شعار سال: این خبر شاید برای ما ایرانی‌ها چندان بااهمیت به نظر نرسد، هر روز در رسانه‌ها و حالا هم به لطف کانال‌های بی‌در و پیکر تلگرامی هزاران خبر از پژوهش‌ها و یافته‌های جدید می‌خوانیم که اگر بخواهیم به این تحقیقات اعتنا کنیم باید از مصرف هر گونه ماده خوراکی و حتی زیستن روی این کره خاکی منصرف شویم. اما از آنجا که اروپا با ما بسیار فرق دارد و مسئولان اروپایی هم خیلی جدی نگران سلامت شهروندان‌شان هستند، پس از گذشت «پنج» سال از انتشار این پژوهش بسیارمهم یکباره تصمیم گرفتند به مقابله با مصرف این ماده افزودنی برخیزند و در همین راستا پخت‌وپز «دونر کباب» (همان «کباب ترکی» خودمان) را ممنوع کنند.

جنجال به خاطر یک تکه کباب

کباب ترکی‌فروش‌های اروپایی می‌گویند فسفات یکی از افزودنی‌هایی است که گوشت را تازه و آبدار نگه می‌دارد و از ملزومات ضروری پخت کباب ترکی است که اگر حذف شود، در واقع صنعت دونرپزها کساد می‌شود؛ اما نمایندگان پارلمان اروپا اولویت‌شان رسیدگی به سلامت مردم است نه منفعت هیچ گروه و دارودسته‌ای؛ از این رو برای بررسی این خطر بسیار مهم و جدی همین چند هفته پیش نشستی را برگزار کردند تا این موضوع را بررسی و درنهایت برای ممنوعیت این ماده افزودنی که به‌طور خاص صنعت کباب ترکی را هدف می‌گرفت، تصمیم‌گیری شود.

«پایان راه کباب ترکی در اروپا» از پر بازنشرترین تیترهای روزنامه‌ها و رسانه‌های اروپایی بود. بحث بالا گرفت و صدای اعتراض‌ها بلند شد؛ کباب ترکی‌فروشان بیانیه صادر و این اقدام را شدیدا محکوم کردند؛ حتی یکی از مشاوران خانم مرکل هم در پست فیسبوکی‌اش فریاد برآورد که می‌دانید در صورت ممنوعیت کباب ترکی چند نفر بیکار می‌شوند؟ اما مسئولان اروپایی یکصدا پاسخ دادند که نمی‌توان از خطری که فسفات برای قلب و عروق اروپایی‌ها دارد، چشم ‌پوشید.

هیولای دونر کباب در اروپا

چرا این همه جنجال به پا شد؟ برای پاسخ به این سوال لازم است بدانید طبق آماری که روزنامه «گاردین» ارائه کرده، هزاران نفر در سراسر اروپا در این صنف مشغول کارند و صرف‌نظر از توریست‌ها و مسلمانان اروپایی که مشتری ثابت کباب ترکی هستند، بسیاری از اروپایی‌ها هم مشتری دائمی این غذا شده‌اند. میزان فروش کباب ترکی در انگلیس بالغ بر 3/1 میلیون پوند تخمین زده می‌شود و بیش از 20 هزار مغازه کباب ترکی در این کشور وجود دارد. کارشناسان تغذیه می‌گویند ارزان بودن و سرو بی‌دردسر و راحت این غذای ترکی، موجب شده محبوبیتش میان مردمی که با بحران‌های اقتصادی و ضیق وقت دست‌وپنجه نرم می‌کنند، روزافزون باشد.

در آلمان که کباب ترکی به‌شدت غوغا کرده؛ آمارها می‌گویند کباب ترکی محبوب‌ترین فست‌فود آلمانی‌هاست؛ تعداد مغازه‌های کباب ترکی در برلین بیشتر از استانبول است و بالغ بر 720 میلیون دلار فروش دارد. «وال‌استریت ژورنال» در این باره می‌نویسد: «این غذای ترکیه‌ای حالا بخشی از هویت آلمان است، همان‌طور که پیتزا بخشی از هویت نیویورک آمریکاست»

جالب است بدانید کباب ترکی در اروپا آنقدر کلاس و شأن داشته که چاشنی سیاست هم شود؛ مثلا «جرمی کوربین» که رهبر حزب کار این کشور شده، میهمان افتخاری جشن کباب ترکی‌فروشان بود و بانوی آهنین اروپا، خانم «مرکل» هم دست‌کم در سه چهار مراسم چاقو به دست گرفته و مقابل دوربین‌های خبرنگاران با لبخندهای سیاستمدارانه‌اش، به جان کباب ترکی افتاده است.

خشم فرانسوی‌ها از نفوذ فرهنگی

در فرانسه بر حسب آماری که «رویترز» ارائه داده، صنعت دونر کباب با بیش از یک و نیم میلیون یورو پس از برگر و پیتزا قرار دارد. در همه جای فرانسه حتی شهرهای توریستی کوچک هم می‌توان کباب ترکی پیدا کرد و محبوبیت آن به حدی است که چیپس با طعم دونر کباب هم باب شده است. اما محبوبیت این غذا به مذاق سیاستمداران فرانسه، کشوری که با آشپزی‌اش به جهان فخر می‌فروشد، چندان خوش نیامده است.

راستگرایان فرانسوی استقبال گسترده اروپایی‌ها از این غذای ترکیه‌ای را نمادی از «اسلامی‌سازی فرهنگ» اروپا خوانده‌اند. فوبیای سیاستمداران فرانسوی از کباب ترکی به گفته «نیویورک تایمز» از سال 2013 در انتخابات‌های محلی آغاز شده و به یکی از موضوعات داغ محافل سیاسی این کشور کشیده شده، سیاستمداران فرانسوی می‌گویند رواج این غذا تهدید فرهنگ و هویت فرانسه است. بسیاری از شهرداران و نمایندگان محلی فرانسه در نطق‌های انتخاباتی خود از گسترش فروش این غذا شکایت کرده‌اند و پس از پیروزی هم تا حد امکان مانع کسب‌وکار دونرکبابی‌ها شده‌اند.

یک بام و دو هوای پارلمان اروپا

البته مبادا یک لحظه تصور کنید که خیز پارلمان اروپا برای مقابله با کباب ترکی به مساله‌ای به غیر از سلامت شهروندان قاره سبز ارتباط دارد؛ گرچه سیاستمداران اروپایی چندان دل خوشی از مهاجران ندارند و از افزایش تعداد مسلمانان هم وحشت دارند، اما تقلا برای ممنوعیت کباب ترکی فقط و فقط به خاطر مسائل بهداشتی و سلامتی مردم‌شان است. اصلا سیاستمداران اروپایی آنقدر با فهم و کمالات هستند که نگران «نفوذ فرهنگی» در کشورشان نباشند و از آزادی سلیقه‌های مختلف بسیار استقبال می‌کنند و می‌گویند کباب ترکی هم یک غذاست دیگر! حیف که چون خاستگاه آن یک کشور خاورمیانه‌ای است فاقد معیارهای اروپایی سلامت و بهداشت است.

تنها سوالی که این میان بی‌پاسخ ماند و حتی رسانه‌های اروپایی هم نتوانستند آن را نادیده بگیرند، این است که اگر فسفات، طبق همان پژوهشی که پنج سال پیش منتشر شده اینقدر بد و مضر است و لازم است کباب ترکی با این همه محبوبیتش ممنوع شود، چرا سوسیس‌هایی که دقیقا از همین ماده استفاده می‌کنند قرار است همچنان مجاز باقی بمانند و خطری برای قلب اروپایی‌ها ندارند؟

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه فرهیختگان ، تاریخ انتشار 6 دی 96، شماره: 131109