شعار سال: سابقه و کارنامه روزنامه «جهان‌صنعت» از روز تولد تا امروز این را به خوبی نشان داده است که از کارنامه روشن مدیران کارآمد در هر سطحی از مدیریت و در هر حوزه‌ای از فعالیت در برابر مدیران بالادستی بدون لکنت قلم حمایت می‌کند. روزنامه «جهان‌صنعت» باور دارد بوروکرات‌های بالادستی نمی‌توانند و نباید مدیران کارآمد را بدون توضیح به افکار عمومی تنها بر اساس سلیقه فردی و میل سیاسی و یا بر پایه هدف‌های غیرمنطبق با قانون و مقررات کنار بگذارند. به همین دلیل است که اکنون از وزیر صمت می‌پرسیم آیا می‌تواند دلایل منطقی و کارشناسی خود را برای برکناری میثم زالی دبیر ستاد تسهیلات و رفع موانع تولید که بنا بر باور مدیران صنعتی و کسانی که به هر دلیل با این ستاد تعامل داشته‌اند و او را دلسوز وکاربلد می‌دانند، به فعالان تولیدی توضیح دهد؟ حذف ناگهانی یکی از مدیرانی که با جدیت و دلسوزی در مسیر برداشتن موانع تولید فعالیت می‌کرد در سالی که نام آن جهش تولید است و برای شخصی که با دو سال کار در این بخش همه چم وخم کار را می‌دانست بدون تردید نیاز به پاسخگویی دارد.
با کدام کارنامه؟
اقدام شگفت‌انگیز تغییر یک مدیر کارآمد از نظر فعالان تولیدی از سوی وزیر صمت در حالی انجام شده که در نیمه دوم امسال روزنامه «جهان صنعت» حداقل با ۲۰ تولیدکننده و صنعتگر داخلی با محوریت این پرسش که در سال جهش تولید نهاد‌های متولی صنعت کشور چه امکانات و تسهیلاتی را ارائه داده و کدام موانع را از مسیر تولید برداشته‌اند، پاسخ‌های ناامیدکننده گرفته است. به جرات می‌توان نوشت اکثر قریب به اتفاق این تولیدکنندگان متفق‌القول تصریح کرده‌اند غیر از اقدامات ستاد، اقدام خاصی از سوی نهاد‌های دیگر انجام نشده و تنها در این رابطه مانند سابق شعار‌های مختلف مطرح شده است. حتی برخی از این تولیدکنندگان عنوان می‌کنند که در سال جهش تولید از سوی برخی از این نهاد‌ها نه‌تن‌ها گشایشی در مسیر کسب و کار آن‌ها صورت نگرفته بلکه وضعیت در برخی از بخش‌ها به مراتب بدتر شده و سخت‌گیری‌ها نیز در مسیر تولید آن‌ها افزایش یافته است.
شعاردرمانی
آمار‌ها و اطلاعات نشان می‌دهد در وزارتخانه کلیدی صمت که بیش از چهار ماه در سال جاری را بدون وزیر و درگیر کشاکش‌های انتخاب، عزل و رای اعتماد بوده است، سال جهش تولید خلاصه شده به ارائه آمار‌های گوناگون از ارائه تسهیلات بانکی، احیای واحد‌های راکد و نیمه‌تعطیل و نیز ترسیم افق‌های طلایی برای گشایش در مسیر تولید داخل، اما در زمین واقعیت، تولیدکننده و مدیری که در بطن ماجرا قرار دارد روی دیگر سکه را از وزارتخانه متولی صنعت کشور مشاهده کرده است.
در این رابطه به گفته ناظران، مسوولان وزارت صمت در حالی هدف‌گذاری احیای ۱۵۰۰ واحد صنعتی در پایان سال را در دستور کار قرار داده و اکنون مدعی هستند که تاکنون بیش از ۱۱۰۰ واحد صنعتی تعطیل و راکد راه‌اندازی کرده‌اند که سوال این است چرا احیای این میزان واحد صنعتی و تولیدی هیچ تاثیری در رشد اقتصادی و افزایش میزان اشتغال کشور نداشته است؟
سوال دوم و مهم‌تر این است که در شرایطی که وزارت صمت از اختصاص بسته ۵۰ هزار میلیارد تومانی تسهیلات مالی برای تامین سرمایه در گردش واحد‌های تولید صحبت می‌کند، مشخص نیست این پول‌پاشی‌ها تضمین‌کننده بازگشت این واحد‌های ورشکسته و مشکل‌دار به مدار سابق خود نباشد. کمااینکه اکثر تولیدکنندگانی که با «جهان صنعت» گفتگو کرده‌اند، معتقدند در شرایط کنونی به هیچ عنوان جرات رفتن زیر بار تعهدات بانکی را نداشته و با وجود داشتن مشکل سرمایه در گردش به سمت اخذ چنین تسهیلاتی نخواهند رفت.
اقدامات کلیدی ستاد در طول دو سال گذشته
فارغ از تمامی این شواهد که ذکر جزئیات هر کدام از آن‌ها خود گزارشی جامع و تحلیلی جداگانه می‌طلبد و در شرایطی که تولیدکننده ایرانی امروز بیش از هر زمان دیگری با رکود اقتصادی، تورم، بی‌ثباتی نرخ ارز، افزایش پی‌درپی قیمت مواد اولیه (حتی بالاتر از قیمت جهانی)، کمبود مواد اولیه، قیمت‌گذاری دستوری، همه‌گیری کرونا و نیز بی‌شمار قوانین مخل کسب و کار دست و پنجه نرم می‌کند، علیرضا رزم‌حسینی که این روز‌ها بسیار فعالانه در حال سر دادن شعار‌های رفع موانع و گشایش‌های تولیدی و صنعتی است، میثم زالی دبیر ستاد تسهیل و رفع موانع تولید کشور را از سمت خود برکنار کرده است؛ اقدامی که برخی کارشناسان آن را به دلیل فشار برخی گروه‌های قدرتمند که از آن‌ها به نام مافیای ضد تولید نام برده می‌شود، صورت گرفته است.
بررسی‌های «جهان صنعت» نشان می‌دهد در مجموع اقدامات مختلفی که میثم زالی در طول دو سال گذشته انجام داده، برخی از آن‌ها در واقع نوعی ابتکار عمل تازه و بدیع در راستای حل مشکلات تولیدی کشور بود. از جمله این اقدامات می‌توان به پیگیری و خروج نام واحد‌های تولیدی تسهیلات‌گیرنده از حساب ذخیره ارزی و صندوق توسعه ملی از سرفصل بدهکاران غیر جاری اشاره کرد. طبق این مصوبه اگر واحدی در سرفصل قرار می‌گرفت از کلیه خدمات بانکی محروم می‌شد، اما با پیگیری‌های صورت گرفته چندساله و پس از مذاکرات سخت با بانک مرکزی و صندوق توسعه ملی، سرانجام ستاد تسهیل توانست با اعطای تنفس، واحد تولیدی که بدهکار ارزی بوده را از سرفصل خارج کند.

اصلاح محاسبه نامتعارف بدهی‌ها توسط شبکه بانکی کشور
همچنین از دیگر اقدامات میثم زالی در ستاد تسهیل و رفع موانع تولید بخشودگی جرائم بدهی تامین اجتماعی واحد‌های تولیدی است که به واسطه پیگیری‌های وی این امر در بودجه ۱۴۰۰ لحاظ شده است. از سوی دیگر در این دو سال میزان پیش‌پرداخت تعیین تکلیف بدهی بانکی واحد‌های تولیدی از ۲۰ درصد به ۵/۷ کاهش یافته و در خلال جلسات طولانی تلاش شد تا موانع حقوقی و قانونی این امر نیز تاحدود قابل ملاحظه‌ای حل شود. زالی در این رابطه معتقد بود که به دلیل شرایط موجود تمام واحد‌های تولیدی قادر به پرداخت ۲۰ درصد پیش‌پرداخت بدهی بانکی نیستند و لازم است به فراخور شرایط و وضعیت آن‌ها این درصد مشخص شود.
لازم به ذکر است در راستای بخشی بودن آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های نوشته شده که برای تولیدکننده مانع مهمی قلمداد می‌شود، ستاد توانست در این خصوص علاوه بر نجات دادن تولیدکنندگان از بخشنامه‌های جنجالی سازمان‌های ایجادکننده مانع، فراتر از مقررات، آیین‌نامه‌ها و مقررات جاری برای تسهیل کار واحد‌های تولیدی تصمیم گرفته و آن‌ها را به نفع تولیدکننده منعطف کند.
همچنین کسانی که با زالی همکاری کرده و در طول دو سال گذشته با وی سر و کار داشته‌اند می‌دانند که وی معتقد است در کشور شخص تولیدکننده باید بیشتر از خط تولیدی که دارد تکریم و ارج نهاده شود. به همین دلیل یکی دیگر از اقدامات زالی در طول دو سال گذشته، اصلاح محاسبه نامتعارف بدهی‌ها توسط شبکه بانکی کشور بود. تا قبل از این اقدام، بانک‌ها هر روشی را برای محاسبه بدهی خود لحاظ می‌کردند، ولی در طول این مدت طبق رویه‌ای که در ستاد تسهیل اتخاذ شد نظر کارشناسان رسمی دادگستری نیز در محاسبه بدهی‌ها لحاظ شده و مکانیزمی در نظر گرفته شد که از این رهگذر شیوه محاسبه بدهی‌ها توسط بانک‌ها اصلاح شود.
گفتنی است در تمام دنیا ماهیت بدهی تولیدکننده، ماهیتی حقوقی است، اما در ایران بانک‌ها این امر را به ماهیتی کیفری تبدیل کرده و منجر به ورشکستگی، تعطیلی و بازداشت بسیاری از فعالان تولیدی شده‌اند. در این راستا بود که به واسطه اقدامات زالی تلاش‌های زیادی به منظور تغییر ماهیت کیفری بدهی به ماهیت حقوقی صورت گرفت و زمینه‌ای فراهم شد تا بانک‌ها و دستگاه پول‌ستان، مستقیم برای وصول مطالباتشان به سمت دستگاه‌های تولیدی نروند.
به همین دلیل است که همزمان با نامگذاری سال ۱۳۹۹ به عنوان سال جهش تولید و تاکید موکدی که مقام معظم رهبری در این خصوص داشته‌اند، بسیاری از کارشناسان معتقدند میثم زالی تمام هم و غم خود را معطوف به این امر کرده و برکناری وی در واقع بیانگر یک تلاش سازمان یافته در جهت نادیده گرفتن اقدامات جدی وی در راستای رفع موانع تولید کشور است.
عملکرد قاطع زالی باب میل دستگاه‌های اجرایی دولتی نبود
در این رابطه ابوالفضل روغنی گلپایگانی رییس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران و عضو ستاد تسهیل و رفع موانع تولید در خصوص عملکرد میثم زالی به «جهان صنعت» توضیح می‌دهد: آقای زالی از زمانی که به ستاد تسهیل و رفع موانع تولید آمد یک چهره کاملا مطالبه‌گر از خود نشان داد. معتقدم وی در این زمینه حتی محکم‌تر از کارآفرینان عمل می‌کرد که این امر از جمله صفات ویژه زالی در دفاع قاطع از منافع تولیدکننده و کارآفرینان کشور بود.
در این میان قصد ندارم تفکیکی در عملکرد وی در بخش خصوصی و دولتی قائل شوم بلکه در فضای عمومی کسب و کار کشور، ایشان بسیار قاطعانه عمل کرد. همین امر هم خیلی خوشایند و باب میل دستگاه‌های اجرایی دولتی نبود. یعنی نماینده بانک مرکزی، تامین اجتماعی و دستگاه‌های متولی کارآفرینی کشور معمولا با نحوه عملکرد مطالبه گرایانه آقای زالی مشکل داشتند و به همین دلیل هم سعی داشتند با یک تیم کارشناسی قوی در جلسات حاضر شوند.
روغنی گلپایگانی در ادامه می‌افزاید: در نتیجه لازم است تاکید کنم که برآیند تلاش‌های زالی بر کسی پوشیده نیست؛ زیرا در دوران وی علاوه بر زحمات زیادی که متحمل شد، کار‌ها بسیار با سرعت پیگیری شده و در اتاقش نیز همیشه بر روی فعالان اقتصادی کاملا باز بود؛ به طوری که هر لحظه از شبانه‌روز جوابگوی مطالبات تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی بود.
وی خاطرنشان می‌کند: هر چند هر وزیری که سرکار می‌آید قاعدتا یک تغییر و تحول مدیریتی بر حسب تیم مورد نظر خود اعمال کرده و این امر ممکن است مزایا یا معایبی داشته باشد و در این میان جانشین آقای زالی هم از چهره‌های خوب وزارت صمت محسوب می‌شود، اما امید دارم که در آینده از توان و انرژی میثم زالی که اکنون از ستاد تسهیل و رفع موانع تولید کنار رفته است در بخش‌های دیگر استفاده شود؛ چرا که به شخصه به عنوان یک عضو ستاد تسهیل در طول دو سال گذشته شاهد اقدامات وی بوده و در جلسات مختلف نیز بار‌ها از نقش مهم و امید بخش و موثر او تشکر و قدردانی کرده‌ام.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات، برگرفته از جهان صنعت، تاریخ انتشار: ۲ اسفند ۱۳۹۹، کد خبر: ۱۵۷۵۷۸، https://jahanesanat.ir