شعار سال: طبق گزارش بلومبرگ که برگرفته از اظهار نظر تحلیل‌گر شرکت ردیابی نفتکش کپلر است در استان شاندونگ که مرکز یک چهارم از ظرفیت پالایش چین محسوب می‌شود ترافیک نفتکش‌ها به دلیل رشد واردات نفت ایران افزایش یافته به طوری‌که زمان انتظار نفتکش‌ها برای تخلیه محموله‌ها از ۸ روز به ۱۲ روز تغییر کرده است.

سرعت رشد صادرات نفت ایران به چین در حالی افزایش یافته است که کشور‌های دیگر منتظر از سرگیری واردات نفت سنگین ایرانی با لغو تحریم‌های آمریکا هستند به عنوان نمونه پالایشگاه‌های کشور هند نیازمند نفت سنگین و مدیومند و از آنجایی که این کشور به دنبال کاهش وابستگی به نفت عربستان و کویت است، نفت ایران و ونزوئلا می‌توانند بهترین جایگزین باشند که در شرایط فعلی به دلیل تحریم‌ها میسر نیست.

اما کشور چین رقیب سرسخت دولت آمریکا در عرصه تجارت بین المللی بی‌اعتنا به یاوه گویی‌های این دولت نه تنها از میزان واردات نفت ایران طی ۲ سال اخیر کم نکرده بلکه طبق گفته کوین رایت، تحلیلگر شرکت کپلر در سنگاپور؛ میزان صادرات نفت ایران به چین در ماه جاری به ۸۵۶ هزار بشکه در روز خواهد رسید که نسبت به ماه قبل رشد ۱۲۹ درصدی خواهد داشت.

همچنین طبق گفته این تحلیل گر، افزایش واردات نفت ایران توسط چین بیشترین میزان در ۲ سال گذشته است.

اما چه دلیلی باعث افزایش صادرات نفت ایران به چین شده است؟ و ایران چگونه باید از این فرصت نهایت استفاده را ببرد؟ که در این گزارش به تشریح آن‌ها خواهیم پرداخت.

افزایش تقاضا برای نفت سنگین ایرانی

اجرای سیاست کاهش تولید اعضای اوپک، معافیت ایران از کاهش تولید به دلیل تحریم‌ها، افزایش تقاضا برای نفت سنگین ایران همزمان با ریکاوری اقتصاد‌ها از پاندمی کرونا و ارزان‌تر بودن نفت ایرانی نسبت به قیمت نفت برنت باعث افزایش گرایش شرکت‌های چینی به خرید نفت از ایران شده است.

بلومبرگ در گزارش خود به نقل از معامله گران گفته است که به رغم صعود قیمت‌های جهانی طلای سیاه، هر بشکه نفت ایرانی در چین ۳ تا ۵ دلار پایین‌تر از قیمت نفت برنت است و همین جذابیت خرید نفت ایرانی را بین شرکت‌های چینی افزایش داده است.

رقابت نفت ایران با نفت همسایگان خلیج فارس

پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است گه اگر امسال بازار طلای سیاه رونق داشته باشد به علت رسیدن تقاضا به پیک تاریخی خود در سال ۲۰۳۰ قیمت جهانی نفت همزمان با کاهش تقاضا رو به نزول خواهد گذاشت بنابراین احتمال دارد امسال آخرین سال جشن تولیدکننده‌ها برای بهره بردن حداکثری از فروش نفت شان باشد چرا که جهان در حال نزدیک شدن به نقطه عطف انرژی است و گزینه‌های رقابتی انرژی‌های تجدیدپذیر در کنار توقف رشد تقاضای نفت در سال ۲۰۳۰ در بازار انرژی حاکم خواهند بود.

ایران برای بهره مندی حداکثری از این فرصت باید نگاه خود را برای بازاریابی به سمت کشور‌های بزرگ مصرف کننده نفت در شرق آسیا معطوف کند به عبارتی باید از حالا تا سال ۲۰۳۰ بازار مصرف کشور‌های چین، هند، کره جنوبی و ژاپن را در دست داشته باشد تا درآمد حاصل از این بخش را صرف تقویت آینده اقتصاد غیرنفتی خود کند.

ایران باید در دوران رونق بازار طلای سیاه به جمع آوری و تزریق منابع حاصل از این بخش به بخش غیرنفتی اهتمام ورزد تا در دوران سقوط تقاضا و به تبع آن کاهش قیمت نفت بتواند اقتصادش را از آسیب‌ها در امان نگه دارد.

کشور ما برای دور زدن تحریم‌های اعمال شده در زمینه فروش نفت باید با سیاست رقبای نفتی خود در من طقه خلیج فارس که گرید‌های مشابهی در تولید طلای سیاه دارند آشنا باشد تا بتواند سهم خود را از بازار حفظ کند.

کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس یعنی بحرین، کویت، عمان، قطر، عربستان و امارات (GCC) به دلیل وابستگی درآمدی به نفت از سال ۲۰۱۵ با شکاف درآمدی و هزینه‌های مالی تلنبار شده مواجه‌اند و به راحتی اجازه نخواهند داد که ایران بتواند از شرایط فعلی موجود در بازار جهانی نفت بهره‌ها ببرد به عنوان مثال عربستان که عضو اوپک محسوب می‌شود و ناچار به اجرای سیاست کاهش تولید است همچنان در مقابل احیای اقتصادی و سیاسی ایران مقاومت خواهد کرد.

سایر اعضای شورای همکاری یعنی قطر، بحرین و عمان که عضو اوپک نیستند برای جبران کسری بودجه ۶ سال گذشته خود با افزایش تولید بیشترین بهره را از افزایش قیمت نفت خواهند برد.

با این حال بعید به نظر می‌رسد که کشور‌های عضو شورای همکاری حتی با فروش نفت شان به بهای ۷۰ دلار بتوانند شکاف بین درآمد و هزینه شان را جبران کنند.

اکنون که طبق نظر تحلیل گران بازار جهانی نفت، آخرین فرصت بهره برداری از شکوفایی طلای سیاه هست تولیدکنندگان باید به فکر تسلط بر سایر بازار‌های انرژی، متنوع‌سازی انرژی، ایجاد ظرفیت پالایشی در مکان‌های استراتژیک و... باشند تا در دوران کاهش پیک تقاضای جهانی نفت سایر بخش‌های اقتصادی کشور‌ها برای چرخاندن اقتصاد متحمل فشار حداکثری نباشند.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری آنا، تاریخ انتشار ۲۴ اسفند ۱۳۹۹، کد خبر: ۵۷۰۶۲۲، ana.press.