شعارسال: از میان 100 انتصاب شهردار تهران تاکنون 8 درصد به زنان اختصاص یافته است. این خبر را ابراهیم شیخ، معاون توسعه منابع انسانی شهرداری تهران اعلام کرده است. او البته وعده داده که در آیندهای نه چندان دور، این سهم، پررنگتر میشود.
اگرچه این 8 درصد با 30 درصد وعده داده شده در لیستهای انتخاباتی اعتدالگرایان و اصلاحطلبان برای حضور زنان و جوانان، فاصله معنیداری دارد، اما از آنجاکه طی سالهای اخیر سهم زنان در شهرداری تهران یک تا 3 درصد بیشتر نبوده، این درصد میتواند یک ادعای منحصر به فرد برای محمد علی نجفی، شهردار تهران محسوب شود. چه آنکه پیش از او چه در دوره محمد باقر قالیباف و چه در دورههای قبل از او، هیچگاه سهم زنان در مدیریت شهری تا این اندازه چشمگیر و قابل توجه نبوده است و حتی در دورهای (محمود احمدی نژاد) سهم زنان در پستهای مدیریتی به صفر رسید و پس از او با چند پست زنانه، این درصد کمی بهبود یافت! هماکنون 17 درصد نیروهای شهرداری تهران، زن هستند.
* سهم 8 درصدی زنان امیدوارکننده است اما راضیکننده نیست
رئیس کمیسیون سلامت و محیط زیست و ایمنی شورای شهر تهران در این باره اگرچه انتصاب 8 درصدی زنان در شهرداری را نسبت به دورههای قبل امیدوارکننده توصیف میکند، اما همچنان معتقد است که این درصد، باتوجه به آنچه در دولت وعده داده شده و در شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان تصویب شده بود، راضیکننده، نیست.
زهرا صدراعظم نوری که عنوان نخستین شهردار زن (شهردار منطقه 7 تهران) را یدک میکشد، میگوید که درصد مشخصی برای حضور زنان در جایگاههای مدیریتی در شهرداری تهران اعلام نشده، اما اگر بخواهیم 30 درصد حضور زنان را هم در نظر بگیریم باید یک هدفگذاری عملیاتی را دنبال کرد و به صرف اینکه بخواهیم به این درصد دست پیدا کنیم، موفق نخواهیم بود.چون هدفگذاری 30 درصدی یعنی از تعداد 800 مدیر رده بالای شهرداری تهران، باید حدود 240 نفر زن منصوب شوند یا در ردههای مدیریتی پایینتر از یک هزار نفر مدیر، حداقل 300 زن برای مدیریت منظور شوند. اما آیا چنین چیزی امکانپذیر است؟ آیا این تعداد زن توانمند، با تجربه، مدیر و متخصص در بدنه شهرداری تهران وجود دارد؟ این رقم البته میتواند بالقوه وجود داشته باشد، اما متأسفانه این تعداد نیروی با تجربه و متخصص زن در شهرداری تهران وجود ندارد. پس این هدفگذاری باید منطقی و عملیاتی باشد. یعنی ابتدا در ردههای پایین تر، حضور زنان را تجربه کرده و بتدریج برای ردههای بالاتر، زنان توانمند و مدیر، آموزش داده شود.
وی با بیان اینکه سهم ٨ درصدی زنان از میان ١٠٠ مدیر انتصابی در شهرداری تهران، راضیکننده نیست، میگوید: این درصد میتواند بالاتر باشد، اما باید مطالعه کافی و جامع انجام شود. هماکنون ٦٨ هزار و ٣٠٠ نفر نیرو در شهرداری تهران مشغول به فعالیتند و از این تعداد
٩ هزار و ٧٠٠ نفر زن هستند، با این توصیف اگر بخواهیم سهم ٣٠ درصدی محقق شود باید هدفگذاری دقیقی صورت گیرد تا امکان تحقق هدف فراهم باشد.
صدراعظم نوری ادامه میدهد: سهم زنان در پستهای مدیریت شهری در دوره گذشته، حدود ٣ درصد بوده و به یک باره نمیتوان این ٣ درصد را به ٣٠ درصد افزایش داد، باید با سیاستگذاری و برنامهریزی و مثلاً در یک بازه ٥ تا١٠ ساله به درصد قابل توجهی از مدیران زن دست یافت. وی با بیان اینکه انتصاب ٨ درصدیزنان در مدیریت شهری یک اقدام مناسب محسوب میشود، میگوید: پیش از دوره آقای کرباسچی، هیچ پست مدیریتی در شهرداری تهران به زنان اختصاص نداشت. تا زمانیکه آقای کرباسچی، نخستین مدیریت رده بالا یعنی شهرداری منطقه 7 را به یک زن سپرد. از طرفی ٢ تا ٣ نفر از مدیرانش را از زنان انتخاب کرد. شرکت کنترل کیفیت هوا و همینطور شرکت هتلهای شهر، در واقع با مدیریت زنان اداره میشد. در زمان بعد از ایشان، تقریباً این روند حفظ شد تا زمان آقای احمدینژاد که ایشان در بدو ورود همه مدیران زن را از مجموعه مدیریت شهرداری تهران حذف کرد.
این عضو شورای شهر ادامه میدهد: در دوره اول مدیریت آقای قالیباف هم جز یک پست مدیرکل برنامهریزی و توسعه شهری حضور زنان صرفاً در پستهای مدیریتی زنانه مثل «مدیرکل امور بانوان»، «مشاور شهردار در امور زنان» و «ستاد توسعه توانمندسازی زنان» به زنان رسید و این روند ادامه یافت تا در دور دوم مدیریت ایشان چند نفر از زنان بهعنوان شهردار ناحیه منصوب شدند که خیلی دوام نداشت و بالاخره در ٩ ماه پایانی دوره مدیریت آقای قالیباف یعنی در گرماگرم انتخابات در سال 95، یک زن شهردار منطقه 13 تهران شد که عمر مدیریتی اونیز کوتاه بود.
صدراعظم نوری با اشاره به سهم زنان در دوره جدید مدیریت شهری اینطور توضیح میدهد که در همان ابتدای دوره، ٢ زن بهعنوان شهرداران مناطق انتخاب و بتدریج چند مدیر کل زن هم وارد مجموعه شهرداری تهران شدند. البته امیدواریم که از زنان در سطوح مدیریتی بیشتر استفاده شود و شورا هم پیگیر و علاقهمند است که سهم زنان در اداره شهر تهران بیشتر شود، خوشبختانه شهردار تهران هم نگاه مثبتی به حضور و نقش زنان دارد و قول داده در انتصابات آینده از زنان دعوت شود.
* باید به سهم 30 درصدی زنان در شهرداری تهران برسیم
وی افزود: همانطور که میدانید براساس رویکرد اصلاحطلبان و اعتدال گرایان بویژه در لیست بندیهای انتخاباتی مجلس و شورای شهر، سهم 30 درصدی برای زنان و جوانان در نظر گرفته شد که خوشبختانه این فرایند هم در هر دو انتخابات، مسیر درست خود را طی کرد و به نتیجه رسید.
وی ادامه میدهد: طی چند دهه گذشته، با توجه به نگرش جامعه و بوِیژه زنان کشور، حضور زنان متخصص، با تجربه و مدبر در حوزههای مدیریتی میانی به بالا در کشور به یک مطالبه اساسی تبدیل شده است. درحالیکه همواره یک مقاومت نفسگیر در انتصاب زنان در پستهای مدیریتی و وزارتی وجود داشته است. از همین رو رئیس جمهوری روحانی، در سال 92، زمانیکه بحث «توسعه متوازن و پایدار» و استفاده از «سرمایه بسیار مهم نیروی انسانی کشور» مطرح بود، یکی از برنامهها و وعدههای اصلی خود را به انتصاب زنان در پستهای مدیریتی اختصاص داد. هرچند موانعی وجود داشت، اما معتقدم در دولت یازدهم، باور و نگاه برخی مردان هیأت دولت و استانداران اجازه نداد تا این وعده کامل محقق شود، اما در دولت دوازدهم (اگرچه ایشان به دلایل سلیقهای نتوانست وزیر زن منصوب کند) اما برای اینکه بتواند پاسخگوی مطالبه نیمی از مردم جامعه باشد، بخشنامهای را صادر کرد تا این وعده به سرانجام خوبی برسد. براین اساس تا پایان برنامه ششم توسعه، نسبت مدیران زن در پستهای مدیریتی به ۳۰ درصد افزایش مییابد و سهم هر یک از دستگاههای اجرایی برای انتصاب مدیران زن با در نظر گرفتن شرایط و ویژگیهای هر دستگاه، از طریق سازمان اداری و استخدامی کشور و با هماهنگی دستگاه اجرایی ذیربط تعیین و ابلاغ میشود.
امانی، عضو شورای شهر تأکید میکند که خوشبختانه آقای نجفی، شهردار تهران هم با توجه به اینکه در دولت گذشته، مشاور رئیس جمهوری بوده و در این دوره هم بعد از 14 سال بهعنوان مدیر دولت محلی، در کنار اعضای هیأت دولت نشسته است، همین رویکرد را به حضور زنان در پستهای مدیریتی دارد. ایشان در سلسله نشستهایی با فراکسیون زنان مجلس، زنان شورای عالی و همین طور شورای شهر، این اندیشه و باور را دارند که باید به حضور زنان در مدیریت شهری بهای بیشتری داد. ایشان حتی قول داده بود تا چهره خشن مردانه پایتخت را تلطیف کرده و نگاه انسان محور و مهربانهای در شهر حاکم شود. براین اساس ایشان در نخستین اقدام دو زن را به سمت شهرداران مناطق تهران منصوب کردند، اما معتقدم که در معاونتها همچنان این خلأ وجود دارد. بنابراین پیشنهاد میکنم که ایشان هم همانند رئیس جمهوری برای حضور زنان در پستهای مدیریتی بخشنامهای در نظر بگیرند تا بهعنوان یک تکلیف بتوانیم در پایان دوره چهارساله، این سهم 8 درصدی را بتدریج به 30 درصد مورد نظر برسانیم.
** نیم نگاه
درصد مشخصی برای حضور زنان در جایگاه های مدیریتی در شهرداری تهران اعلام نشده ، اما
اگر بخواهیم 30 درصد حضور زنان را هم در نظر بگیریم باید یک هدفگذاری عملیاتی را دنبال کنیم
و به صرف اینکه بخواهیم به این درصد دست پیدا کنیم، موفق نخواهیم بود
سهم زنان در پست های مدیریت شهری در دوره گذشته، حدود ٣ درصد بوده و به یک باره نمی توان
این٣ درصد را به ٣٠ درصدافزایش داد ، باید با سیاستگذاری و برنامه ریزی و مثلا در یک بازه ٥تا١٠ ساله به درصد قابل توجهی از مدیران زن دست یافت.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران، تاریخ انتشار: 25 آذر 1396، کدخبر: 243193، www.iran-newspaper.com