شعار سال: ذکر ارقام مقدماتی بودجه مانند میزان فروش نفت در نظر گرفته شده، نرخ ارز بودجه و تا حدودی قیمت نفت نیز نشان می‌دهد در همچنان بر همان پاشنه خوشبینی و نادیده گرفتن واقعیت‌های موجود اقتصاد ایران می‌چرخد. رویکردی که طی چند سال اخیر بر سازمان برنامه‌ای که می‌بایست واقع‌گراترین تحلیلگر و فعال‌ترین نهاد در ارائه راهکارهای اقتصادی باشد، سایه افکنده است.

اینفوگرافی‌هایی که برای معرفی ویژگی‌های بودجه سال 1398 نیز تهیه می‌شوند اطلاع جدیدی از شرایط بودجه سال آتی ندارند و صرفاً نشان می‌دهند دولت از طریق بودجه سال 1398 در نظر دارد به مجموعه‌ای از اهداف عالی و بعضاً ناسازگار دست یابد؛ به نحوی که هم وضعیت معیشت و اشتغال و تولید به میزان قابل توجهی بهبود یابد، هم انضباط بودجه‌ای تقویت شود و هم پایداری بودجه در مقابل تکانه‌های بین‌المللی افزایش یابد و سؤالی که همچنان بی‌پاسخ مانده و امیدواریم با انتشار جزئیات بودجه پاسخی برای آن پیدا شود آن است که با چه منابعی دولت می‌خواهد هم به این اهداف برسد و هم توازن بودجه را بهبود بخشد.

دامن زدن به کسری بودجه در سال آینده از طریق افزایش هزینه‌ها و پافشاری بر رویه‌های قبلی در خصوص یارانه‌ها، قیمت‌گذاری‌ها و عدم اصلاح نرخ‌های کلیدی بودجه، همان اتفاق ناخوشایندی است که می‌تواند آتش بی‌ثباتی‌های اقتصادی سال 1397 و شیب تند افزایش قیمت‌ها را در سال 1398 شعله‌ورتر کند. اگر دولتمردان نگران تبعات اصلاحات بودجه‌ای هستند، کارشناسان نگران تبعات افزایش کسری بودجه در سال 1398، تأمین پولی آن و تشدید بی‌ثباتی‌های اقتصادی هستند. شاید برای این‌که دولت بخواهد اصلاحاتی در بودجه سال 1398 اعمال کند دیر شده باشد اما امید می‌رود بتوانند با در نظر گرفتن شرایط دشوار سال آتی، تعدیل‌های قابل توجهی برای بودجه سال آینده اعمال کنند.

در پایان قابل ذکر است ایجاد اشتغال یا صیانت از اشتغال موجود از طریق بودجه و تخصیص منابع، سرابی است که هیچیک از مطالعات تجربی در خصوص ارزیابی تجارب کشورهای مختلف در این زمینه، این رویکرد را تأیید نمی‌کند. بخصوص در شرایطی که اقتصاد در شرایط بی‌ثباتی از منظر متغیرهای پولی قرار دارد، تشدید نوسانات اقتصادی از محل افزایش هزینه‌های دولت، آثار نامطلوبی بر بخش حقیقی اقتصاد و بخصوص مشاغل خرد و کوچک خواهد داشت.

بنابراین أکیداً توصیه می‌شود اهتمام اصلی برای بودجه سال آتی معطوف به توازن بیشتر آن باشد و از اهداف دیگر مانند اشتغالزایی از مسیر توزیع منابع اجتناب شود.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته روزنامه ایران تاریخ انتشار13آذر 97، کدخبر: 492057، www.iran-newspaper.com