به فرآیندی کوتاه‌تر در انجام کار‌ها کمک می‌کنند

3. انتقال سریع‌تر به هرجا

اینترنت اشیاء اتفاق بزرگ زندگی روزانه‌ی شما خواهد شد. ارتباط وسایل متحرک، خودروها و جاده‌هایی که در آن ها خواهید راند می‌توانند به کاهش زمان مسافرت شما کمک کنند و بنابراین شما را قادر به کار سریع‌تر یا فعالیت‌هایی در زمان‌های مختلف کنند.

جهانی را تصور کنید که زیرساخت‌های یک شهر به حسگرهای کنار جاده مجهز شده‌اند. این حسگرها می‌توانند برای تحلیل الگوهای ترافیکی درون شهر و ایجاد دستوراتی برای عمکرد بهینه‌ی چراغ‌های راهنمایی برای کم کردن یا حتی از بین بردن قفل‌های ترافیکی استفاده شوند. این موضوع می‌تواند نه چند ساعت، که حداقل چند دقیقه‌ای را در طول روز برای ما ذخیره کند.

در آینده اینترنت اشیاء همه چیز را از خیابان‌ها تا اطلاعات چراغ‌های راهنما با یکدیگر ادغام خواهد کرد.

۴. تولیداتی سبزتر و ارزان‌تر

باید از اینترنت اشیاء قدردان بود که با فراهم کردن ارتباطات بین وسایل، ایجاد شبکه‌ای هوشمند از فناوری‌ها را تسهیل می‌کند. از ابزار اندازه گیری، حسگر‌ها و ابزار دیجیتالی برای ایجاد و جمع‌آوری منابع جایگزین انرژی سازگار با محیط زیست مانند انرژی خورشیدی و باد استفاده می‌کند.

ماکاریو نامی می‌گوید: «اینترنت اشیاء به شدت هزینه‌ها را در تولید صنعتی و تجاری کاهش خواهد داد. این امر با کاهش اتلاف انرژی، مصرف سوخت و جلوگیری از عملیات های غیر اقتصادی، ممکن خواهد شد. اینترنت اشیاء همچنین می‌تواند به بهبود و بهینه شدن تولید و انتقال انرژی و کاهش تولید گازهای گلخانه ای با تسهیل تغییر آن به انرژی‌های تجدید پذیر کمک کند

5. کنترل کامل وسایل همراه

رویی باچر، بنیانگذار و رئیس ابداعات MNH و یکی از اعضای شورای اینترنت اشیاء می گوید: «دپارتمان‌های فناوری اطلاعات ممکن است کنترل کامپیوتر‌ها و وسایل همراه را از دور فراهم کنند، اما اینترنت اشیاء افراد را قادر خواهد ساخت تا همه‌ی وسایلی که به اینترنت متصل هستند را کنترل کنند.

باچر همچنین با شرکت CommuniTake, همکاری دارد. کامیونیتیک یک استارت آپ در زمینه‌ی تهیه‌ی فناوری‌های کنترل از راه دور است. باچر می گوید فناوری‌هایی که به کاربر امکان راهبری و کنترل از راه دور گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها را می‌دهند، حالا دیگر امکان کنترل دیگر وسایل را از قبیل دوربین‌های مبتنی بر اندروید و ست‌تاپ‌باکس‌ها را فراهم خواهند ساخت.

وی می افزاید: «کاملاً مشخص است که غول‌های ارتباطات بازیگران اصلی در حوزه‌ی اینترنت اشیاء هستند و راهکار‌ها را معرفی می‌کنند. من معتقدم به زودی شاهد معرفی وسایلی مبتنی بر اینترنت اشیاء توسط شرکت‌های کوچک و بزرگ خواهیم بود.

۶. مدیریت پیچیده‌تر وسایل

براساس سخنان باچر، وقتی تعداد وسایل رشد کند، پیچیدگی مدیریت آنها نیز بیشتر خواهد شد. به عنوان مثال کارگرانی را تصور کنید که از گوشی‌های هوشمند خود برای برقراری ارتباط، سرگرمی و امورکاری استفاده می‌کنند. وقتی اینترنت اشیاء اضافه شود، مورد جدیدی را به این استفاده‌ها اضافه خواهد کرد، کنترل وسایل مبتنی بر اینترنت اشیاء و مدیریت آنها.

لاچر می گوید: «خیلی از وسایل متصل به اینترنت اشیاء مانیتور ندارند. راهی که برای کنترل وسیله وجود دارد، استفاده از گوشی هوشمند است. پیچیدگی با تنوع سیستم عامل‌ها افزایش می‌یابد.»

بنابراین، کارمندان و بخش‌های فناوری اطلاعات محدوده‌ی وسیع‌تری از ارتباطات را نه فقط با اندروید و iOS خواهند داشت. بنابراین ممکن است نیاز به آموزش پلتفرم‌های جدید نیز بین کارمندان به وجود آید.

۷. صرفه جویی در وقت

برندان ریچاردسون، از پایه‌گذاران و مدیران PsiKick، استارت آپی واقع در ویرجینیا که به توسعه‌ی سنسور‌های اینترنت اشیاء مشغول است، می‌گوید: «با کنترل وسایل متصل به اینترنت اشیاء، گوشی‌های هوشمند شما تبدیل به یک وسیله برای کنترل از راه دور وسایل می‌شود."

ریچاردسون به صحبت‌های خود اینطور می‌افزاید: «آیفون و اندروید به نسبت زیادی با حسگرهایی در همه‌ی ابعاد که ممکن است ندیده و نشناسید در ارتباط خواهند بود و گوشی‌هوشمند شما را به وسیله‌ای با اطلاعات با ارزش و با اپلیکیشن‌های مختلف تبدیل خواهند کرد.»

با این حسگرها، دیگر دغدغه و استرس صبحگاهی برای آماده کردن یک قهوه نخواهید داشت و دستگاه قهوه‌جوش به صورت خودکار در زمان بیدار شدن شما، قهوه را آماده کرده است. به عنوان مثال حسگرهای بی‌سیم می‌توانند وقتی شما در حال قدم زدن به طرف یکی از شعبه‌های یک مغازه هستید، براساس سفارش‌های قبلی شما یک فنجان قهوه سفارش دهند و شما می‌توانید آن را تأیید یا تعویض کنید و پول آن را به وسیله‌ی گوشی همراه خود پرداخت کنید."

۸. سخت‌تر کار کردن

ریچاردسون در پایان روی این موضوع که همه‌  صنایع از اینترنت اشیاء تأثیر خواهند پذیرفت تاکید کرده و به شرکت‌ها گوشزد می‌کند که هرچه زودتر خود را آماده سازند.

با اندكي تلخيص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری تحلیلی ملکشاهی خبر، تاریخ انتشار: ۵ مهر ۱۳۹۵، کد مطلب: -:www. malekshahionline.ir