شعار سال: برای پیشرفت علمی و آموزشی و رسیدن به حداقل های توسعه یافتگی، پژوهش و تحقیق سنگ بنای اولیه به شمار می رود و به همین جهت است که همواره می توان میان کم و کیف عملکرد پژوهشی در هر جامعه و میزان توسعه یافتگی آن جامعـه رابطه مستقیمی برقرار کرد.

این درحالی است که به ازای هر واحد پولی سرمایه‌گذاری در پژوهش، معادل 30 واحد سود به دست می آید که این می تواند به اقتصاد کشورها و تولید ناخالص داخلی‌شان کمک قابل توجهی کند.

امروزه در همه کشورهای توسعه یافته و یا در حال توسعه، که در پی حفظ یا ایجاد بنیان های توسعه متوازن و پایدار در زمینه­ های مختلف اقتصادی اجتماعی و … و بالا بردن قدرت رقابت خود با دیگر کشورها هستند، توسعه علم و فناوری نقش محوری دارد. علم و فناوری نیز محصول فعالیت های پژوهشی است. رشد روزافزون علم و دانش و افزایش اطلاعات و آگاهی‌ها موجب ظهور فناوری‌های جدید شده است. به گونه ای که همواره رابطه مستقیمی بین حجم اطلاعات علمی و پیشرفت فناوری‌ها از یک سو و ایجاد رفاه و امنیت ملی از سوی دیگر وجود دارد. برای پیشرفت علمی و آموزشی و رسیدن به حداقل های توسعه یافتگی، پژوهش و تحقیق سنگ بنای اولیه به شمار می رود و به همین جهت است که همواره می توان میان کم و کیف عملکرد پژوهشی در هر جامعه و میزان توسعه یافتگی آن جامعـه رابطه مستقیمی برقرار کرد. به گونه ای که می ­توان ادعا کرد که بدون آن هیچ کشوری قادر به شناسایی و حل مشکلات موجود و طرح استراتژی در جهت توسعه و پیشرفت نخواهد بود. این گزارش نگاهی دارد به نقش پژوهش در تصمیم گیری های کلان، در مقایسه با سایر کشورهای جهان، می پردازد.

جایگاه تحقیق و پژوهش در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

قانون اساسی از نظر اهمیت و اعتبار، در رأس سلسله مراتب قواعد حقوقی و مقررات هر جامعه قرار دارد. قانون اساسی بصورت کلی و در اصول متعددی به مسألة مهم مطالعه، پژوهش، نوآوری و خلاقیت اشاره نموده است. در بند الف و ب اصل دوم قانون اساس؛ بند دوم و چهارم اصل سوم قانون اساسی و همچنین اصل بیست و چهارم قانون اساسی که به بالا بردن سطح آگاهی های عمومی … از طریق تأسیس مراکز تحقیق و تشویق محققان اشاره دارد. همچنین مطابق اصل سوم، دولت موظف است همه امکانات خود را برای نیل به این امور به کار بندد. بنابراین یکی از وظایف اصلی مسؤلان حکومت اسلامی، افزایش سطح معلومات عمومی مردم و تقویت امر تحقیق و تشویق پژوهشگران عنوان شده است.

چرا پژوهش مهم است؟

انجام پژوهش و تحقیق یکی از مهم ترین عوامل توسعه در سراسر جهان محسوب می شود چرا که موجب افزایش بهره‌وری در بخش‌های اقتصادی کشور خواهد شد. پژوهش یک فرآیند است که نباید از ورودی ها، خروجی ها و پیامدهای اجرای آن غافل شد. رویکرد به پژوهش از سه منظر اهمیت و جایگاه ویژه‌ای دارد. نخست اهمیت اقتصادی آن است. براساس آنچه که کارشناسان اعلام می کنند به ازای هر واحد پولی سرمایه‌گذاری در پژوهش، معادل 30 واحد سود به دست می آید که این می تواند به اقتصاد کشورها و تولید ناخالص داخلی‌شان کمک قابل توجهی کند. دوم اینکه پژوهش و نتایج حاصل از آن نقش بسیار مهمی را در امنیت ملی کشورها ایفا می­کند. تهیه و به کارگیری فن آوری­ های هوشمند در دفاع از امنیت و استقلال کشورها، ازطریق تحقیق و توسعه امکان پذیر است.سوم به لحاظ فرهنگی: کانون های تحقیقاتی و پژوهشی، یکی از خاستگاه­ های فرهنگی بالنده و متعالی به شمار می رود.

امکان رسیدن سهم اعتبارت پژوهشی به یک درصد صفر شد

معاون پژوهشی وزارت علوم گفت: با توجه به حذف جدول ۱۴ از لایحه بودجه، قطعا امکان رسیدن سهم اعتبارت پژوهشی به یک درصد امکان ندارد.

وحید احمدی با اشاره به حذف جدول ۱۴ از لایحه بودجه «حذف جدول حمایت از پژوهش» گفت: جدول ۱۴ سال گذشته برای توسعه اعتبارت پژوهشی در قانون بودجه پیش بینی شد که متاسفانه دولت نتوانست آن را محقق کند یعنی پرداختی برای آن صورت نگرفت.

وی ادامه داد: در سال ۹۶ هم که جدول ۱۴ در قانون بودجه قرار گرفت، مجلس آن را حذف کرد، اگر این بودجه محقق می شد، قرار بود سهم اعتبارات پژوهشی از نیم درصد به یک و بالای یک درصد برسد که محقق نشد ما در همان حدود نیم درصد باقی ماندیم.

معاون پژوهشی وزارت علوم افزود: در سال ۹۶ هم با توجه به حذف جدول ۱۴ قطعا سهم اعتبارات پژوهشی به یک درصد نخواهد رسید.

وی ادامه داد: در برنامه قانون بودجه قرار بود دولت نه هزار میلیارد تومان به واسطه جدول ۱۴ به اعتبارت جاری پژوهش اضافه کند که با توجه به این موضوع که اعتبار آن در سال ۹۵ محقق نشد در سال ۹۶ هم حذف شد، امکان رسیدن سهم اعتبارات پژوهشی به یک درصد وجود ندارد.

سایت شعار سال، با اندكي تلخيص و اضافات برگرفته از خبرگزاری علم و فناوری، تاریخ انتشار: 1 مردا 1396، کد مطلب: 25461:www.stnews.ir