شعار سال: در روزهای اخیر یکی از علل حذف آزمون های ورودی مدارس سمپاد و نمونه از سوی وزیر محترم آموزش و پرورش بازگرداندن کودکی و نشاط به مدارس و کاهش استرس کودکان بیان شده است. اینکه در مدارس ما استرس وجود دارد البته مساله نویی نیست و همواره آموزش دارای سختی ها و مشقت هایی بوده است که از زمان مکتب تا کنون ادامه دارد. اما چیزی که مهم است این است که آیا سطح استرس دانش آموزان ایرانی از همتایانشان در سایر کشورها بیشتر است؟ و آیا اگر چنین است متغیر اصلی و موثر بر استرس آزمون است یا عوامل دیگری موثرند. به زعم نگارنده اکتفا به یافته های مبتنی بر فرضیه افراد در این باره برای اجرای یک طرح با آثار بلند مدت ملی نوعی آسان سازی ماجراست. اینکه فلان معلم دانش آموزی داشته است که به خاطر آزمون ناخن خود را جویده است یا شکل های دیگری از اضطراب را نشان داده است نمی تواند به تنهایی تایید کند که مشکل اصلی دانش آموزان ایرانی استرس ناشی از امتحانات است. این ساده سازی مبتنی بر دیدگاه روانشناسی رفتاری به عنوان قدیمی ترین و منسوخترین مکتب روانشناسی است. به باور من معضل اصلی مدارس ایران نه فقط در دوره دبستان که تا پایان تحصیلات دانشگاهی مساله استرس نیست بلکه مساله اصلی عدم انگیزه و هدف مشخص است. تمام کسانی که به عنوان معلم و مربی و یا استاد دانشگاه به تدریس مشغولند بارها و بارها از فراگیران خود شنیده اند که انگیزه ای برای مطالعه و تحصیل ندارند. حتی والدین نیز اذعان دارند که کودکانشان انگیزه کافی برای تحصیل ندارند. عدم انگیزه شاه کلید حل مسائل تعلیم و تربیت در ایران است. باید دید محتوای کتب درسی؛ نحوه اداره مدارس؛ فرایند آموزش و سایر عناصر مدرسه و نظام آموزشی دارای چه اشکال یا اشکالاتی است که حداقل انگیزه لازم را از دانش آموزان گرفته است به نحوی که گاه دانش آموز پس از ۱۲ سال وقت گذرانی در مدرسه حتی قادر به نوشتن یک نامه اداری بدون غلط املایی و با نگارش صحیح نیست. حذف آزمون ها به بهانه نبود نشاط در مدارس ساده سازی مساله و یا آدرس غلط دادن است. طبیعی است که آموختن کاری است که نیاز به تلاش و کوشش دارد و پیش نیاز تلاش؛ انگیزه و هدف است. مادامی که نظام آموزشی قادر به ایجاد انگیزه در دانش آموزان نباشد؛ حذف آزمون و تغییر شیوه ارزشیابی و … چون سرخاب و سفیدآبی است که بر چهره نزار و رخ زرد یک بیمار سرطانی می کشید. بیمار از درون نمی جوشد، از درون می میرد و شما چهره اش را برای ویترین نگاه دیگران بزک می کنید.
ایجاد انگیزه برای دانش آموزان راهی است بس صعب و دشوار که از خلال تصمیمات لحظه ای و خلق الساعه شورای عالی آموزش و پرورش نمی گذرد. برای این کار مدرسه و زندگی آموزشگاهی باید معنادار بشود. کتاب درسی باید نیازهای فعلی دانش آموز را پاسخ بدهد. باید به او کمک کند تا به زندگی خویش معنا بخشد نه اینکه محتوایی ایدولوژیک؛ اسمانی؛ سختگیرانه و بدون توجه به نیازهای اساسی انسان امروز به او قالب کنیم و سپس با حذف آزمون بخواهیم نشاط به او تزریق کنیم. نشاط و خشنودی از درون می جوشد نه از بخشنامه و آیین نامه.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از وبسایت سرمشق، تاریخ 27 بهمن 96، کد مطلب: -: www.sarmashghnews.com
ا.ف75
ن.ف83