شعارسال: بسیاری از مسئولان بر این باورند که وابستگی صادرات به کشور‌های محدود، ریسک‌پذیری مراودات تجاری را افزایش می‌دهد و برای خروج از بن‌بست‌ها و کاهش وابستگی به درآمد‌های نفتی باید نگاه جدی‌تری به بازار‌های هدف داشت. بنابر تفاهم‌نامه اخیر کشور‌های عضو اورآسیا، ظرفیت کشور‌های عضو اورآسیا بازار مناسبی برای محصولات ایرانی به‌شمار می‌روند که متأسفانه برخی چالش‌های ‌پیش‌روی صادرات مانع استفاده از این فرصت و خداحافظی با درآمد‌های نفتی شده است.

رونق صادرات محصولات کشاورزی در گرو برنامه‌ریزی مدون

در همین زمینه رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی با اشاره به چالش‌های پیش‌روی صادرات گفت: صادر‌کنندگان میوه و تره‌بار به‌دلیل فساد‌پذیری کالا و عدم تعهد شرکت‌های بیمه در قبال محصولات میوه و تره‌بار با مشکلات متعددی مواجهند.

رضا نورانی افزود: با توجه به تحریم‌های ظالمانه اکثر کالا‌ها و محصولات کشاورزی به‌صورت امانی فروخته می‌شود که این امر موجب شده صادرکنندگان برای بازگشت ارز با مشکلات متعددی مواجه شوند؛ چراکه آن‌ها مجبورند به صرافان محلی ارز حاصل از صادرات را تحویل دهند.

نورانی با اشاره به این‌که صادرات محصولات کشاورزی مستلزم برنامه‌ریزی مدون است، بیان کرد: با توجه به مشکلات تحریم، صادر‌کنندگان میوه و تره‌بار با چالش‌های متعددی همچون کمبود کانتینر‌های یخچالی، هزینه بالای حمل‌ونقل دریایی و اتخاذ تصمیمات خلق‌الساعه مبنی‌بر ممنوعیت‌های یک‌باره صادرات و بی‌اعتمادی تجار خارجی روبه‌رو هستند که این امر به صلاح کشور نیست.

به گفته وی، با توجه به شرایط مساعد تولید محصولات باغی اگر معضلات پیش‌روی صادرات مرتفع نشود کشاورزان با انباشت محصول روبه‌رو می‌شوند که برای خروج از این بحران چاره‌ای جز حمایت دولت نداریم.

نورانی ادامه داد: اگرچه در شرایط فعلی تحریم صادرات محصولات کشاورزی به‌صورت مویرگی درحال انجام است، اما هزینه‌های صادرات همچون بسته‌بندی، حمل‌ونقل، کاغذ و... نسبت به‌مدت مشابه سال قبل بیش از پنج برابر رشد داشته است که این امر در کنار نوسان نرخ ارز بر افزایش هزینه‌ها بی‌تأثیر نیست.

رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی با اشاره به این‌که صادرات به اورآسیا‌ به‌سبب ظرفیت بالا از اهمیت بالایی برای کشور برخوردار است، بیان کرد: با وجود فساد‌پذیری بالای محصولات کشاورزی و چالش‌های پیش‌روی صادرات، صادر‌کنندگان ناگریزند ارز حاصل از صادرات را به‌صورت ریالی به کشور بازگردانند که در صورت عدم حمایت دولت صادرات رونق چندانی نخواهد داشت؛ ضمن آن‌که امضای تفاهم‌نامه با کشورهای عضو اورآسیا از اهمیت بالایی برخوردار است.

وی با اشاره به این‌که نگاه فعلی مسئولان صادرات‌محور نیست، افزود: با وجود پتانسیل بالای کشور در بخش کشاورزی فعال کردن بانک‌های ایران در خارج از کشور امری ضروری است، هرچند در کشور‌های خلیج فارس بانک‌های ایرانی متعددی وجود دارد که درصورت تصویب قانون، صادرکنندگان می‌توانند ارز حاصل از صادرات را به بانک‌های ایرانی دهند تا در آن‌جا به‌صورت ریال به حساب صرافان واریز شود.

نورانی با انتقاد از تعطیلی کشتی‌رانی والفجر و مشکلات متعدد حاصل از آن گفت: با توجه به حجم بالای تولید محصولات باغی، صادر‌کنندگان مجبور به استفاده از لنج برای صادرات هستند تا بتوانند در مدت زمان کوتاهی محصولات خود را به بازار‌های هدف صادر کنند که متأسفانه تعطیلی کشتی‌رانی والفجر از سال ۹۲ به بعد مشکلات متعددی را ایجاد کرده است.

رونق صادرات محصولات کشاورزی در گرو خروج از کشاورزی سنتی

رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی هم با اشاره به این‌که روابط سیاسی مناسب عامل اصلی برای توسعه صادرات محصولات کشاورزی به‌شمار می‌رود، اظهار کرد: در وهله اول رونق صادرات محصولات کشاورزی مستلزم روابط سیاسی مناسب با کشورهاست تا بتوانیم در بخش صادرات و واردات نهاده‌های مورد نیاز به خوبی ارتباط برقرار کنیم.

محمدشفیع ملک‌زاده با اشاره به این‌که بیش از ۷۰ تا ۸۰ درصد کشاورزی کشور سنتی و اقتصادی است، گفت: خروج از کشاورزی سنتی و حرکت به‌سمت کشت مکانیزه گام اول رونق توسعه صادرات محصولات کشاورزی است و در گام دوم باید امکانات و زیرساخت‌های مورد نیاز همچون صنایع‌تبدیلی، تکمیلی، سورتینگ، بسته‌بندی و ذخیره‌سازی در کشور فراهم شود تا بتوانیم چالش‌های پیش‌روی صادرات را مرتفع کنیم.

ملک‌زاده کوتاه کردن بوروکراسی‌های اداری در صدور مجوز و ارائه تسهیلات به سرمایه‌گذاران را یکی دیگر از راهکار‌های رونق صادرات برشمرد و گفت: درحال‌حاضر در بسیاری از محصولات کشاورزی برندی نداریم تا بتوانیم در کشور‌های دیگر خود را معرفی کنیم؛ این درحالی است که بسیاری از کشور‌های خارجی خواهان محصولات ایرانی هستند.

به گفته این مقام مسئول، با ایجاد زنجیره تولید و عرضه از مزرعه تا سفره توسط فعالان و تولید‌کنندگان و همچنین ایجاد شرکت‌های هلدینگ می‌توان درآمد بخش کشاورزی را با توسعه صادرات افزایش داد، این درحالی است که متأسفانه بسیاری از مسئولان توجهی به این موضوع ندارند.

دستیابی درآمد سالانه ۲۰۰ میلیون بشکه نفت از طریق فروش محصولات کشاورزی

عضو هیئت مدیره مجمع ملی خبرگان کشاورزی با اشاره به این‌که با توسعه صادرات محصولات کشاورزی نیازی به درآمد‌های نفتی نداریم، گفت: در شرایط فعلی تحریم برای همیشه باید با درآمد‌های نفتی خداحافظی کرد و این امر تنها با توسعه صادرات محصولات کشاورزی میسر خواهد بود.

علی خان‌محمدی افزود: با ایجاد زیرساخت‌های لازم در بخش کشاورزی همچون صنایع تبدیلی، تکمیلی، سورتینگ و بسته‌بندی امکان رقابت با رقبا در کشور‌های همجوار وجود دارد، اما تا زمانی‌که مسئولان ذی‌ربط حمایتی نداشته باشند، همچنان شاهد حضور کمرنگ تجار ایرانی در بازار‌های هدف خواهیم بود.

عضو هیئت مدیره مجمع ملی خبرگان کشاورزی احیای الگوی کشت و کشاورزی قراردادی در تمام نقاط کشور را یکی دیگر از راهکار‌های توسعه صادرات محصولات کشاورزی اعلام کرد.

خان‌محمدی ادامه داد: برای توسعه صادرات محصولات کشاورزی در بازار‌های هدف باید حمایت‌ها و زیرساخت‌های لازم ایجاد شود تا صادرکنندگان بتوانند در بازارهای جهانی حرفی برای گفتن داشته باشند.

وی با بیان این‌که امکان صادرات محصولات کشاورزی به میزان ۲۰۰ میلیون بشکه نفت وجود دارد، تصریح کرد: با وجود تنوع اقلیم و پتانسیل بالای تولید محصولات کشاورزی و دامی این امکان وجود دارد که با ایجاد زیرساخت‌های لازم بتوان برای همیشه از درآمد‌های نفتی خلاص شد.

شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار: 14بهمن1398 ، کدخبر: 80982: sabzineh.org