شعار سال: هفتاد و پنجمین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم در بریتانیا و دیگر کشور‌های اروپا هرچند با جشن و مراسم یادبود همراه بود، اما سالگرد پایان جنگ جهانی دوم این بار تفاوتی اساسی با سال‌های گذشته داشت: مردم در بریتانیا برخلاف سال‌های گذشته نه در جشن‌های خیابانی که در مقابل تلویزیون سالگرد پایان جنگ جهانی دوم را گرامی داشتند.

روزی که جنگ به پایان رسید

«وقتی بالاخره این روز فرا رسید شبیه هیچ روز دیگری نبود.» این جمله‌ای است که مالی پنتر داونز، خبرنگار نیویورکر، در روز هشتم ماه مه سال ۱۹۴۵ در توصیف پایان جنگ جهانی دوم نوشت: «این روز حس و حالی مخصوص به خود داشت. حسی بدیع، شبیه حال و هوای جشن در روستا وقتی مردم می‌رقصند و آواز می‌خوانند و زیر سایه درختان استراحت می‌کنند.»

احتمالاً خلق فضایی مشابه در ذهن برگزارکنندگان جشن سالروز پایان جنگ بود، وقتی ماه ژوئن سال گذشته اعلام کردند مراسم پایان جنگ جهانی دوم از اولین دوشنبه ماه مه به روز جمعه هشتم ماه مه موکول خواهد شد تا جشن‌های سه‌روزه برای سالروز آن پیروزی بزرگ برگزار شود. ساز‌های اسکاتلندی بر فراز بلندترین ارتفاعات انگلیس، اسکاتلند، ولز و ایرلند شمالی نواخته شوند و زنگ‌های کلیسا‌ها در همه کشور به صدا درآیند.

کرونا سالروز پایان جنگ را تغییر داد

در ۲۳ ماه فوریه، یک ماه پس از قرنطینه شهر ووهان، سه هفته بعد از تایید اولین موارد ابتلا به کرونا در بریتانیا و یک روز پس از اعلام اولین مورد مرگ بر اثر ابتلا به کرونا در ایتالیا، دولت برنامه‌های جدیدی را برای جشن سالروز پایان جنگ اعلام کرد: برگزاری مهمانی شام در وست مینستر با حضور قهرمانان جنگ و آنچه معروف به «the Nations Toast» است.

وب‌سایت رسمی هفتاد و پنجمین سالگرد جنگ جهانی (VE Day) پیشنهاد جشن‌های خیابانی با تم دهه ۴۰، رقص و آواز و پخت غذا‌های مخصوص جشن را می‌داد.

اما در فاصله کمتر از یک ماه اولین محدودیت‌های شیوع ویروس کرونا از سوی بوریس جانسون اعلام شد. برگزاری مراسم در کلیسا‌ها ممنوع شد و پلیس با کسانی که قوانین را رعایت نمی‌کردند، برخورد می‌کرد.

به جای برگزاری یادبود از فاصله‌ای دور و در امنیت و صلح قرن بیست و یکم بریتانیایی‌ها حالا در شرایطی به سالروز پایان جنگ می‌رسیدند که اندکی از محدودیت و سختی گذشته را دوباره تجربه می‌کردند.

در روز هشتم مای مه سال ۱۹۴۵ ساکنان لندن با صاعقه‌ای بیدار شدند که روز تابستانی گرم و آرام آن‌ها را متفاوت کرد.

روز جمعه هشتم مه ۲۰۲۰ هم روز درخشانی بود. هوا تازه و تمیز بود. آلودگی هوای پایتخت از زمان قرنطینه در برخی مناطق تا ۵۰ درصد کاهش یافته. دمای هوا برای پیک‌نیک و جشن مناسب بود. کاری که بر طبق شنیده‌ها پس از کم کردن محدودیت‌ها باز هم مجاز خواهد بود. هرچند برخی منابع دولتی می‌گویند با برداشتن قرنطینه تغییرات قدم به قدم و محدود اعمال خواهد شد.

با وجود همه توصیفات نظامی که سیاستمداران در ۲ سوی اقیانوس آتلانتیک در مقابله با ویروس کرونا به کار می‌برند، به نظر می‌رسد که بشریت با ویروس کرونا در جنگ نیست بلکه در تلاش برای یافتن راهی است که به زندگی با حضور این ویروس عادت کند. هرچند این مسیر نه ساده است و نه به میل و خواسته باطنی، اما راه دیگری وجود ندارد.

در خانه جشن بگیرید

در روز‌های منتهی به سالروز پایان جنگ پیام‌های مربوط به روز VE تغییر کرد. بریتانیایی‌ها تشویق می‌شدند که در خانه این روز را جشن بگیرند. اتاق‌های پذیرایی خود را تزیین کنند به جای اینکه با پرچم‌هایی در دست در پیاده‌رو‌ها قدم بزنند و به جای جشن‌های خیابانی مهمانی‌های چای در باغ را با حفظ فاصله اجتماعی با همسایه‌ها برگزار کنند.

پنتر داونز روز پایان جنگ را چنین به خاطر می‌آورد: «دختران زیبا همچون دسته‌های پرندگان شاد و چهچهه‌زنان به سمت پارک‌ها و خیابان‌ها سرازیر بودند.».

اما حالا به جای رقصیدن در خیابان‌ها مردم می‌توانستند در آشپزخانه‌هایشان دستور غذا‌ها و شیرینی‌های مخصوص جشن را دانلود کنند.

زمانی برای برگزاری جشن هماهنگ و دسته‌جمعی برای مردمی که در خانه‌های خود ایزوله شده بودند اعلام شد. زمانی همچون غروب‌های پنجشنبه که از اواسط ماه مارس به زمان تشکر مردم از کادر درمان تبدیل شد (تقدیر از کادر درمان در زمان مشخص بخشی از فرهنگ روز‌های پاندمی کرونا در بریتانیا شده است).

بخش اول مراسم درخواست از مردم برای ایستادن در مقابل در خانه‌ها و ۲ دقیقه سکوت به احترام کشته‌شدگان جنگ بود. اتفاقی که در بسیاری از محله‌ها رخ نداد.

در روز هشتم ماه مه سال ۱۹۴۵ مرکز شهر لندن مملو از جمعیت بود: «از بچه‌های کوچک که مو‌های خود را با روبان‌های سفید و قرمز و آبی بسته بودند تا زوج‌های مسنی که در طول خیابان با کلاه‌های آبی و قرمز و سفید قدم می‌زدند.»

تصویری که این روز‌ها به شدت تغییر کرده است. مردم در منتهی‌الیه پیاده‌رو‌ها در سمت راست یا چپ در دورترین فاصله از هم قدم می‌زنند و در پشت ماسک‌هایی که به صورت دارند خنده و شادی را نمی‌توان حدس زد.

«جمعیت بین قصر، به صورت دارندو میدان ترافالگار موج می‌زد.» ساکنان لندن که آخرین بار برای اعلام مخالفت با برگزیت به خیابان آمده بودند، حالا در شرایطی که تجمع بیش از چند نفر ممنوع است چنین صحنه‌هایی را به سختی به خاطر می‌آورند.

حالا به جای جمع شدن در خیابان‌ها بریتانیایی‌ها مجبور بودند پای تلویزیون جمع شوند. بی‌بی‌سی برای این روز برنامه‌های خاصی در نظر گرفته بود.

ما دوباره یکدیگر را ملاقات خواهیم کرد

کاپیتان تام مور، کهنه‌سربازی که توانست با قدم زدن در حیاط خانه‌اش ۳۲ میلیون پوند برای کمک به کادر درمان بریتانیا پول جمع کند، «قهرمانی که به قلب ملت راه یافته» لقب گرفت. مور در حالی که روی یک صندلی چرخ‌دار نشسته بود روز پایان جنگ را «پایان نبردی تلخ و سخت» خواند. او گفت: «من تصور می‌کنم مهم است که تاکید کنیم ما جنگ را در اروپا در شرایطی سخت بردیم و این پیروزی کشور‌های بسیاری را در کنار هم قرار داد. ما کارمان را خوب انجام دادیم، این‌طور نیست؟»

پنتر دانز می‌نویسد: «درست قبل از سخنرانی پادشاه در ساعت ۹ شب سه‌شنبه چراغ‌های بزرگ خارج از کاخ روشن شدند و صدای فریاد شادی کودکانی که در عمر کوتاه و تاریک خود چیزی شبیه آن را ندیده بودند فضا را پر کرد.»

روز جمعه، اما کاخ باکینگهام خالی بود. ملکه از زمان آغاز قرنطینه در کاخ ویندزور حضور دارد. او یک ماه قبل خطاب به ملت سخنرانی کم‌سابقه‌ای ایراد کرد: «ما دوباره یکدیگر را ملاقات خواهیم کرد.»

ساعت ۹ روز جمعه ملکه باز هم در تلویزیون مردم را خطاب قرار داد: «ممکن است عجیب باشد که نمی‌توانیم این روز خاص را آن‌گونه که می‌خواهیم جشن بگیریم.»

سپس شرایط قرنطینه فعلی را با خیابان‌های مملو از جمعیت لندن ۷۵ سال قبل مقایسه کرد: «اما خیابان‌ها خالی نیستند. آن‌ها پر از عشق و توجهی هستند که ما نسبت به یکدیگر داریم.»

شعار سال،  با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته  از سایت خبری اعتماد آنلاین، تاریخ انتشار 21 اردیبهشت    99، کد خبر:    404062، www.etemadonline.com